საქართველო, ათი წლის წინ, განიხილებოდა პოსტსაბჭოთა კავკასიაში საბაზრო რეფორმებისა და შედარებითი პოლიტიკური ლიბერალიზაციის წარმატების ნიმუშად. ქვეყანამ აირჩია პროდასავლური კურსი, ინარჩუნებს მჭიდრო ურთიერთობას აშშ-სთან და აცხადებს ნატოში გაწევრიანების მისწრაფებებს. 2008 წელს, ბუქარესტის სამიტზე გაწევრიანებას დაჰპირდნენ. საქართველო ევროკავშირთან ასოცირებული ქვეყანაა, თავისუფალი ვაჭრობის შეთანხმებით. მიუხედავად იმისა, რომ საგარეო პოლიტიკის ოფიციალური მიმართულებები უცვლელი რჩება, საქართველომ ახალი მნიშვნელოვანი პარტნიორი იპოვა.
რა შეიცვალა ბოლო წლებში?
ამ კითხვაზე პასუხის გაცემას ცდილობს, ქართული ანალიტიკური ორგანიზაცია. Civic IDEA – ს მიერ გამოქვეყნებული ანალიზი, აშშ-ს სახელმწიფო დახმარების სააგენტო USAID – თან, ჩეხეთის უსაფრთხოების პოლიტიკის ევროპული ღირებულებების ცენტრთან და ჩეხეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროსთან თანამშრომლობით, ეხება რუსეთისა და ჩინეთის გავლენებს, კავკასიის ყველაზე პროდასავლურ ქვეყანაში. კვლევის წლევანდელი, მეორე გამოცემა აჩვენებს, მოსკოვისა და პეკინის გავლენის განვითარებას საჯარო ინსტიტუტებში, არასამთავრობო ორგანიზაციებში, პოლიტიკურ პარტიებსა და ეკლესიაში.
დოკუმენტის მიხედვით, ჩინეთის გავლენა საქართველოში იზრდება, არა მხოლოდ კვლევით ერთეულებსა და არასამთავრობო ორგანიზაციებში, არამედ თავდაცვისა და უსაფრთხოების სექტორშიც. ანგარიშის მიხედვით, ქართული ძალოვანი ელიტა ჩინეთს აღიქვამს, როგორც შიდა რუსული გავლენის დამაბალანსებელ ფაქტორს. თუმცა, საზოგადოებრივი აზრი ჩინეთის მიმართ, სკეპტიკურად რჩება, ინფრასტრუქტურულ კონტრაქტებში კორუფციის ეჭვების ან შრომითი უფლებების შეუსრულებლობის გამო.
ჯეიმსთაუნის ფონდის მონაცემებით, ჩინეთმა დაახლოებით 705 მილიონი აშშ დოლარის ინვესტიცია განახორციელა რკინიგზის, პორტებისა და მაგისტრალების მშენებლობის მხარდასაჭერად. იანვარში, ჩინურმა საინფორმაციო სააგენტო Xinhua-მ განაცხადა, რომ ჩინეთი საქართველოს პირველი საექსპორტო პარტნიორი გახდა. 2021 წელს, ქართულმა საწარმოებმა ჩინეთში 615 მლნ აშშ დოლარის ღირებულების საქონელი გაიტანეს, რუსეთში კი ოდნავ ნაკლები – 610 მლნ აშშ დოლარი. სხვათა შორის, ქართველებს, სპილენძისა და მანგანუმის გარდა, ექსპორტზე გააქვთ, მინერალური საწვავი, ზეთები, მატყლი, ტყავი, ქიმიკატები და ღვინო.
Civid IDEA – ს ანგარიშები გვაფრთხილებენ, რომ ეკონომიკური დამოკიდებულების ზრდა, განპირობებული იქნება პოლიტიკური გავლენით და რომ თბილისი, შეიძლება გამოყენებულ იქნას დასავლეთის უსაფრთხოების არქიტექტურის წინააღმდეგ სათამაშოდ. ადგილობრივი ანალიტიკოსები, ასევე მიუთითებენ აკადემიური საზოგადოების დამოკიდებულების შესაძლო ცვლილებაზე, რომელიც დროთა განმავლობაში შეიძლება გახდეს, უფრო პრო-ჩინური, სტიპენდიებისა და კვლევების მზარდი შეთავაზებების წყალობით.
მეტი კომენტარი აზიის შესახებ Boym Institute-ის ვებსაიტზე
