სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზია, თითქმის 700 მილიონი მოსახლეობით, აშშ-სა და ჩინეთს შორის მზარდი გეოპოლიტიკური მეტოქეობის ეპიცენტრში მოექცა. მიუხედავად იმისა, რომ რეგიონის ლიდერები ტრადიციულად ცდილობდნენ არჩევნის გაკეთებისგან თავის არიდებას, მსოფლიო წესრიგის ცვლილებამ, განსაკუთრებით 2008-2009 წლების ფინანსური კრიზისის შემდეგ, ისინი კონკურენციის შუაგულში მოაქცია. ბოლო 30 წლის განმავლობაში, მრავალი ქვეყანა შეერთებული შტატებიდან ჩინეთისკენ გადაიხარა, რამაც აშშ-ის აზიური ამბიციები მნიშვნელოვნად დააზარალა. დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციის ხელისუფლებაში მოსვლამ აშშ-ის ჩინეთთან ურთიერთობა რადიკალურად შეცვალა. ვაშინგტონმა პეკინი სტრატეგიულ საფრთხედ აღიქვა, რაც ადმინისტრაციის პოლიტიკაში აისახა.
აშშ-ის მიერ აზიაში გაფორმებული სავაჭრო შეთანხმებები, მათ შორის ვიეტნამთან, ინდონეზიასთან, ფილიპინებთან და იაპონიასთან, ზრდის ზეწოლას ჩინეთზე. ანალიტიკოსები აცხადებენ, რომ პეკინი ყურადღებით შეისწავლის ორმხრივი შეთანხმებების წვრილმან დეტალებს, რათა არ დაუშვას მისი ეკონომიკური ინტერესების შელახვა. მიუხედავად იმისა, რომ, ტრამპის ადმინისტრაციის ტარიფები, მაგალითად, „განთავისუფლების დღის“ ტარიფები, გაუგებრობასა და ფრუსტრაციას იწვევს მოკავშირეებში, აშშ კვლავ რჩება რეგიონის ქვეყნების განუყოფელ ეკონომიკურ პარტნიორად.
აღსანიშნავია, აშშ-სა და ფილიპინების პრეზიდენტების, დონალდ ტრამპისა და ფერდინანდ მარკოს უმცროსის შეხვედრა 2025 წლის 22 ივლისს, სამშაბათს, თეთრ სახლში გაიმართა. ამ შეხვედრაზე მთავარი თემა სავაჭრო შეთანხმება იყო, რომლის ფარგლებშიც აშშ ფილიპინებისთვის ტარიფებს 19%-მდე შეამცირებდა, სანაცვლოდ კი ფილიპინების ბაზარი ამერიკული საქონლისთვის ღია იქნებოდა. საუბარი შეეხო ასევე ჩინეთთან ურთიერთობას, რა დროსაც მარკოსმა განაცხადა, რომ აშშ მათი უმნიშვნელოვანესი და მთავარი პარტნიორია . ჩინეთთან დაკავშირებით, ფილიპინები თავდაცვის უფლებას გამოიყენებდა, რაც ხაზს უსვამს მათ დამოუკიდებელ საგარეო პოლიტიკას.
ჩინეთის პრეზიდენტის სი ძინპინის აპრილის ვიზიტები ვიეტნამში, მალაიზიასა და კამბოჯაში, აშშ-ის ტარიფების ფონზე, მიზნად ისახავდა რეგიონული კავშირების განმტკიცებას. ამ ვიზიტების დროს გაფორმდა მრავალი შეთანხმება ვაჭრობის, ინფრასტრუქტურისა და ტექნოლოგიების სექტორებში, რაც ჩინეთის მცდელობაა წარმოაჩინოს თავი სტაბილურ და გრძელვადიან პარტნიორად. მიუხედავად ამ დიპლომატიური წარმატებებისა, ჩინეთის სტრატეგიას გარკვეული შეზღუდვები აქვს, მათ შორის ფინანსური სიფრთხილე და რეგიონული სკეპტიციზმი სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში არსებული დაძაბულობის გამო. ISEAS–Yusof Ishak Institute-ის 2024 წლის გამოკითხვამ აჩვენა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიელები ჩინეთს რეგიონში ყველაზე გავლენიან ეკონომიკურ და სტრატეგიულ ძალად მიიჩნევენ, ისინი იაპონიას, აშშ-სა და ევროკავშირს უფრო მეტად ენდობიან, ვიდრე ჩინეთს.
სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის ქვეყნები, როგორებიცაა ვიეტნამი, მალაიზია და კამბოჯა, ცდილობენ შეინარჩუნონ სტრატეგიული ავტონომია და არ ჩაერთონ ზესახელმწიფოების მეტოქეობაში. ვიეტნამი, მაგალითად, მტკიცედ იცავს არაალიანსურ საგარეო პოლიტიკას, რათა შეინარჩუნოს ეკონომიკური სტაბილურობა. კამბოჯა კი ჰეჯირების სტრატეგიას მიმართავს, რათა ჩინეთის მხარდაჭერა გამოიყენოს და ამავდროულად დაიცვას თავისი ინტერესები. მიუხედავად იმისა, რომ რეგიონი აშკარად ჩინეთისკენ იხრება, ალიანსის ნიმუშები არ არის უცვლელი და ქვეყნებს შეუძლიათ საკმაოდ სწრაფად შეცვალონ თავიანთი ორიენტაცია. ეს ხაზს უსვამს იმ ფაქტს, რომ პეკინს ჯერ კიდევ ბევრი აქვს გასაკეთებელი რეგიონალური სახელმწიფოების ნდობის მოსაპოვებლად და შეშფოთების შესამსუბუქებლად.
