დონალდ ტრამპმა 2025 წლის თებერვალში USAID-ის დაუყოვნებლივ დახურვა მოითხოვა მაშინ, როცა თანამშრომლების დიდი ნაწილი ანაზღაურებად, დროებით დათხოვნას ელოდებოდა. ტრამპის ადმინისტრაცია ორგანიზაციას გავრცელებულ კორუფციასა და თაღლითობაში ადანაშაულებს. მისი თქმით, სააგენტოს „რადიკალური გიჟები მართავენ“.
USAID-ის პორტალზე განთავსებული განცხადების მიხედვით, პირდაპირ დაქირავებული პერსონალი ადმინისტრაციულ შვებულებაში იქნება გაშვებული გლობალურად, გამონაკლისი მხოლოდ ის პერსონალია, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან კრიტიკულ მისიებზე, მთავარ ხელმძღვანელობასა და სპეციალურად დანიშნულ პროგრამებზე.
ტრამპის გეგმის მიხედვით, USAID, რომელიც 60 წელია დამოუკიდებლად ფუნქციონირებს, უნდა შეერწყას სახელმწიფო დეპარტამენტს, მისი სამუშაო ძალა უნდა შემცირდეს და ხარჯები პრიორიტეტების შესაბამისად განაწილდეს. თუმცა, კრიტიკოსების აზრით, ტრამპის ეს გადაწყვეტილება მხოლოდ ერთი პრიორიტეტის საზიანოდ მოქმედებს – ესაა ჩინეთის წინააღმდეგ მუშაობა.
როგორც პროფესორი ჰუანგ იანჟონგი, აშშ-ს საგარეო ურთიერთობათა საბჭოს გლობალური ჯანდაცვის უფროსი თანამშრომელი აღნიშნავს, შტატები, ფაქტობრივად, ვერცხლის ლანგრით მიართმევს ჩინეთს შესანიშნავ შესაძლებლობას, რომ თავისი გავლენა გააძლიეროს და განავრცოს იმ დროს, როცა ჩინეთის ეკონომიკას კარგი დღე არ უდგას.
USAID-ის ჩინური ალტერნატივა, China International Development Cooperation Agency, შემოკლებით, China Aid, 2018 წელს ჩინეთის მთავრობამ დააარსა, რათა შეემცირებინა სახელმწიფო ხარჯები, მათ შორის საერთაშორისო საინვესტიციო პროგრამებში, როგორიცაა Belt and Road ინიციატივა. მართალია, პეკინი საიდუმლოდ ინახავს სააგენტოს უცხოური დახმარებების ბიუჯეტებს, თუმცა William & Mary’s Global Research Institute-ის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ჩინეთმა 1,34 ტრილიონი დოლარი გადასცა განვითარებად ქვეყნებს 2000-დან 2021 წლამდე, ძირითადად BRI-ის მეშვეობით.
მიუხედავად იმისა, რომ China Aid USAID-ისგან განსხვავებულად მოქმედებს და უფრო მეტად სესხებსა და თვალსაჩინო ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე ფოკუსირდება, ვიდრე ადგილობრივ ორგანიზაციებთან პარტნიორობასა და თანამშრომლობაზე, მისი მიზანი მთავრობის რბილი ძალის და გავლენის გაზრდაა. China Aid ძირითადად ფოკუსირდება წყნარ ოკეანეაზე, სადაც აშშ, ავსტრალია და სხვა მოკავშირე სახელმწიფოები ცდილობენ, დაუპირისპირდნენ ჩინეთის მცდელობებს, გააფორმოს უსაფრთხოების გარანტიების მიმცემი ხელშეკრულებები პატარა, მაგრამ სტრატეგიულად მნიშვნელოვან ქვეყნებთან.
5 თებერვალს, CMAC-მა (კამბოჯის ნაღმების მოქმედების ცენტრმა) განაცხადა, რომ მან მიიღო დაპირება პეკინისგან 4,4 მილიონი დოლარის წვლილის შეტანის შესახებ, რაც აჭარბებს აშშ-ს მიერ გასულ წელს შემოწირულ 2 მილიონ დოლარს. რატანამ აღნიშნა, რომ ჩინეთს კარგად ესმის, რომ ასეთი მხარდაჭერა ხელს უწყობს „ადამიანური ქსელების ჩამოყალიბებასა“ და ეკონომიკურ მოგებას.
როგორც ჯოშუა კურლანციკი, ნიუ იორკში საგარეო ურთიერთობათა საბჭოს ანალიტიკოსი აცხადებს, საერთო ცვლილება იქნება ჩინეთის სასარგებლოდ და აშშ ამ პროცესებს ჩამოშორდება. მისი აზრით, პეკინის მიერ მეტი დახმარების გაწევა და ვაშინგტონის მიერ სამოქალაქო პროგრამების დაფინანსებაზე უარის თქმა, „არღვევს დემოკრატიულ პოტენციალს რეგიონის პრაქტიკულად ყველა ქვეყანაში“.
გავრცელებული ინფორმაციით, ნეპალში ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა ნეპალის მთავრობას მინიშნება მისცეს, რომ პეკინი მზადაა ჩაანაცვლოს USAID საკუთრი ფინანსებით, იუწყება Annapurna Express. ოფიციალური პირებმა კუკის კუნძულებზე (სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი კუნძულების ჯაჭვი ინდო-წყნარ ოკეანეში), განაცხადეს, რომ ისინი ელიან USAID-ის რეგიონიდან გაყვანას, რაც ჩინეთისთვის გახსნის გზას. დელეგაცია კუკის კუნძულებიდან, პრემიერ-მინისტრ მარკ ბრაუნის ხელმძღვანელობით, ამ კვირაში ეწვევა ჩინეთს, რათა ხელი მოაწეროს შეთანხმებას სავაჭრო და ეკონომიკური თანამშრომლობის გაღრმავებაზე, მათ შორის ჩინეთის ინვესტიციების გაზრდაზე ქვეყნის ინფრასტრუქტურაში.
კოლუმბიაში, რომელმაც მიიღო დაახლოებით 385 მილიონი აშშ დოლარის დაფინანსება 2024 წელს, არასამთავრობო ორგანიზაციები აცხადებენ, რომ ჩინეთის მთავრობა დაინტერესებულია მათ გარკვეული თანხები გამოიყოს, რათა სიცარიელე შეუვსოს.
Phoenix TV-სთან ინტერვიუში, CIDCA-ის ვიცე-თავმჯდომარემ ჰუ ჟანგლიანგიმ პირდაპირ არ ახსენა შეერთებული შტატები, მაგრამ გადაკვრით აღნიშნა: “ჩვენ არ ვიქცევით ისე, როგორც ზოგიერთი ქვეყანა, რომელიც დახმარების მიმღებებს, რომლებიც მოუმზადებელი ხვდებიან ასეთ სიტუაციებს, უმწეოდ აგრძნობინებს თავს”. ჰუმ ასევე განაცხადა, რომ ჩინეთი გაზრდის საერთაშორისო განვითარებისთვის საჭირო ინვესტიციებს და ასევე განაახლებს თავის მიდგომებს საგარეო დახმარებების შესახებ.
