ერთი ახალი ამბავი

რა გადაწყვეტილება მიიღო ტრამპმა ტიკტოკთან დაკავშირებით?

აშშ-ს პრეზიდენტმა, დონალდ ტრამპმა თანამდებობაზე მოსვლის პირველივე დღეს, 25 იანვარს, ხელი მოაწერა ტიკტოკთან დაკავშირებულ აღმასრულებელ ბრძანებას.

ბრძანების მიხედვით, ტიკტოკთან მიმართებით ამოქმედებული კანონის – „ამერიკელთა დაცვა უცხო მოწინააღმდეგეების მიერ კონტროლირებადი აპლიკაციებისგან“ – ძალაში შესვლის ვადა გახანგრძლივდა 75 დღით. შესაბამისად, კანონით გათვალისწინებული გარიგების მისაღწევად, ტრამპმა სოციალურ პლატფორმას კიდევ 75 დღე დაუთმო.

შეგახსენებთ, რომ ზემოთ ხსენებული კანონის მიხედვით, რომელიც 2024 წლის აპრილში კონგრესის რესპუბლიკური და დემოკრატიული პარტიების ერთობლივი მხარდაჭერით დამტკიცდა, მოითხოვს ტიკტოკის წილების ამერიკული კომპანიისთვის გაყიდვას. წინააღმდეგ შემთხვევაში, კანონის თანახმად, ტიკტოკს არ ექნება წვდომა იმ სერვისებზე, რომელიც ამერიკაში მისი ფუნქციონირებისთვისაა საჭირო.

ბაიდენის ადმინისტრაციის პირობებში კანონი 19 იანვრიდან უნდა ამოქმედებულიყო. მართლაც, 18 იანვარს ტიკტოკმა თავად გაავრცელა ინფორმაცია, რომ ის ამოქმედებული კანონის გამო, ვეღარ ახერხებდა ამერიკაში ოპერირებას. დაახლოებით 12 საათიანი გათიშვის შემდეგ, ტიკტოკი განახლდა. სოციალურმა პლატფორმამ დაბრუნება ახსნა ტრამპთან მიღწეული შეთანხმებით, რომ პრეზიდენტი ტიკტოკთან დაკავშირებით გამოსავალს მოძებნიდა.

მართლაც, 19 იანვარს, ინაუგურაციამდე 1 დღით ადრე, ტრამპმა განაცხადა, რომ ის ამერიკელ მომხმარებლებს ტიკტოკს დაუბრუნებდა. თუმცა, აქვე დასძინა, რომ ეს კომპანია არ უნდა იყოს სრულად ჩინური და ტიკტოკის წილების 50 პროცენტი მაინც ამერიკელებს უნდა ეკუთვნოდეთ.

საყურადღებოა, რომ კანონის იმპლემენტაციის შეჩერების და გადავადების მიუხედავად, ტრამპის ადმინისტრაცია არ უგულებელყოფს ტიკტოკთან დაკავშირებულ რისკებს. ზემოთ ხსენებულ აღმასრულებელ ბრძანებაშიც ხაზგასმულია ეროვნული უსაფრთხოების საკითხები და აღნიშნულია, რომ პრეზიდენტის ადმინისტრაცია ამ გამოწვევებს განიხილავს. 

20 იანვრიდან მოყოლებული, მომდევნო 75 დღის განმავლობაში, ტიკტოკის მფლობელები ვალდებულნი არიან შეთანხმებას მიაღწიონ ამერიკულ მხარესთან. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ვადის გასვლის შემდეგ, პლატფორმას ისევ გათიშვის საფრთხე ემუქრება. გარდა ამისა, ჩინეთთან მიმართებით ტრამპის ხისტი პოზიცია ცხადყოფს, რომ ახალი ადმინისტრაციის პირობებში ამ საკითხზე ამერიკელების კომპრომისი ნაკლებ სავარაუდოა. მართლაც, 20 იანვარს დონალდ ტრამპმა აღნიშნა, რომ ტიკტოკი „უვარგისია“, თუ სოციალური პლატფორმა არ წავა გარიგებაზე. ასევე, მან აღნიშნა, რომ თუ კანონით გათვალისწინებული შეთანხმება ვერ შედგება, მისი ადმინისტრაცია ჩინეთს დაუწესებს „25, 30, 40, 50 %-იან, შესაძლოა 100 %-იან“ ტარიფსაც კი.

რა გადაწყვეტილება მიიღო ტრამპმა ტიკტოკთან დაკავშირებით? Read More »

ვინ ესწრება დონალდ ტრამპის ინაუგურაციას ჩინეთიდან?

დონალდ ტრამპმა 20 იანვარს, ინაუგურაციის ცერემონიაზე ჩინეთის პრეზიდენტი, სი ძინპინი მიიწვია, თუმცა ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებით, ღონისძიებას ჩინეთის ვიცე პრეზიდენტი, ჰან ჟენგი დაესწრება. განცხადებაში ასევე ხაზგასმულია მზადყოფნა ითანამშრომლონ აშშ-ს მთავრობასთან „სტაბილური, ჯანსაღი და შენარჩუნებადი ჩინურ-ამერიკული ურთიერთობების“ ჩამოსაყალიბებლად.

აღსანიშნავია, რომ ტრამპი პირველია აშშ-ს პრეზიდენტთაგან, რომელმაც ინაუგურაციის ცერემონიაზე მსოფლიო ლიდერები მიიწვია. მიუხედავად იმისა, რომ სი ძინპინი პირადად არ დაესწრება ცერემონიას, მიიჩნევა, რომ ჩინეთის მხრიდან ვიცე-პრეზიდენტის გაგზავნა სიმბოლურია, ვინაიდან აღნიშნული ქმედებით ჩინეთი თავიდან იცილებს აშშ-ს მომავალი პრეზიდენტის „წყენას“.

საინტერესოა, რომ დონალდ ტრამპსა და სი ძინპინს შორის 17 იანვარს სატელეფონო საუბარი შედგა. აშშ-ს არჩეული პრეზიდენტის თქმით, მათ ისაუბრეს ვაჭრობის, ფენტანილის, „ტიკტოკისა“ და სხვა საკითხების შესახებ და შეთანხმდნენ, რომ გააკეთონ ყველაფერი, რათა სამყარო „უფრო მშვიდობიანი და უსაფრთხო“ გახდეს. სატელეფონო საუბრის შესახებ განცხადება გააკეთა ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომაც, მასში სი ძინპინი აღნიშნავს, რომ ორივე მხარე დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს ორმხრივ განხილვებს და იმედოვნებს, რომ აშშ-ჩინეთის ურთიერთობებს ტრამპის მეორე საპრეზიდენტო ვადის ფარგლებში კარგი დასაწყისი ექნება.

ამასთანავე, დონალდ ტრამპის ინაუგურაციაზე ჩინეთის წარმომადგენელმა, ჰან ჟენგმა ვიზიტი ტრამპის ახლო წრესთან შესახვედრად გამოიყენა – მათ შორის იყო „ტესლას“ მფლობელი ილონ მასკი, რომელთანაც ჩინეთსა და აშშ-ს შორის სავაჭრო ურთიერთობები განიხილა და ამერიკულ კომპანიებს მოუწოდა აღნიშნული ურთიერთობების მეტად მხარდაჭერისაკენ. გარდა ამისა, ჩინეთის ვიცე პრეზიდენტი აშშ-ს მომავალ ვიცე პრეზიდენტს, ჯეი დი ვანსსაც შეხვდა, რომელთანაც ისაუბრა ისეთ საკითხებზე, როგორებიცაა ვაჭრობა და რეგიონული უსაფრთხოება. ჩინური სამთავრობო მედიის, Xinhua-ს ცნობით, ჰან ჟენგმა ვანსთან აშშ-სა და ჩინეთს შორის განსხვავებებზეც ისაუბრა, თუმცა ხაზი გაუსვა მათ  შორის კოოპერაციის შესაძლებლობებსაც.

ვინ ესწრება დონალდ ტრამპის ინაუგურაციას ჩინეთიდან? Read More »

აშშ-ში ტიკტოკი აიკრძალა

დღეს, 19 იანვარს, ამერიკის შეერთებული შტატების 170 მილიონზე მეტმა მოქალაქემ ჩინურ სოციალურ პლატფორმაზე, ტიკ-ტოკზე წვდომა დაკარგა. 18 იანვარს აპლიკაციამ მომხმარებლებს შეატყობინა, რომ ახალი კანონის შესაბამისად, ისინი ტიკ-ტოკს ვეღარ გამოიყენებდნენ. 

2024 წლის აპრილში ამერიკის კონგრესმა დაამტკიცა აქტი – „ამერიკელთა დაცვა უცხო მოწინააღმდეგეების მიერ კონტროლირებადი აპლიკაციებისგან“. აქტის თანახმად, უცხო სახელმწიფოების მიერ მართვადი ისეთი აპლიკაციები, როგორიც ტიკ-ტოკი ან რომელიმე მისი პოტენციური ჩამნაცვლებელია, ამერიკის ეროვნული უსაფრთხოებისთვის საფრთხეს წარმოადგენს. შესაბამისად, კანონპროექტის მიხედვით, ამერიკის ფარგლებში მსგავსი აპლიკაციების ფუნქციონირებისთვის საჭირო სერვისების მიწოდება უნდა აკრძალულიყო.  

24 აპრილს, პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა კონგრესის მიერ მიღებულ აღნიშნულ კანონპროექტს მოაწერა ხელი. კანონის თანახმად, ტიკ-ტოკის მფლობელ კომპანიას, ByteDance-ს მიეცა 270 დღე სოციალური პლატფორმის ამერიკული კომპანიისთვის გასაყიდად. თუ კომპანია აღნიშნულ მოთხოვნას არ დააკმაყოფილებდა, ტიკ-ტოკი ამერიკული აპლიკაციების მაღაზიებზე აიკრძალებოდა. 

კანონის საპასუხოდ, შოუ ზი ჩიუმ, კომპანიის მთავარმა აღმასრულებელმა ხელმძღვანელმა განაცხადა, რომ აღნიშნული კანონი იყო არაკონსტიტუციური და თვით ამერიკელი მომხმარებლების უფლებებს ზღუდავდა. შედეგად, კომპანიამ ამერიკულ სასამართლოში კანონის წინააღმდეგ საჩივარი შეიტანა. 

19 იანვარს ამერიკის უზენაესი სასამართლოს მიერ მიღებული გადაწყვეტილების მიხედვით, აღნიშნული კანონი არ მოდიოდა წინააღმდეგობაში ამერიკის კონსტიტუციის გამოხატვის თავისუფლების შესახებ მოცემულობასთან. შესაბამისად, უზენაესმა სასამართლომ დაადასტურა კონგრესის პოზიცია, რომ ტიკტოკი ამერიკის ეროვნული უსაფრთხოებისთვის რისკს წარმოადგენდა. 

სასამართლოს გადაწყვეტილებაში აღნიშნულია, რომ ტიკ-ტოკის ამერიკული მფლობელის, tiktok inc.’s-ის დედობილი კომპანია ByteDance Ltd. ოპერირებს ჩინეთში. აღნიშნული კომპანია კი, აკონტროლებს და ავითარებს აპლიკაციის ალგორითმს. გარდა ამისა, ეს კომპანია ექვემდებარება ჩინეთის ეროვნული დაზვერვის კანონს, რომლის მე-7 მუხლის თანახმად: 

“ყველა ორგანიზაციამ და მოქალაქემ კანონის შესაბამისად მხარი უნდა დაუჭიროს, დაეხმაროს და ითანამშრომლოს ეროვნულ სადაზვერვო საქმიანობასთან და დაიცვას ეროვნული სადაზვერვო საქმიანობის ის საიდუმლოებები, რომელთა შესახებაც მას აქვთ ინფორმაცია.” 

ამდენად, ეროვნული დაზვერვის კანონის შესაბამისად, ByteDance Ltd. ვალდებულია ითანამშრომლოს ჩინეთის ეროვნული დაზვერვის სამსახურთან. ამიტომ არსებობს საფუძვლიანი ეჭვი, რომ შესაძლოა აღნიშნულმა კომპანიამ ამერიკელი მომხმარებლების მონაცემები გადასცეს ჩინეთის სამთავრობო უწყებებს. გარდა ამისა, არსებობს საშიშროება, რომ ტიკ-ტოკმა ამერიკაში გავრცელებული კონტენტი პეკინის ინტერესების შესაბამისად წარმართოს. ეს კი, უზენაესი სასამართლოს მიხედვით, საფრთხეს წარმოადგენს ამერიკის შეერთებული შტატების საგარეო პოლიტიკისთვის, ეროვნული უსაფრთხოებისა და ეკონომიკისთვის.  

მართლაც, საერთაშორისო გამოცდილება მოწმობს, რომ ტიკტოკი სახელმწიფოს ჩინური გავლენების მიმართ მოწყვალდს ხდის. 17 დეკემბერს, ევროკომისიამ ტიკ-ტოკის წინააღმდეგ წამოიწყო ოფიციალური პროცედურები. განცხადების თანახმად, ტიკ-ტოკს ბრალი ედება ციფრული სერვისების აქტის დარღვევაში. კერძოდ კი, პლატფორმა ეჭვმიტანილია 24 ნოემბერს რუმინეთის საპრეზიდენტო არჩევნებში ჩარევაში. 

18 იანვარს ტიკ-ტოკის მიერ გავრცელებულ შეტყობინებაში აღნიშნულია, რომ კომპანია მოხარულია, რომ პრეზიდენტი ტრამპი, თანამდებობის დაკავების შემდეგ, გამოსავლის მოსაძებნად კომპანიასთან ითანამშრომლებს. მართლაც, პრეზიდენტ ტრამპს აქვს უფლებამოსილება კანონის იმპლემენტაცია 90 დღით გადაავადოს, თუმცა, ამ პერიოდის განმავლობაშიც კანონის მოთხოვნა უცვლელია: ნებისმიერ შემთხვევაში, კანონი მოითხოვს, რომ პლატფორმა ამერიკული კომპანიის მფლობელობაში გადავიდეს.

აშშ-ში ტიკტოკი აიკრძალა Read More »

ჩინელი ჰაკერების თავდასხმა აშშ-ს სახაზინო მდივნის, ჯანეტ იელენის კომპიუტერზე

აშშ-ს სახაზინო მდივნის, ჯანეტ იელენის კომპიუტერზე უკანონო წვდომა განხორცილდა. ჰაკერებმა არაკლასიფიცირებული მასალები მოიპოვეს. იელენის კომპიუტერზე თავდასხმა სახაზინო დეპარტამენტზე დეკემბერში განხორციელებული ფართო მასშტაბის კიბერშეტევის ნაწილი იყო. შემთხვევაზე პასუხისმგებლობა ჩინეთის სახელმწიფოს მიერ მხარდაჭერილ ჰაკერებს ეკისრებათ, აცხადებს საქმესთან დაკავშირებული ორი პირი, რომლებმაც ანონიმურად დარჩენა ისურვეს.

წყაროების ცნობით, ჰაკერებმა ასევე შეაღწიეს იელენის ორი მოადგილის, ვოლი ადეიემოს და ბრედ სმიტის კომპიუტერებში. ერთ-ერთი წყაროს ინფორმაციით, იელენის კომპიუტერიდან 50-მდე ფაილი იქნა ამოღებული.

ჰაკერების ყურადღება ძირითადად მიმართული იყო დეპარტამენტის საქმიანობაზე, რომელიც სანქციებს, დაზვერვასა და საერთაშორისო ურთიერთობებს ეხებოდა. როგორც დეპარტამენტის ანგარიშშია ნათქვამი, ჰაკერები არ შესულან ელფოსტასა და კლასიფიცირებულ სისტემებში. ინფორმაცია Bloomberg News-მა გადაამოწმა.

მაღალი თანამდებობის პირების კომპიუტერებზე თავდასხმის გარდა, ჰაკერებმა 400-ზე მეტ ლეპტოპსა და სამაგიდო კომპიუტერში შეაღწიეს. როგორც დეპარტამენტის ანგარიშშია აღნიშნული, ჰაკერებმა პირად მოწყობილობებზე შენახული მომხმარებლის სახელები, პაროლები და 3,000-ზე მეტი ფაილი მოიპოვეს.

ჰაკერებმა ასევე წვდომა მოიპოვეს საგარეო ინვესტიციების ეროვნული უსაფრთხოების რისკების შეფასებასთან დაკავშირებულ “სამართალდამცავებისთვის მგრძნობიარე” ინფორმაციასა და მასალებზე.

დაცვის პროგრამული უზრუნველყოფის კონტრაქტორმა, BeyondTrust Corp-მა 8 დეკემბერს აცნობა დეპარტამენტს, რომ ჰაკერებმა მათი ქსელი გამოიყენეს კომპიუტერებში შეღწევის მიზნით. სახაზინო დეპარტამენტმა დახმარება ითხოვა კიბერუსაფრთხოების და ინფრასტრუქტურის დაცვის სააგენტოს, FBI-სა და სხვა სადაზვერვო უწყებებისგან.

გამომძიებლებმა თავდასხმა მიაწერეს ჩინეთის სახელმწიფოს მიერ მხარდაჭერილ ჯგუფს, რომელიც კიბერუსაფრთხოების წრეებში Silk Typhoon-ის ან UNC5221-ს სახელით არის ცნობილი.

ჩინეთის ოფიციალური პირები მუდმივად უარყოფენ აშშ-ის ბრალდებებს სახელმწიფოს მიერ  მხარდაჭერილი კიბერშეტევების შესახებ. გასულ თვეში, ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა უარყო, რომ ჩინეთის მთავრობა პასუხისმგებელი იყო სახაზინო სამინისტროზე კიბერთავდასხმაში და ბრალდებებებს “არაკანონიერი და უსაფუძვლო” უწოდა.

„ჩინეთი ყოველთვის ეწინააღმდეგებოდა ყველა ფორმის ჰაკერულ შეტევას,“ განაცხადა საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა მაო ნინგმა.

The Wall Street Journalის მიხედვით, ჩინეთს 2023 წელსაც ადანაშაულებდნენ აშშ-ის მთავრობის მაღალი თანამდებობის პირების, მათ შორის ვაჭრობის მდივნის, ჯინა რაიმონდის და ჩინეთში აშშ-ის ელჩის, ნიკოლას ბერნსის, ელფოსტების გატეხვაში.

ჩინელი ჰაკერების თავდასხმა აშშ-ს სახაზინო მდივნის, ჯანეტ იელენის კომპიუტერზე Read More »

აშშ-ის გამოძიებამ გამოავლინა, რომ ჩინეთი იყენებს „უსამართლო“ და “გაუმართლებელ” პრაქტიკას საზღვაო სექტორში პირველობისთვის: რა შეიძლება მოხდეს შემდეგ?

ბაიდენის ადმინისტრაციამ დაადგინა, რომ ჩინეთი იყენებს „უსამართლო პოლიტიკასა და პრაქტიკას“ გლობალური გემთმშენებლობის, ლოჯისტიკისა და საზღვაო სექტორებში დომინაციის მისაღწევად. ინფორმაცია Reuters-მა გამოძიებასთან დაახლოებულ სამი წყაროზე დაყრდნობით გაასაჯაროვა. 

აშშ-ის ვაჭრობის წარმომადგენელმა, კეტრინ ტაიმ გამოძიება 2024 წლის აპრილში დაიწყო, მას შემდეგ, რაც აშშ-ის ფოლადის მუშათა კავშირმა კიდევ 4 სხვა პროფესიულ კავშირთან ერთად პეტიცია წარადგინა. გამოძიება ჩატარდა 1974 წლის სავაჭრო აქტის 301-ე სექციის მიხედვით, რომელიც აშშ-ს საშუალებას აძლევს, დააწესოს სანქციები იმ ქვეყნებზე, რომლებიც აწარმოებენ „გაუმართლებელ“, „უსამართლო“ ან აშშ-ის ვაჭრობისთვის საზიანო პრაქტიკას.

წყაროების ცნობით, გამოძიების შედეგად დადგინდა, რომ ჩინეთი მიზანმიმართულად ცდილობდა გემთმშენებლობასა და საზღვაო სექტორებში გლობალური დომინაციის მოპოვებას. დასკვნებში აღნიშნულია, რომ ქვეყანამ გამოიყენა „ფინანსური მხარდაჭერა, ბარიერები უცხოური კომპანიებისთვის, ტექნოლოგიის იძულებითი ტრანსფერი, ინტელექტუალური საკუთრების მიტაცება და შესყიდვების პოლიტიკა“, რათა გაეძლიერებინა საკუთარი კონკურენტული უპირატესობა. წყაროს მიხედვით, პეკინმა „ხელოვნურად მასშტაბურად შეამცირა ჩინეთში შრომის ხარჯები საზღვაო, გემთმშენებლობისა და ლოგისტიკის სექტორებში“.

მიუხედავად იმისა, რომ აშშ-ის ოფიციალურ პირებს ჯერ არ დაუდასტურებიათ ან უარყვიათ ეს დასკვნები. ინფორმაცია საყურადღებოა ორ უმძლავრეს ეკონომიკას შორის კონკურენციის ზრდის პირობებში, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ვაშინგტონი ცდილობს შეამციროს ჩინურ წარმოებასა და მიწოდების ქსელებზე დამოკიდებულება.

აზიის ქვეყნების, მათ შორის სამხრეთ კორეისა და იაპონიის საწარმოებმა შესაძლოა ჩინეთის გემთმშენებლებზე დაწესებული პოტენციური სანქციებით ისარგებლონ. თუმცა, ანალიტიკოსებისა და ჩინური გემთმშენებლობის წამყვანი კომპანიის მაღალი რანგის აღმასრულებელი პირის თქმით, აღნიშნული ინდუსტრია, თავისი მასშტაბისა და ხარჯების უპირატესობის გამო, მოკლევადიან პერიოდში ამერიკის მიერ მიღებულ ზომებს გაუმკლავდება.

აშშ-ის გამოძიების მიხედვით მოყვანილი მონაცემებით, ჩინეთის წილმა გლობალურ გემთმშენებლობაში 2023 წელს 50%-ს გადააჭარბა.

„ჩინეთის გემთმშენებლებმა გადაუსწრეს ყველას, მათ შორის იაპონელებსა და კორეელებს,“ – თქვა ტასმანიის უნივერსიტეტის აზიური კვლევების პროფესორმა ჯეიმს ჩინმა.

ჩინმა ასევე დაამატა, რომ ჩინეთის გემთმშენებლები „დაცულები არიან მოკლე ვადაში – დაახლოებით 24 თვემდე – იმ ზომებისგან, რაც აშშ-მ შესაძლოა მიიღოს.“

აშშ-ის გამოძიებამ გამოავლინა, რომ ჩინეთი იყენებს „უსამართლო“ და “გაუმართლებელ” პრაქტიკას საზღვაო სექტორში პირველობისთვის: რა შეიძლება მოხდეს შემდეგ? Read More »

ჩინეთ-ევროკავშირის სავაჭრო დაძაბულობა

პეკინმა ევროკავშირი გააკრიტიკა ჩინური კომპანიებისათვის უსამართლო სავაჭრო ბარიერების დაწესებისთვის. აღნიშნული სავაჭრო ბარიერების დაწესებით, ევროკავშირი ემზადება ტრამპის ადმინისტრაციის მოსალოდნელ ტარიფებთან გასამკლავებლად.

ჩინეთის ვაჭრობის სამინისტრომ გამოაქვეყნა გამოძიების შედეგები, სადაც აღნიშნულია, რომ ევროკომისიის მიერ კონკურენციის პოლიტიკის შერჩევითი აღსრულება უსამართლოდ არის მიკერძოებული ჩინური კომპანიების მიმართ. ევროკავშირმა ოქტომბერში ტარიფები გაზარდა ჩინური წარმოების ელექტრომობილებზე, პეკინის აზრით კი, ,,უცხოური სუბსიდიების“ განმარტება სუბიექტური და დამაზიანებელია, რის გამოც შურისძიებას ევროკავშირის ქვეყნები უნდა მოელოდნენ.

ჩინეთის ვაჭრობის სამინისტროს მიერ გამოქვეყნებულ 20-გვერდიან ანგარიშში წერია, რომ ევროკომისიამ არაერთხელ გააფრთხილა კომპანიები რეგულაციების დარღვევებისათვის საპასუხო ზომებზე და მძიმე ჯარიმებითაც დაემუქრა. ამასთანავე, ზოგიერთ ჩინურ კომპანიას გამოძიების შეწყვეტის სანაცვლოდ, პროექტების გაუქმება მოუწია, რამაც, ჩინური მხარის თქმით, 15,6 მილიარდ იუანზე მეტი ზარალი გამოიწვია, რაც დაახლოებით 2,13 მილიარდი დოლარის ეკვივალენტურია.

საგულისხმოა ისიც, რომ გასულ წელს ევროკავშირმა დაიწყო გამოძიება ჩინური მატარებლების მწარმოებელზე, რომელიც ბულგარეთისათვის მატარებლების მიწოდებას გეგმავდა. ასევე, ეს პროცესი გავრცელდა ჩინეთის საკუთრებაში არსებული მზის პანელების კომპანიების მიმართ, რომლებიც რუმინეთში ფოტოელექტრული პარკის აშენებას ცდილობდნენ. ევროპულმა ხელისუფლებამ ჩაატარა რეიდები ჩინეთის უსაფრთხოების აღჭურვილობის მიმწოდებლის Nuctech-ის ჰოლანდიურ და პოლონურ ოფისში. ამის საპასუხოდ, პეკინმა გასულ წელს წამოიწყო სავაჭრო გამოძიება ევროპულ პროდუქტებზე, რამაც შესაძლოა ბლოკიდან ძვირადღირებული მანქანების იმპორტზე ტარიფების ზრდა გამოიწვიოს.

ჩინეთსა და ევროკავშირს აქვთ ძლიერი “სიმბიოზური” ეკონომიკური ურთიერთობა და პეკინი იმედოვნებს, რომ ბლოკი შეიძლება “სანდო პარტნიორი გახდეს თანამშრომლობისთვის”, – განუცხადა პრეზიდენტმა სი ძინპინმა ევროსაბჭოს პრეზიდენტს ანტონიო კოსტას სამშაბათს. – ევროკავშირის წარმომადგენლის თქმით, მან მოუწოდა პეკინს, წვლილი შეიტანოს უკრაინის სამართლიან და გრძელვადიან მშვიდობაში.

ევროკავშირის საგარეო სუბსიდირების რეგულაცია ბლოკის 27 წევრი სახელმწიფოს ბიზნესის დაცვას ემსახურება არაკეთილსინდისიერი კონკურენციისაგან. ეს ყოველივე ბრიუსელს უფლებამოსილებას ანიჭებს, რომ გამოიძიოს შემთხვევები სახელმწიფო სუბსიდიების მიერ ბაზრის დაზიანების თავიდან არიდების მიზნით.

ჩინეთ-ევროკავშირის სავაჭრო დაძაბულობა Read More »

ამერიკული სანქციების ფონზე ჩინეთ-რუსეთის სავაჭრო ურთიერთობების რეკორდული მაჩვენებლები

2024 წელს ჩინეთსა და რუსეთს შორის სავაჭრო ურთიერთობები მნიშვნელოვნად გაიზარდა. რუსეთში ჩინური იმპორტისა და ექსპორტის ღირებულებამ 2024 წელს 1.75 ტრილიონი იუანი ( $237 მილიარდი) შეადგინა, რაც რეკორდულად მაღალი მაჩვენებელია. ჩინეთ-რუსეთის ორმხრივმა ვაჭრობამ 2024 წელს 244,8 მილიარდი დოლარი შეადგინა, რაც 4 მილიარდით აღემატება წინა წლის მაჩვენებელს.

ჩინეთის გენერალური საბაჟო ადმინისტრაციის მონაცემებით, ჩინეთ-რუსეთის ვაჭრობის იუანში დენომინირებული ღირებულება 2024 წელს 2023 წელთან შედარებით 2,9%-ით გაიზარდა, თუმცა ეს ზრდა ბევრად ნელი იყო, ვიდრე 2023 წელს. ამასთან, ჩინური პროდუქციის მიწოდება რუსეთისთვის 2024 წელს, წინა წელთან შედარებით, იუანის კუთხით 5%-ით გაიზარდა, რაც მკვეთრად ჩამორჩება 2023 წლის 53,9%-იან ზრდას.

ჩინეთისა და რუსეთის ასეთი მჭიდრო ეკონომიკური კავშირები ამერიკისთვის უკვე დიდი ხანია ყურადღების საგანია. ჯერ კიდევ 2024 წლის ივლისში ბაიდენმა მკაფიო განცხადება გააკეთა, რომ ჩინეთსა და სი ძინპინს აუცილებლად მოუწევდათ პასუხისგება იმის გამო, რომ უკრაინის წინააღმდეგ ბრძოლაში რუსეთს დიდ დახმარებას უწევდნენ.

როგორც რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმირ პუტინი აცხადებს, ჩინეთსა და რუსეთს შორის ვაჭრობის მთავარ გამოწვევას ერთმანეთისთვის ანგარიშსწორებისა და გადახდის გზებზე შეთანხმება წარმოადგენს. ამის მიუხედავად, პუტინმა ხაზი გაუსვა, რომ 2024 წელს ორ სახელმწიფოს შორის ურთიერობამ აქამდე არნახულ დონეს მიაღწია, რაც მან დადებით პროცესად შეაფასა. პუტინისთვის საახალწლო მილოცვაში ჩინეთის პრეზიდენტმა სი ძინპინმა მსგავი პოზიცია დააფიქსირა  და განაცხადა, რომ ჩინეთი და რუსეთი ყოველთვის „ხელიხელჩაკიდებულები“ მიიწევდნენ წინ სწორი მიმართულებით. რუსეთის სახელმწიფო საინფორმაციო სააგენტო RIA-მ ასევე გაავრცელა დეკემბერში მოსკოვის ელჩის პეკინში ვიზიტის დროს გაცემული დაპირება, რომლის მიხედვითაც სი ძინპინი 2025 წელს რუსეთს ესტუმრება.

ჩინეთსა და რუსეთს შორის გაძლიერებული ვაჭრობა განპირობებულია დასავლეთის მხრიდან რუსეთისკენ მიმართული სანქციებით. როგორც აშშ-ში დაფუძნებული ანალიტიკური ცენტრის, The Conference Board-ის ჩინეთის ცენტრის ხელმძღვანელი ალფრედო მონტუფარ-ჰელუ აცხადებს, რუს მომხმარებლებს დასავლეთის სანქციების გამო შიდა ბაზარზე ასარჩევად ნაკლები ალტერნატივა აქვთ, რაც ზრდის მოთხოვნილებას ჩინური საქონლის მიმართ. მისი წინასწარმეტყველებით, ამ ორ სახელმწიფოს შორის ვაჭრობა 2025 წელსაც გაგრძელდება, რადგან ჩინეთი უფრო და უფრო დიდი ბაზარი ხდება რუსული ექსპორტისთვის, ჩინური პროდუქცია ავსებს იმ დანაკლისს, რაც რუსულ ბაზარს დასავლური ქვეყნებისგან პროდუქციის შეზღუდული მიწოდებით წარმოექმნება.

თუმცა ამ ორმხრივ ვაჭრობას 2025 წელს დიდი გამოცდა ელის. 10 იანვარს აშშ-ს სახაზინო დეპარტამენტმა რუსეთის ენერგეტიკული სექტორის წინააღმდეგ დამატებითი სანქციების დაწესების შესახებ გამოაცხადა. ეს სანქციები მიმართულია რუსეთის ორი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნავთობის მწარმოებელი და ექსპორტიორი კომპანიის, „გაზპრომ ნეფტისა“ (Gazprom Neft) და „სურგუტნეფტეგაზის“ (Surgutneftegaz) წინააღმდეგ. ასევე, მოსკოვის ენერგეტიკული შემოსავლების შესამცირებლად 183 გემი გამოცხადდა დაბლოკილ საკუთრებად. შტატებში თვლიან, რომ სწორედ ენერგეტიკული ინდუსტრიაა კრემლის მთავარი შემოსავლის წყარო, რითაც უკრაინაში სამხედრო აგრესიის დაფინანსებას ახერხებს.

აშშ-ს ფინანსთა მინისტრმა ჯანეტ იელენმა მოლარაპაკებების დროს ჩინეთის ვიცე-პრემიერი ჰე ლიენგი გააფრთხილა, რომ ჩინური კომპანიები მიიღებდნენ შესაბამის რეაქციასა და შედეგებს, თუ ისინი რუსეთს უკრაინის წინააღმდეგ მატერიალურ დახმარებას გაუწევენ.

ჩინეთის სამგზავრო მანქანების ასოციაციის გენერალურმა მდივანმა კუი დონგშუმ ჩინურ მედიას განუცხადა, რომ 2025 წელს რუსეთში მანქანების ექსპორტი შეიძლება შემცირდეს კიდეც, რაც სწორედ გადასახადების გაზრდითაა გამოწვეული.

ამერიკული სანქციების ფონზე ჩინეთ-რუსეთის სავაჭრო ურთიერთობების რეკორდული მაჩვენებლები Read More »

ჩინურმა კიბერ-შპიონაჟის კამპანიამ აშშ-ს უცხოური ინვესტიციების ოფისამდე მიაღწია

CNN-ის მიხედვით, ჩინელმა ჰაკერებმა შეაღწიეს აშშ-ს მთავრობის ოფისში, რომელიც განიხილავს  უცხოურ ინვესტიციების რისკს ეროვნული უსაფრთხოებისთვის. აღნიშნული ქმედება კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს ჩინეთის ინტერესს იმ ამერიკული ინსტიტუტების მიმართ, რომლებსაც აქვთ უფლებამოსილება დაბლოკონ ჩინური ინვესტიციები აშშ-ში.

ჰაკერული კამპანიის სამიზნე ოფისმა, აშშ-ში უცხოური ინვესტიციის კომიტეტმა (CFIUS), 2024 წლის დეკემბერში მოიპოვა ამერიკულ სამხედრო ბაზებთან უძრავი ქონების გაყიდვების უფრო დეტალურად შესწავლის უფლება, ვინაიდან ეროვნული უსაფრთხოების სპეციალისტები მიიჩნევენ, რომ ჩინეთმა ან მისმა სატელიტებმა, შესაძლოა, მიწები შეისყიდონ ბაზებზე სათვალთვალოდ.

გარდა CFIUS-ისა, ჰაკერული თავდასხმა შეეხო უცხოური აქტივების კონტროლის ოფისსაც, რომელიც სანქციებზეა პასუხისმგებელი. აღსანიშნავია, რომ უცხოური აქტივების კონტროლის ოფისმა ახლახანს დაასანქცირა ერთ-ერთი ჩინური კომპანია კიბერშეტევებში შესაძლო ჩართულობისთვის. 

ბლუმბერგის სტატიის მიხედვით, ჰაკერული თავდასხმების უკან ჩინური დაჯგუფება Silk Typhoon დგას, რომელიც  2021 წელს Microsoft Exchange Server-ზე  თავდასხმაშიც იყო ჩართული.

ვაშინგტონში ჩინეთის საელჩოს სპიკერმა, ლიუ პენგიუმ კიდევ ერთხელ უარყო ჩინეთის ჩართულობა ჰაკერულ ოპერაციებში.

ჩინურმა კიბერ-შპიონაჟის კამპანიამ აშშ-ს უცხოური ინვესტიციების ოფისამდე მიაღწია Read More »

ბაიდენმა ჰონგ კონგის ოფიციალურ პირებზე სანქციები გაახანგრძლივა

აშშ-ს პრეზიდენტმა, ჯო ბაიდენმა ხელი მოაწერა კანონმდებლობას, რომლითაც ხუთი წლით გაახანგრძლივა 2019 წლის „ჰონგ კონგის ადამიანთა უფლებებისა და დემოკრატიის აქტი“. აქტი მოიცავს სანქციებს ჩინეთის ავტორიტეტულ ფიგურებზეც, რაც ჰონგ კონგის ავტონომიურობის, ისევე, როგორც გამოხატვისა და შეკრების თავისუფლების უფლებების შელახვითაა დასაბუთებული.

კანონმდებლობა ყოველწლიური „ეროვნული თავდაცვის ავტორიზაციის აქტის“ (NDAA) ნაწილია, რომელიც განსაზღვრავს ფინანსებსა და აშშ-ს სამხედრო პოლიტიკას შემდეგი ფისკალური წლის განმავლობაში. გარდა ჰონგ კონგის აქტისა, გახანგრძლივდა „ტიბეტზე ორმხრივი წვდომის“ და „უიღურების ადამიანთა უფლებების პოლიტიკის“ აქტები.

ჰონგ კონგი და პეკინი ამერიკულ სანქციებს გმობენ და ვაშინგტონს აფრთხილებენ, რომ სანქციები თავად აშშ-ს ვნებს, რის არგუმენტადაც აშშ-სა და ჰონგ კონგს შორის სავაჭრო ურთიერთობას ასახელებენ.

ამერიკული სანქციების სიმკაცრეს ზურგს უმაგრებს აშშ დოლარის გავლენა გლობალურ ფინანსურ სისტემაზე – მსგავსი შეზღუდვების სიაში მოხვედრილი პირებისთვის წესდება როგორც ფინანსური, ისე სამოგზაურო შეზღუდვებიც.

ჰონგ კონგის მოქმედმა თავმჯდომარემ უსაფრთხოების საკითხებში, ქერი ლემმა განაცხადა, რომ ის სანქციებს თავს არიდებდა ხელფასის „ქეშით“ (ნაღდი ფული) აღებითა და თავის რეზიდენციაში შენახვით.

გარდა ზემოაღნიშნულისა, აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტმა ნოემბერში დამატებითი სანქციები დააანონსა, რაც, ძირითადად, სავიზო შეზღუდვებს შეეხება.

აღნიშნული ზომების შესახებ გადაწყვეტილება ამერიკულმა მხარემ მას შემდეგ მიიღო, რაც ჰონგ კონგში ოპოზიციის 45 წარმომადგენელი დააკავეს ხელისუფლების დამხობის მცდელობის ბრალდებით.

საპასუხოდ, ჩინეთიც აწესებს სანქციებს იმ ამერიკელ პირებზე, რომელთა საქმიანობასაც (იგულისხმება ჰონგ კონგთან მუშაობა) იგი ნეგატიურად აფასებს.

ბაიდენმა ჰონგ კონგის ოფიციალურ პირებზე სანქციები გაახანგრძლივა Read More »

რუსეთი ჩინეთთან ვაჭრობის ერთ-ერთ მთავარ სექტორში ინვესტიციებს ამცირებს

რუსეთის ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო გზა ჩინეთთან შეფერხებებს განიცდის, რადგან უკრაინის ომმა მნიშვნელოვნად შეანელა ქვეყნის სარკინიგზო ინდუსტრია. აღსანიშნავია ისიც, რომ სარკინიგზო სისტემა მოსკოვსა და პეკინს შორის ვაჭრობისათვის აუცილებელ კომპონენტს წარმოადგენს.

2023 წლის პირველი ცხრა თვის განმავლობაში ორ ქვეყანას შორის სარკინიგზო ტრანსპორტით 128 მილიონ ტონაზე მეტი ტვირთი გადაიზიდა. ეს მიუთითებს გასულ წელს დაფიქსირებულ  51,5 პროცენტიან ზრდაზე 2022 წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.

სანქციებმა აშკარად გაართულა რუსული ექსპორტი და ტექნოლოგიების იმპორტი. რუსეთმა სამხედრო ტექნოლოგიებისა და აღჭურვილობის იმპორტი გაზარდა  “მესამე სამყაროს” ქვეყნებიდან, მათ შორის ჩინეთიდან. Atlantic Council-ის მიხედვით, ჩინეთთან სარკინიგზო მიმოცვლის გაძლიერებამ ხელი შეუშალა დასავლური სანქციების სასურველ მიზანს, რომ რუსეთის ეკონომიკა იზოლაციაში მოქცეულიყო და ომის საწარმოებლად საჭირო რესურსების დეფიციტი წახალისებულიყო. 

გასულ წელს დაფიქსირებული დადებითი მაჩვენებლების მიუხედავად, დღევანდელი მდგომარეობა არც ისე სახარბიელოდ გამოიყურება.  რუსეთის სარკინიგზო ინდუსტრია დიდი ფინანსური კრიზისის შემდეგ ყველაზე მძაფრი შენელების წინაშე დგას და ეს ტენდენცია მზარდია, რის შესახებაც რუსული კვლევითი კომპანიის, MMI Research-ის ანგარიშიდან ვიგებთ.

Bloomberg-ის მიერ ციტირებული MMI-ის მონაცემები აჩვენებს, რომ რუსეთის სახელმწიფო სარკინიგზო კომპანია Russian Railways-ის მიერ გადაზიდული ტვირთების მოცულობა 2024 წლის პირველი 11 თვის განმავლობაში გასულ წელთან შედარებით 5%-ით შემცირდა. ეს შენელება ნაწილობრივ გამოწვეულია იმით, რომ რუსეთი პრიორიტეტს ომთან დაკავშირებული მასალების ტრანსპორტირებას ანიჭებს. ამ ყოველივემ ისეთი მნიშვნელოვანი საქონლის ტრანსპორტირება შეაფერხა, როგორიცაა ქვანახშირი და ალუმინი.

რუსეთის მიერ სარკინიგზო ინფრასტრუქტურაში ინვესტიციების შემცირება გახლავთ კიდევ ერთი ფაქტორი, რომელიც აღნიშნული სექტორის შენელებას განაპირობებს. რუსეთის სახელმწიფო საინფორმაციო სააგენტოს, Tass-ის ცნობით, ქვეყანაში მაღალი საპროცენტო განაკვეთები პროექტების დაფინანსებას კიდევ უფრო ართულებს.

ამასთანავე, როგორც Tass იტყობინება, 2025 წელს რუსეთის რკინიგზა საინვესტიციო პროგრამისათვის მხოლოდ 890 მილიარდი რუბლის (8,5 მილიარდი აშშ დოლარი) გამოყოფას გეგმავს, რაც იმას ნიშნავს, რომ 2024 წელთან შედარებით ეს მაჩვენებელი 30%-ით შემცირდება. 

ეს ცვლილებები ცუდი სიახლეა ჩინეთთან ვაჭრობისათვისაც. რუსეთი დასავლეთის სანქციების გამო, სარკინიგზო ტრანსპორტზეა დამოკიდებული. 2024 წლის დასაწყისში რუსეთმა რკინიგზაში მილიარდობით ინვესტიცია ჩადო, რათა ჩინეთთან ვაჭრობა წაეხალისებინა, თუმცა, არსებული ეკონომიკური პრობლემები პროგრესს კვლავ აფერხებს.

ზემოთ განხილული საკითხები ხაზს უსვამს უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომის მზარდ ხარჯებს, რის გამოც ქვეყანას მრავალი ეკონომიკური გამოწვევა ექმნება. საგულისხმოა ისიც, რომ ამ წლის დასაწყისში, მაღალი ინფლაციის წინააღმდეგ საბრძოლველად, რუსეთის ცენტრალურმა ბანკმა საპროცენტო განაკვეთები რეკორდულ ნიშნულამდე, 21%-მდე გაზარდა.

აღსანიშნავია, რომ რუსეთის სამხედრო სტრატეგია მთლიანად არის დამოკიდებული მის სარკინიგზო ქსელებზე. რკინიგზა უკრაინაში პუტინის სრულმაშტაბიანი ომის საწარმოებლად ლოჯისტიკურად კრიტიკული ობიექტია.

უკრაინული სადაზვერვო სამსახურები და პარტიზანული ჯგუფები რუსულ პარტიზანულ ჯგუფებთან   ერთად მოქმედებენ და სტარტეგიულ სამიზნედ ისახავენ რუსული რკინიგზის წერტილებს. „შეაჩერე ვაგონები“ ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი რუსული პოლიტიკური ჯგუფია, რომლებიც რუსეთის ომის მიმართ წინააღმდეგობას სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის დივერსიით გამოხატავს.

რუსეთი ჩინეთთან ვაჭრობის ერთ-ერთ მთავარ სექტორში ინვესტიციებს ამცირებს Read More »

Scroll to Top