Civicidea

უკვე ოთხი წელია რაც, სამოქალაქო იდეა წლიურად რამდენიმე ანგარიშს სთავაზობს მკითხველს იმ ჩინური კომპანიების შესახებ, რომლებიც “ერთი სარტყელი, ერთი გზის” ინიციატივის ფარგლებში, აქტიურად აგრძელებენ ქართულ ბაზარზე, და უფრო კონკრეტულად კი საქართველოს ინფრასტრუქტურულ სექტორში მოღვაწეობას და პასუხისმგებლები არიან საქართველოში მთავარი მაგისტრალის, გზების, ხიდებისა და გვირაბების მშენებლობაზე. თუ აღმოსავლეთიდან დასავლეთ საქართველოსკენ იმგზავრებთ, რიკოთის უღელტეხილის გავლისას გზაზე სხვადასხვა ჩინური კომპანიის აბრევიატურებს შეხვდებით. ეს სწორედ ის უღელტეხილია, სადაც 51.6 კმ-მდე სიგრძის გზის მშენებლობა იგეგმება, რომელიც ასევე 96 ხიდსა და 53 გვირაბს მოიცავს. 

ჩვენს ანგარიშებში, უცხოური მაგალითების შედარებითი ანალიზის საფუძველზე უკვე მიმოვიხილეთ China State Construction Engineering Corporation Limited-სა და China Road and Bridge Corporation-ს საქმიანობა და მათთან დაკავშირებული გადაცდომები საქართველოში.
ამჯერად გთავაზობთ Hunan Road and Bridge Construction Group-ის მიერ საქართველოში მოგებული პროექტების ანალიზს და მის სკანდალურ პრაქტიკას უგანდასა და ჩინეთში. 

სრული ანგარიში იხილეთ 👇

21 დეკემბერს, ერევანში, თინათინ ხიდაშელი შეხვდა ლიდერების სკოლის სტუდენტებს. გაუზიარა მოსაზრებები და გამოცდილება ეფექტური საჯარო გამოსვლის შესახებ. საუბარი შეეხო რეგიონში არსებულ ვითარებას, არსებულ გამოწვევებს და უსაფრთხოებას.

https://www.leadershipschool.am/en/ls-georgia.php?fbclid=IwAR1g50gYQOcH9cfenpUrlXo2VpQObRKk5f_Zb-G3zwlLPv16Sp5Lzissy1g

გიზიარებთ “ასოცირებული ტრიოს” წევრი სახელმწიფოების – საქართველოს, უკრაინისა და მოლდოვას სტრატეგიების მიმოხილვას ევროკავშირის რეკომენდაციების შესასრულებლად, ნოემბრის მდგომარეობით.

6-7 დეკემბერს, ბერლინში, სამოქალაქო იდეამ ცენტრალური აზიის პარტნიორ ექსპერტებთან ერთად მონაწილეობა მიიღო China In The World (CITW) სამიტში და გაუძღვა ორ სესიას: “Economic Security – Impact of BRI” & “Shifting loyalties: Central Asian states leaning towards China in the light of Ukraine War”. CITW ყოველწლიურად იმართება და აერთიანებს აქტივისტებს, აკადემიკოსებს, სამოქალაქო საზოგადოების წევრებს, ჟურნალისტებს და სხვა დაინტერესებულ მხარეებს, რათა გაზარდონ ჩინეთის გლობალური გავლენის შესახებ ცნობიერება და გააძლიერონ დემოკრატიული მდგრადობა. ტაივანური არასამთავრობო ორგანიზაცია Doublethink Lab აორგანიზებს CITW სამიტებს დიალოგის წახალისებისთვის, იდეების გაცვლისა და ახალი თანამშრომლობის ხელშეწყობისთვის. სესიების ფარგლებში სპიკერებმა და დამსწრე აუდიტორიამ განიხილა, ჩინეთის „ერთი სარტყელი, ერთი გზის“ ინიციატივა და მისი გავლენა ყაზახეთზე, უზბეკეთზე, ტაჯიკეთსა და საქართველოზე, ციფრული აბრეშუმის გზა (DSR) და მისი მნიშვნელობა, სკანდალური ჩინური კომპანიები, რომლებიც გავლენას ახდენენ ეკონომიკურ, ტექნოლოგიურ და პოლიტიკურ სექტორებზე. ასევე ცენტრალური აზიისა და ჩინეთის პოზიცია უკრაინის ომზე.

სესიებში მონაწილეობდნენ:

თინათინ ხიდაშელი – თავმჯდომარე, სამოქალაქო იდეა

ანი კინწურაშვილი – უფროსი მკვლევარი, სამოქალაქო იდეა

აბოს ბობოხონოვი – მეცნიერ-მკვლევარი, საერთაშორისო კვლევების ინსტიტუტი

დანილ ბექტურგანოვი – დირექტორი, არასამთავრობო ორგანიზაცია „სამოქალაქო ექსპერტიზა“ უმედჯონ მაჯიდი – მკვლევარი, სამოქალაქო იდეა

სესიებს მოდერაციას უწევდა სალომე სვანიძე – აღმასრულებელი ასისტენტი, სამოქალაქო იდეა. სამოქალაქო იდეა განსაკუთრებით მადლობას უხდის Doublethink Lab-ს, ღია საზოგადოების ფონდს ყაზახეთში და აშშ-ს გენერალურ საკონსულოს ალმაატაში.

ჩინეთის სახელმწიფო კომპანიებმა, ბოლო წლებში, საქართველოში დაახლოებით, 4 მლრდ ლარის ღირებულების ტენდერები მოიგეს. მთავრობა ამტკიცებს, რომ ყველაფერი გამჭვირვალეა და ჩინელები “დაბალი ფასით“ იგებენ. ექსპერტების აზრით, ეს პოლიტიკური გაწყვეტილებაა და დასავლური კომპანიები ტენდერებში აღარც კი მონაწილეობენ – ამერიკის ხმა.

2022 წლის 20 იანვარს, Associated Press News-მა გამოაქვეყნა სტატია სახელწოდებით „ევროპის მასშტაბით უსაფრთხოების სკანერების კავშირი ჩინეთის მთავრობასა და შეიარაღებულ ძალებთან“, რომელშიც ყურადღება გამახვილებულია ჩინური კომპანია “Nuctech Company Limited“-ის საეჭვო რეპუტაციასა და მის ფართოდ გავრცელებაზე ევროპის სხვადასხვა სახელმწიფოში.

გასულ წელს, არასამთავრობო ორგანიზაცია სამოქალაქო იდეამ გამოაქვეყნა ანგარიში „Nuctech Company Limited“-ის შესახებ, სადაც განხილულია:

• კომპანიის კავშირები საქართველოს მთავრობასთან,

• ქართულ და უცხოურ სატენდერო პროცედურებთან დაკავშირებული თაღლითური გარიგებები,

• მისი აღჭურვილობის ტექნიკური გაუმართაობა, ,

• კომპანიის კორუფციული სკანდალები მთელ მსოფლიოში.

ჩვენმა გუნდმა განსაზღვრა რისკები, რომლებიც ემუქრება იმ სახელმწიფოების ეროვნულ უსაფრთხოებას, სადაც „Nuctech“ ფუნქციონირებს.

ინფორმაცია ვრცლად შეგიძლიათ იხილოთ მოცემულ ბმულზე 👇

3 ოქტომბერს დაიწყო 2022-2023 წლების სასწავლო წელი კორუფციასთან ბრძოლის სასერტიფიკატო პროგრამის სამაგისტრო კურსის მონაწილეებისთვის. სამაგისტრო საფეხურზე შერჩეული 25 მონაწილე ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის 13 სტუდენტთან ერთად, ერთი წლის განმავლობაში, გაივლის ისეთ საგნებს, როგორიცაა „ანტიკორუფციული პოლიტიკის მართვა საჯარო და კერძო დაწესებულებებში“ და „კორუფციასთან ბრძოლა – საერთაშორისო აქტორები, ანტიკორუფციული პლატფორმები“.

პირველი სამაგისტრო კურსი, რომელსაც სტუდენტები პროგრამის ფარგლებში გაივლიან არის ანტიკორუფციული პოლიტიკის მართვა საჯარო და კერძო დაწესებულებებში. სასწავლო კურსს კითხულობს თინათინ ხიდაშელი. ამჟამად, ქალბატონი თინა გახლავთ არასამთავრობო ორგანიზაცია სამოქალაქო იდეის თავმჯდომარე.

აღსანიშნავია, რომ სასერტიფიკატო პროგრამის ფარგლებში, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტებს აკადემიური მოსწრების კრედიტებთან ერთად, შესაძლებლობა ექნებათ მიიღონ პროგრამის დასრულების სერტიფიკატიც.

კორუფციასთან ბრძოლის სასერტიფიკატო პროგრამის კონკურსი წელსაც ტრადიციულად დიდი იყო. გამოგზავნილი იყო თითქმის 400-მდე განაცხადი. გასაუბრების პროცესი გაგრძელდა 4 დღის განმავლობაში, რომლის შედეგად შეირჩა საუკეთესო კონკურსანტები, როგორც საბაკალავრო, ასევე, სამაგისტრო საფეხურებისთვის. სამაგისტრო საფეხურზე, კონკურსის შედეგად, სხვადასხვა საჯარო თუ კერძო ინსტიტუტიდან შეირჩა 25 მონაწილე, რომლებიც კორუფციასთან ბრძოლის სასერტიფიკატო პროგრამას გაივლიან ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტებთან ერთად. აღსანიშნავია, რომ დაახლოებით 13-მა ილიას უნივერსიტეტის სტუდენტმა აირჩია ქალბატონი თინას საგანი.

კონკურსის წესით მოხვედრილი მონაწილეები წარმოადგენენ როგორც საჯარო, ასევე, კერძო და არასამთავრობო სექტორებს. მაგალითად, არიან წარმომადგენლები შინაგან საქმეთა სამინისტროდან, თავდაცვის სამინისტროდან, განათლებისა და მეცნიერების სამინისტროდან, ფინანსური ინსტიტუტებიდან, საქართველოს პარლამენტიდან, საგარეო საქმეთა სამინისტროდან და სხვა სახელმწიფო დაწესებულებებიდან.

2019-2020 წლებში სასერტიფიკატო პროგრამის ფარგლებში შექმნილი იყო რვა პროფესიული მოდული, რომელიც მომდევნო წლებში გარდაიქმნა ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის მეცნიერებათა და ხელოვნების ფაკულტეტის ოთხ აკადემიურ საგნად. 

კერძოდ, საბაკალავრო საფეხურისთვის – „კარგი მმართველობა და კორუფცია“, და „საჯარო პოლიტიკა და კორუფცია“, ხოლო სამაგისტრო საფეხურისთვის – „ანტიკორუფციული პოლიტიკის მართვა საჯარო და კერძო დაწესებულებებში“, და „კორუფციასთან ბრძოლა – საერთაშორისო აქტორები, ანტიკორუფციული პლატფორმები“.

კორუფციასთან ბრძოლის სასერტიფიკატო პროგრამის განხორციელება „ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა“ (IDFI) 2019 წლიდან დაიწყო ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტთან თანამშრომლობით. სამი წლის განმავლობაში პროგრამას ფინანსურ მხარდაჭერას უწევდა ღია საზოგადოების მხარდაჭერის ფონდი პროექტის „მდგრადი ადამიანური რესურსების განვითარება კორუფციასთან საბრძოლველად“ ფარგლებში. ხოლო ახლა პროგრამა ფინანსურად მხარდაჭერილია შვედეთის საერთაშორისო განვითარების თანამშრომლობის სააგენტოს (Sida) მიერ, ორგანიზაციული მხარდაჭერის ფარგლებში.

სამოქალაქო იდეას China Watch-ის რიგით მე-11 ანგარიში მიმოიხილავს სკანდალებს ჩინეთის სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული ბირთვული კომპანიის China Nuclear Industry 23 Construction Co., Ltd., ალტერნატიულად მოხსენიებული, როგორც “CNNC No.23” ან CNI23-ის შესახებ, რომელიც 1958 წლიდან ოპერირებს მსოფლიო ბაზარზე. ინტერნეტში კონკრეტულად CNI23-თან დაკავშირებული გადაცდომების შესახებ ინფორმაცია არ მოგვეპოვება. მიუხედავად ამისა, გარკვეული პრობლემებითა და სკანდალებით გამოირჩევა მისი დამფუძნებელი და ინვესტორი ფირმები: China National Nuclear Corporation და China General Nuclear Power Engineering Co., Ltd. ჩინური კომპანია CNI23 ქართულ ბაზარზე პირველად 2012 წელს გამოჩნდა და მას შემდეგ გაიმარჯვა რამდენიმე სახელმწიფო შესყიდვის ტენდერში და კერძო ინვესტიციებიც განახორციელა. 

CNI23-ის შესახებ დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ ჩვენი ანგარიში: 👇

საქართველოში კონფლიქტების საკითხებზე მომუშავე ორგანიზაციების და ცალკეული ექსპერტების განცხადება აფხაზეთის ომის დასრულების 29-ე წლისთავზე

“27 სექტემბერი, აფხაზეთის ომის დასრულებიდან 29 წლის შემდეგ, კიდევ ერთხელ შეგვახსენებს ქართველი და აფხაზი ხალხის წარსულ ტრაგედიებს და განგრძობადი კონფლიქტის მძიმე რეალობას. ამ განცხადების ხელმომწერები პატივს მივაგებთ ომის მსხვერპლებს კონფლიქტის ორივე მხარეს და თანაგრძნობას ვუცხადებთ მათ ოჯახებსა და ახლობლებს. 

უკვე 8 თვეა რუსეთი უკრაინაში აწარმოებს სრულმასშტაბიან და სასტიკს ომს, რომელიც გამოუსწორებლად დიდ ზიანს აყენებს არა მხოლოდ უკრაინელ ხალხს, არამედ ზოგადად მშვიდობას და სტაბილურობას ჩვენს გეოპოლიტიკურ კონტექსტში. აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის კვლავ განახლდა შეიარაღებული დაპირისპირება. აშკარაა, რომ რეგიონში ჯერ ისევ ნორმად რჩება იმპერიული ამბიციებისა თუ ტერიტორიული კონფლიქტების ძალისმიერი მეთოდით გადაჭრის პრაქტიკა. 

მნიშვნელოვანია, რომ ასეთ რთულ ვითარებაში, საქართველო ახერხებს მშვიდობის შენარჩუნებას და მხარს კონფლიქტების მხოლოდ მშვიდობიანად მოგვარებას უჭერს. მისასალმებელია საქართველოს ხელისუფლების მიერ გაცხადებული და თანმიმდევრული ძალის არგამოყენების პოლიტიკა. თუმცა კონფლიქტების ტრანსფორმაციისა და ადამიანის უფლებების დაცვის კუთხით გაწეული ძალისხმევა მაინც არასაკმარისი და სუსტი რჩება. მიუღებელია ომისა და მშვიდობის საკითხების ვიწროპოლიტიკური ინტერესებისთვის გამოყენება: ხელისუფლება ცდილობს ომის საკითხით სპეკულირებას და მის ოპონენტებს საქართველოს ომში ჩათრევის მსურველებად შერაცხვას. ამასთან, გარკვეული ოპოზიციური პარტიები წარსულში დატრიალებულ ტრაგედიებს საკუთარი პოლიტიკური კაპიტალის გასაზრდელად იყენებენ. ყველა ერთად კი საქართველოს მოსახლეობის ტრავმებს და შიშებს პოლიტიკურ იარაღად იყენებს, რასაც კავშირი არ აქვს არც მშვიდობასთან და არც სამართლიანობასთან.

შექმნილ ვითარებაში, როდესაც საქართველო ბეწვის ხიდზე გადის, როდესაც რეგიონულ არასტაბილურობას თან ახლავს რუსეთის ფედერაციის მიერ ქვეყნის შიდა საქმეებში ჩარევის და სამხედრო ინტერვენციის მაღალი რისკი, ისე როგორც არასდროს, პოლიტიკოსებმა, პოლიტიკურმა პარტიებმა და ხელისუფლების წარმომადგენლებმა უნდა გაიაზრონ პასუხისმგებლობა და  შეთანხმებულად იმოქმედონ ამ რისკების თავიდან ასაცილებლად. 

30- წლიანმა შეიარაღებულმა დაპირისპირებებმა და მოუგვარებელმა კონფლიქტებმა დაასუსტა საქართველოს პოლიტიკური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივი რესურსი, გახლიჩა და გააუცხოვა ქართული და აფხაზური, ასევე, ქართული და ოსური საზოგადოებები, გააღრმავა ტრავმები და შიშები, რომლებიც მყისიერად იჩენს თავს კრიზისულ პერიოდებში. დაუსაბუთებელი საუბრები საქართველოში მეორე ფრონტზის გახსნის საფრთხეზე და დასავლელი პარტნიორების მიერ ომის მხარდაჭერაზე არის სწორედ ამ ტრავმების პოლიტიკური მანიპულაცია, რომელსაც, სხვა მრავალთან ერთად, შედეგად მოაქვს ქართველების, აფხაზების და ოსების კიდევ უფრო მეტი გაუცხოვება, ერთმანეთისადმი შიში და სიძულვილიც კი. 

ამ პირობებში, მნიშვნელოვანია საქართველოში დაიწყოს მშვიდობის მშენებლობის და კონფლიქტების ტრანსფორმაციის არსებითად ახალი პროცესი, რომელიც დაეფუძნება:

• ადამიანის უფლებების პატივისცემას, ადამიანების საჭიროებებზე დაფუძნებულ პოლიტიკას და თანასწორობის პრინციპს;
• მრავალდონიან, პირდაპირ და კეთილსინდისიერ  დიალოგს აფხაზ, ოს და ქართველ პოლიტიკურ, პროფესიულ და საზოგადოებრივ წრეებს შორის;
• კონფლიქტებში ჩართული ყველა მხარის ტრავმების გააზრებას, შეცდომების აღიარებას და დანაშაულებების გამოძიებას;
• კონფლიქტებით დაზარალებული მოსახლეობის საჭიროებებზე რეაგირებისა და კონფლიქტებით გაყოფილი საზოგადოებებს შორის ნდობის აღდგენის ხელშესახებ, პრაქტიკულ და შედეგზე ორიენტირებულ პოლიტიკას.
  

ხელმომწერი ორგანიზაციები და მშვიდობის საკითხებზე მომუშავე პირები, მოვუწოდებთ საქართველოს ხელისუფლებას, მმართველ და ოპოზიციურ პარტიებს, საქართველოს გრძელვადიანი სტრატეგიული ინტერესები დააყენონ მოკლევადიან, ვიწროპარტიულ და პიროვნულ ინტერესებზე მაღლა; აწარმოონ შინაარსიანი, საკითხებზე ორიენტირებული და კეთილსინდისიერი დიალოგი ერთმანეთთან, რომლის მთავარი მიზანი იქნება ქვეყნისთვის უმოკლეს დროში ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მოპოვება. მხოლოდ ინსტიტუციური და დემოკრატიული რეფორმებით არის შესაძლებელი მდგრადი მშვიდობის, უსაფრთხოების და განვითარების მიღწევა ქვეყანაში. 

საქართველოს ხელისუფლებამ, მიმდინარე გამოწვევების და შესაძლებლობის არშემჩნევის ნაცვლად, უნდა გააკეთოს ახალი, მოქნილი, ორმხრივად სასარგებლო შეთავაზებები გამყოფი ხაზების სხვადასხვა მხარეს მცხოვრები, კონფლიქტით დაზარალებული მოსახლეობისთვის გადაადგილების, ვაჭრობის, ადამიანური უსაფრთხოების და განათლების უზრუნველსაყოფად. ასევე, სამოქალაქო საზოგადოების და სხვადასხვა პოლიტიკური ჯგუფების ჩართულობით, შეიმუშაოს არსებულ უსაფრთხოების გამოწვევებზე რეაგირების, კონფლიქტებით დაზარალებული მოსახლეობის უფლებების დაცვის და კონფლიქტების ტრანსფორმაციის რეალური სამოქმედო გეგმა”. 

ხელმომწერი ორგანიზაციები და პირები:

სოციალური სამართლიანობის ცენტრი
ქალთა ფონდი საქართველოში
ადამიანის უფლებათა ცენტრი
ინოვაციური განათლების ფონდი
მშვიდობისა და სამოქალაქო განვითარების ცენტრი 
მოძრაობა “აფხაზეთისთვის”
სოლიდარობის მუზეუმი
სამოქალაქო იდეა
დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტი
ნინო კალანდარიშვილი, კონფლიქტებისა და ნაციონალიზმის კვლევის ინსტიტუტი
ქეთი მურუსიძე, მშვიდობის მშენებლობა და კვლევა
მარგარიტა ახვლედიანი, ჯემნიუსი
ვანო აბრამაშვილი, კავკასიური სახლი
მიხეილ ჯახუა, ბერგჰოფის ფონდი
მარიამ ცხოვრებაშვილი, ბერგჰოფი ფონდი
ზურაბ ბენდიანიშვილი, კოალიცია დევნილთა უფლებებისათვის
პაატა ზაქარეიშვილი. გრიგოლ რობაქიძის სახელობის უნივერსიტეტის პროფესორი
ეკატერინე გამახარია – ქალთა ფონდი “სოხუმი”
ნონა ხიზანიშვილი, “შიდა ქართლის სამოქალაქო ფორუმი”
დავით ლოგუა, სამართლიანი არჩევნების რეგიონული ხელმძღვანელი
მარინა ფაღავა, კავკასიური დიალოგი
ესმა გუმბერიძე, ახლაგაზრდა აქტივისტი, გაეროში საქართველოს ყოფილი ახალგაზრდობის წარმომადგენელი
ზურაბ ბრაგვაძე. ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი. პროფესორი
ნათია ჭანკვეტაძე, მშვიდობის მკვლევარი
ციალა ქათამაძე, იურისტი, ბათუმი
ნანა გოგოხია, უფლებადამცველი
ზაზა მიქელაძე, სამოქალაქო აქტივისტი
დავით ჯიშკარიანი, ისტორიკოსი
მედეა ტურაშვილი, ანალიტიკოსი
უჩა ნანუაშვილი, ყოფილი სახალხო დამცველი
რუსიკო მარშანია
მარინე გრიგოლია, ასოციაცია “თანხმობის”თემის მობილიზატორი.
შოთა შველიძე, კონფლიქტოლოგი, იენის უნივერსიტეტი
მამუკა ყუფარაძე, სტუდია რე
ქამრან მამედლი, პლატფორმა სალამი
ანა ემუხვარი, სამოქალაქო აქტივისტი, ზუგდიდი
ინფა შამუგია,აქტ ფორ თრანსფორმეიშნ-ის კაუკასუს ოფისის დირექტორი.