ერთი ახალი ამბავი

აშშ-ის მკაცრი რეაქცია ჩინეთ-ირანის პარტნიორობაზე

ერთი ახალი ამბავი / /

ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ ჩინეთს, ირანსა და რუსეთს შორის გასულ კვირას გამართული სამმხრივი ბირთვული მოლაპარაკებების საპასუხოდ, ვაშინგტონი თეირანზე ზეწოლას გააძლიერებს.

სამმხრივი მოლაპრაკებები მას შემდეგ გაიმართა, რაც ირანმა უარი განაცხადა დონალდ ტრამპის წინადადებაზე, განახლებულიყო მოლაპარაკებები თეირანის ბირთვულ პროგრამასთან დაკავშირებით.

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ვან ი, ირანისა და რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილეებს გასულ პარასკევს შეხვდა. შეხვედრაზე ვანგმა ხაზი გაუსვა ჩინეთის იმედს, რომ „ყველა მხარე ერთმანეთისკენ ნაბიჯს გადადგამს და რაც შეიძლება მალე განაახლებს დიალოგსა და მოლაპარაკებებს.“ მან ასევე მოუწოდა აშშ-ს, “გამოავლინოს პოლიტიკური გულწრფელობა და რაც შეიძლება სწრაფად დაბრუნდეს მოლაპარაკების მაგიდასთან.“

აღნიშნული სამმხრივი მოლაპარაკებების პარალელურად, აშშ და კიდევ ხუთი ქვეყანა უშიშროების საბჭოს დახურულ სხდომაზე შეიკრიბნენ საკითხის განსახილველად. შეხვედრაზე ბრიტანეთმა აღნიშნა, რომ ირანს შესაძლოა კვლავ დაუწესდეს სანქციები, თუ ის გააფართოებს ბირთვულ პროგრამას. თავის მხრივ, ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ცნობით, ვანგმა გაეროს უშიშროების საბჭოს ნებისმიერი „იძულებითი ჩარევის“ მიმართ წინააღმდეგობა გამოხატა.

მიუხედავად წინააღმდეგობებისა, ჩინეთი კვლავ ლობირებს ირანის ბირთვულ პროგრამაზე მოლაპარაკებების გაგრძელებას. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ პეკინი, ამ მოლაპარაკებებში მონაწილეობით, ცდილობს ახლო აღმოსავლეთში მედიატორის როლი იკისროს და რეგიონში გავლენა გააძლიეროს.

14 მარტს პეკინში გამართული მოლაპარაკებების დროს, რუსეთმა, ირანმა და ჩინეთმა დაადასტურეს ერთგულება გაუვრცელებლობის პრინციპის მიმართ და ერთობლივად დაგმეს  „სანქციები, ზეწოლა და ძალის გამოყენების მუქარა.“ გარდა ამისა, ვანგ იმ ირანის ბირთვული საკითხის მოგვარების ხუთპუნქტიანი გეგმა წარადგინა, რომელიც ეფუძნება  ყოვლისმომცველი მოქმედების გეგმას (JCPOA). აღსანიშნავია, რომ ჩინეთის მიერ ინიცირებულ  ბირთვულ შეთანხმებაზე ტრამპის ადმინისტრაციამ, მისი პრეზიდენტობის პირველი ვადისას, უარი განაცხადა. 

ოთხშაბათს, შეერთებულმა შტატებმა ირანთან დაკავშირებული ახალი სანქციები გამოაცხადა. სანქციები პირველად შეეხო ჩინეთის ნავთობგადამამუშავებელ საწარმოებსა და გემებს, რომლებიც ირანულ ნედლ ნავთობს ჩინურ საწარმოებს აწვდიან. ეს წარმოადგენს ირანულ ნავთობზე დაწესებული სანქციების მეოთხე ტალღას.

აღსანიშნავია, რომ ტრამპმა თებერვალში დაანონსა ირანზე „მაქსიმალური ზეწოლის“ კამპანია, რომელიც მიზნად ისახავს ირანული ნავთობის ექსპორტის ნულამდე დაყვანასა და ბირთვული პროგრამისა თუ ტერორისტული დაჯგუფებებისთვის თეირანის დაფინანსების აღკვეთას.

აშშ-ის მკაცრი რეაქცია ჩინეთ-ირანის პარტნიორობაზე Read More »

ბრიქსის “დე-დოლარიზაციის” დიპლომატია ტრამპის უკმაყოფილებას იწვევს

ერთი ახალი ამბავი / /

გასული წლის ოქტომბერში ვაშინგტონში ვიზიტის დროს, ინდოეთის ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრმა, პიუშ გოიალმა, დიდი ენთუზიაზმით გააზიარა ფოტოები ბაიდენის ადმინისტრაციის წარმომადგენლებთან, ჯინა რაიმონდოსა და კეტრინ ტაისთან შეხვედრებიდან. მან ასევე საჯაროდ ისაუბრა ინდოეთსა და აშშ-ს შორის მტკიცე და ხანგრძლივი ურთიერთობების შესახებ.

თუმცა, გოიალის ბოლო ვიზიტი ვაშინგტონში, რომელიც ამ თვის დასაწყისში შედგა, სრულიად განსხვავებულ სურათს წარმოადგენდა. ამჯერად, ის აშშ-დან დეტალების დაუკონკრეტებლად გაემგზავრა. გოიალი ვაშინგტონში ვაჭრობის მდივან ჰოვარდ ლატნიკსა და სავაჭრო საკითხებში წარმომადგენელ ჯეიმისონ გრირს შეხვდა. დაბრუნებიდან ერთი კვირის შემდეგ, მან სოციალურ მედიაში მხოლოდ ერთი ფოტო გამოაქვეყნა გრირთან ერთად და აღნიშნა, რომ მათი დისკუსია იყო „მომავალზე ორიენტირებული“ და შეხვედრა „ინდოეთი უპირველეს ყოვლისა“ პრინციპის შესაბამისად განვითარდა.

გოიალის მოულოდნელი ვიზიტი აშშ-ში, რომელიც თავდაპირველად აპრილში იყო დაგეგმილი, აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მიერ გამოცხადებულმა გადაწყვეტილებამ გამოიწვია, რომლის მიხედვითაც, 2 აპრილიდან ყველა სავაჭრო პარტნიორზე საპასუხო ტარიფები დაწესდება.

ინდოეთისა და ბრიქსის სხვა წევრი ქვეყნების (მათ შორის, ჩინეთის, ირანისა და რუსეთის ფედერაციის) კიდევ უფრო დიდი შეშფოთება ტრამპის მტკიცე წინააღმდეგობამ გამოიწვია, რომელიც მოჰყვა BRICS-ის მცდელობებს, შეამციროს ამერიკულ დოლარზე დამოკიდებულება საერთაშორისო ვაჭრობაში. ტრამპმა ბრიქსი „მკვდრად“ გამოაცხადა და წევრი სახელმწიფოები გააფრთხილა, რომ ბლოკის ქვეყნებიდან იმპორტზე 100 პროცენტიანი ტარიფი დაწესდებოდა, რადგან ისინი „თამაშობდნენ დოლართან.“

აღსანიშნავია, რომ ბრიქსს უჭირს წინსვლა ალტერნატიული ვალუტის შექმნის სტრატეგიის მიმართულებით, რადგან ჯგუფის არამკაფიო სტრუქტურა ართულებს წევრ სახელმწიფოებს შორის კონსენსუსის მიღწევას ამ ამბიციურ ინიციატივასთან დაკავშირებით. 2025 წლის თებერვალში ცნობილი გახდა, რომ ბრაზილიამ უარი განაცხადა შეერთებოდა ბრიქსის საერთო სავალუტო გეგმას. ამ გადაწყვეტილებით ქვეყანამ დაიცვა აშშ-სთან მჭიდრო ეკონომიკური კავშირები.

ბრიქსის “დე-დოლარიზაციის” დიპლომატია ტრამპის უკმაყოფილებას იწვევს Read More »

ჩინური გამოცემა ამერიკის მიერ მედიისთვის დაფინანსების შეზღუდვას ამართლებს

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთის სახელმწიფო გაზეთმა, Global Times-მა, მხარი დაუჭირა აშშ-ის გლობალური მედიის სააგენტოს (USAGM) დაფინანსების შემცირებას. ეს სააგენტო მართავს ისეთ მაუწყებლებს, როგორიცაა ამერიკის ხმა (VOA) და რადიო თავისუფლება (RFA). აღნიშნული მაუწყებლობები ცნობილია პეკინის მიმართ კრიტიკული პოზიციით.

ორშაბათს გამოქვეყნებულ სტატიაში Global Times-მა VOA დაადანაშაულა ჩინეთთან დაკავშირებული საკითხების მიკერძოებულ გაშუქებაში. გამოცემის მიხედვით, „თითქმის ყველა ბოროტმოქმედური სიცრუე ჩინეთის შესახებ VOA-ს თითის ანაბეჭდებს ატარებს“. სტატიაში ჩამოთვლილია ისეთი შემთხვევები, როგორებიცაა ადამიანის უფლებების დარღვევის გაშუქება სინძიანში, ტერიტორიული კონფლიქტები სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში და „ჩინური ვირუსის“ ნარატივი.

VOA-სა და RFA-ს ასევე აკრიტიკებდნენ სხვა ჩინელი კომენტატორები, მათ შორის, კომუნისტური პარტიის მიერ კონტროლირებული Beijing Daily-ს კოლუმნისტი და Global Times-ის ყოფილი მთავარი რედაქტორი ჰუ სი ძინი. კრიტიკას შეუერთდა კამბოჯის ყოფილი პრემიერ-მინისტრი ჰუნ სენი, რომელმაც სოციალურ მედიაში დაწერა, რომ დაფინანსების შემცირება მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო „მსოფლიოში ყალბი ახალი ამბების, დეზინფორმაციის, სიცრუის, დამახინჯების, პროვოკაციისა და ქაოსის აღმოსაფხვრელად.”

მედიას დაფინანსება შეეზღუდა ტრამპის მიერ პარასკევს ხელმოწერილი აღმასრულებელი განკარგულების შედეგად, რომელიც ითვალისწინებს შვიდი ფედერალური უწყების, მათ შორის გლობალური მედიის სააგენტოსა და უილსონის ცენტრის, საქმიანობის შეზღუდვას. 

დაფინანსების შემცირების ეფექტი მყისიერად გახდა შესამჩნევი. ორშაბათისთვის, VOA-მ მაუწყებლობა შეწყვიტა, ხოლო მის ვებსაიტზე 15 მარტის შემდეგ ახალი მასალა აღარ გამოქვეყნებულა. RFA-ს ჯერ კიდევ აგრძელებს კონტენტის გამოქვეყნებას, თუმცა თანამშრომელთა დროებით დათხოვნისთვის ემზადება. RFA-ს პრეზიდენტმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა, ბეი ფანგმა, გადაწყვეტილება გააკრიტიკა და მას უწოდა „დიქტატორებისა და მჩაგვრელი რეჟიმების, მათ შორის ჩინეთის კომუნისტური პარტიის, დაჯილდოება“.

დაფინანსების შემცირებამ ვაშინგტონში მწვავე დებატები გამოიწვია. სახელმწიფო მდივანმა მარკო რუბიომ ღიად დაუჭირა მხარი იუღურთა უფლებებს, თუმცა სახელმწიფო დეპარტამენტმა ამ საკითხზე არაერთმნიშვნელოვანი პოზიცია დაიკავა.

დემოკრატებმა USAGM-ის დაფინანსების შემცირებას მკაცრი წინააღმდეგობა გაუწიეს. აშშ-ის სენატორმა ჯინ შაჰინმა გადაწყვეტილებას უწოდა „შეურაცხმყოფელი“ და პირობა დადო, რომ გლობალური მედიის სააგენტოს კანონით განსაზღვრული ფუნქციების დაცვას უზრუნველყოფდა. “ისინი, ვინც აშშ-ის მიერ მხარდაჭერილ დამოუკიდებელ მედიაზე არიან დამოკიდებული, დაკარგავენ მნიშვნელოვან საინფორმაციო წყაროს ჩინეთისა და კრემლის მიერ კონტროლირებული მედიის ალტერნატივის სახით“, — განაცხადა შაჰინმა.

ჩინური გამოცემა ამერიკის მიერ მედიისთვის დაფინანსების შეზღუდვას ამართლებს Read More »

ჩინეთის მზარდი ინტერესები აფრიკაში: სტრატეგიული პორტები და ენერგორესურსები

ერთი ახალი ამბავი / /

აფრიკის კონტინენტში ჩინეთის ინტერესები დღითიდღე იზრდება. ჩინეთის სახელმწიფოს მფლობელობაში არსებულმა კომპანიებმა, აფრიკული პორტების მეოთხედი ააშენეს, დააფინანსეს და მათზე კონტროლი მოიპოვეს.  

231 პორტიდან, რომლებიც აფრიკის 31 სახელმწიფოს ტერიტორიაზეა განთავსებული, 78-ში ინვესტიცია ჩინეთმა ჩადო. მათი ძირითადი ნაწილი აფრიკის დასავლეთ ნაწილშია მოქცეული. როგორც ვაშინგტონის ეროვნული თავდაცვის უნივერსიტეტის აფრიკის სტრატეგიული კვლევების ცენტრის თანამშრომელი პოლ ნანტულია აღნიშნავს, რეგიონი, სტრატეგიული მდებარეობის გამო, ჩინეთის გლობალური სავაჭრო ამბიციებითვის კრიტიკული მნიშვნელობის მატარებელია. 

China Harbor Engineering Company (CHEC) იყო ნიგერიის  Lekki Deep Sea Port-ის კონტრაქტორი და მშენებელი კომპანია. აღნიშნული პროექტი დააფინანსა ჩინეთის განვითარების ბანკმა, ხოლო CHEC-მა პორტის 54% 16 წლიანი იჯარით მიიღო.

ჩინეთის მიმდინარე 5 წლიანი გეგმის მიხედვით, აფრიკა წარმოდგენილია ჩინეთის სავაჭრო სტრატეგიის საკვანძო რგოლად. ამჟამად, კონტინენტზე ჩინური საინვესტიციო ნაკადის შედინება განპირობებულია ორი პროექტით: „სარტყლისა და გზის“ ინიციატივა და პეკინის „გამოსვლის პოლიტიკა“ – პეკინის გეგმა, ხელი შეუწყოს ადგილობრივი ჩინური კომპანიების საერთაშორისო ბაზარზე გასვლას.  

5 წლიანი სტრატეგიული გეგმის დოკუმენტის თანახმად, ექვსი სავაჭრო დერეფნიდან სამი აფრიკის კონტინენტზე გადის: აღმოსავლეთ აფრიკაზე, ეგვიპტეზე, სუეცის რეგიონსა და ტუნისზე.

ამას გარდა, ჩინეთი დაინტერესებულია აფრიკის თხევადი ბუნებრივი გაზით და ამ კუთხით მნიშვნელოვან ინვესტიციებს ახორციელებს. აქამდე, ჩინეთი უფრო მეტად აფრიკული ნავთობით იყო დაინტერესებული, თუმცა ახლა ჩინური ბიზნესების მთავარი სამიზნე სწორედ აფრიკული თხევადი გაზია, რომლითაც პეკინს შეუძლია, ერთი მხრივ, გაზრდილ შიდა მოთხოვნას უპასუხოს, და მეორე მხრივ, ავსტრალიურ გაზზე დამოკიდებულება შეამციროს.

მოზამბიკა ჩინეთისთვის ერთ-ერთი სამიზნე ქვეყანაა. მას შემდეგ, რაც ქვეყნის ჩრდილოეთ სანაპიროზე, როვუმას აუზში 5 ტრილიონი კუბური მეტრის რაოდენობის ბუნებრივი გაზი აღმოაჩინეს, მოზამბიკა გლობალური ბუნებრივი გაზის მიმწოდებელ მნიშვნელოვან ობიექტად იქცა. ჩინეთის ეროვნული ნავთობის კორპორაცია (CNPC) მოზამბიკის თხევადი ბუნებრივი გაზის 30 მილიარდ დოლარიანი პროექტის 20%-ს ფლობს.

ჩინეთი ასევე ჩართულია მოზამბკის ერთ-ერთ პროექტში– „Coral Floating Liquefied Natural Gas“, რომლის ფარგლებშიც, პირველი თხევადი ბუნებრივი გაზი გაიყიდა 2022 წელს.

ჩინეთის მზარდი ინტერესები აფრიკაში: სტრატეგიული პორტები და ენერგორესურსები Read More »

ჩინეთის ახალი ეკონომიკური გეგმები აშშ-ს ტარიფების ფონზე

ერთი ახალი ამბავი / /

აშშ-ს მხრიდან დაწესებული სანქციებით მიღებული დარტყმის საპასუხოდ ჩინეთმა „განსაკუთრებული სამოქმედო გეგმა“  დააანონსა შიდა მოხმარების გასაზრდელად.

აღსანიშნავია, რომ ჩინეთში პროდუქციაზე მოთხოვნის შემცირება სხვა ფაქტორებითაცაა გამოწვეული, მათ შორის COVID-19-თა და უძრავი ქონების სექტორის ეკონომიკური ვარდნით. დამატებით როლს თამაშობს დეფლაციაც – პროდუქციის მუდმივი გაიაფება, რაც პრობლემას ქმნის იმიტომ, რომ მომხმარებელს უბიძგებს ნაკლები დახარჯოს ფასის მეტად კლების მოლოდინით.

ცენტრალური კომიტეტის გენერალური ოფისის მიხედვით, გეგმა მოიცავს მოხმარებისა და შიდა მოთხოვნის ზრდას, ასევე ხელფასებისა და პენსიის მატებით, ჯანდაცვის გაუმჯობესებითა და გადასახადების შემცირებით მოხმარების შესაძლებლობის ზრდას. გარდა ამისა, პროექტი შიდა ტურიზმის სექტორის გაფართოებასაც ითვალისწინებს და მიზნად ცივი რეგიონების ზამთრის ტურისტულ კურორტებად ქცევას ისახავს, რასაც ხელს სავიზო რეჟიმების კონკრეტული ქვეყნებისთვის ცალმხრივად მოხსნა და ქვეყანაში შესვლის გამარტივება შეუწყობს. ჩინეთის ოფიციალური პირების თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ გეგმა „ძალიან ახალს არაფერს მოიცავს“, მასში გაწერილია კონკრეტული ქმედებები, რომლებსაც ადგილობრივი მთავრობები ზედმიწევნით მიჰყვებიან.

დაანონსებული გეგმის შესრულება იმ მხრივაცაა მნიშვნელოვანი, რომ ის  შეამცირებს ჩინეთის ეკონომიკის დამოკიდებულებას ექსპორტსა და ინვესტიციებზე და ჩამოაყალიბებს მოხმარებით მოტივირებულ ეკონომიკას.

საინტერესოა ისიც, რომ ჩინეთში რუსული პროდუქციის მოხმარება გაიზარდა – გაიხსნა მაღაზიები, რომლებიც რუსეთში დამზადებულ ტკბილეულსა თუ სათამაშოებს ყიდიან და თავს არამხოლოდ რუსული პროდუქციის, არამედ რუსული კულტურის გამავრცელებლებად წარმოაჩენენ. აღნიშნული მაღაზიები ჩინეთში 2022 წლის შემდეგ გამოჩნდნენ, რაც, შესაძლოა, რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ ორ ქვეყანას შორის დამთბარი ურთიერთობებით იყოს გამოწვეული.

ჩინეთის ახალი ეკონომიკური გეგმები აშშ-ს ტარიფების ფონზე Read More »

ჩინეთის მოქალაქეებისთვის შესაძლოა აშშ-ს სტუდენტური ვიზა დაიბლოკოს

ერთი ახალი ამბავი / /

აშშ-ს წარმომადგენელთა პალატაში რესპუბლიკელები წარადგენენ კანონპროექტს, რომელიც ჩინეთის მოქალაქეებს ამერიკულ სტუდენტურ ვიზაზე წვდომას შეუზღუდავს.

ინიციატივას წინ უძღვის რაილი მურის, რესპუბლიკელი წარმომადგენლის გაფრთხილებები ჩინეთის კომუნისტური პარტიის მიერ ამერიკული სავიზო პროგრამის ექსპლუატაციის შესახებ, თუმცა მური არაა ერთადერთი რესპუბლიკელი, რომელიც მიიჩნევს, რომ ჩინეთი უნივერსიტეტებსა და სხვა აკადემიურ ინსტიტუციებს ჯაშუშობისთვის იყენებს. რაილი მურის თქმით, გასულ წელს FBI-მ ხუთ სტუდენტური ვიზის მფლობელ ჩინეთის მოქალაქეს წარუდგინა ბრალი მას შემდეგ, რაც ისინი აშშ-სა და ტაივანის ერთობლივი სამხედრო წვრთნების გადაღებაში შეამჩნიეს.

აღსანიშნავია, რომ რამდენიმე ამერიკულმა უნივერსიტეტმა ჩინურ უნივერსიტეტებთან პარტნიორობაც შეწყვიტა ეროვნული უსაფრთხოების საჭიროებების გამო.

პროცედურის მიხედვით, კანონპროექტი თავდაპირველად წარმომადგენელთა პალატამ, ხოლო მოგვიანებით, სენატმა უნდა მიიღოს, თუმცა ამჟამად მას ცნობილი თანასპონსორები არ ჰყავს. არსებობს მოლოდინი, რომ აღნიშნულ როლს ტეხასის, ტენესისა და პენსილვანიის წარმომადგენლები ენდი ოგლსი, სკოტ პერი და ბრენდონ გილი შეასრულებენ.

მნიშვნელოვანია ისიც, რომ აღნიშნულ ინიციატივამდე აშშ-ს პრეზიდენტის, დონალდ ტრამპის ადმინისტრაცია, ცნობების მიხედვით, განიხილავდა მოგზაურობის შეზღუდვებს კონკრეტული ქვეყნების მოქალაქეებისთვის, თუმცა ამჟამად არ არსებობს მინიშნებები იმის შესახებ, რომ ამ სიაში ჩინეთიც იქნება წარმოდგენილი.

ჩინეთის მოქალაქეებისთვის შესაძლოა აშშ-ს სტუდენტური ვიზა დაიბლოკოს Read More »

ჩინეთი, რუსეთი და ირანი ბირთვულ საკითხებზე შეხვედრას გამართავენ

ერთი ახალი ამბავი / /

14 მარტს პეკინში ჩინეთი, ირანი და რუსეთი ირანის ბირთვული პროგრამის საკითხზე შეხვედრას გამართავენ, რომელსაც ქვეყნების საგარეო საქმეთა მინისტრების მოადგილეები დაესწრებიან.

ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს პრეს-სპიკერის თქმით, წარმომადგენლები გაცვლიან ხედვებს ირანის ბირთვული აქტივობების და რეგიონული უსაფერთხოების საკითხების შესახებ.

შეხვედრა მას შემდეგ გაიმართება, რაც გაეროს უშიშროების საბჭო ნიუ იორკში სწორედ ამ საკითხის განსახილველად შეიკრიბება. ხაზგასასმელია ისიც, რომ სამმხრივ საუბრებს წინ აშშ-ს პრეზიდენტის, დონალდ ტრამპის ადმინისტრაციის წერილი უძღვის, რომელშიც ის თეირანს ბირთვული აქტივობების შესახებ მოლაპარაკებების მაგიდასთან დაბრუნებისკენ მოუწოდებს. გარდა ამისა, არსებობს ცნობები იმის შესახებ, რომ რუსეთი ტრამპის ადმინისტრაციას ირანთან კომუნიკაციის წარმოებაში დახმარებაზე დათანხმდა, რასაც რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილის ირანის ელჩთან შეხვედრა მოჰყვა.

აღსანიშნავია, რომ ირანის ბირთვული პროგრამა განსაკუთრებული ყურადღების ცენტრში მას შემდეგ მოექცა, რაც საერთაშორისო ბირთვული ენერგიის სააგენტომ ქვეყნის მიერ ურანის გამდიდრების „დრამატული ზრდის“ შესახებ გაფრთხილება გამოსცა.

ჩინეთი, რუსეთი და ირანი ბირთვულ საკითხებზე შეხვედრას გამართავენ Read More »

ჩინეთი კანადას საპასუხო ტარიფებს უწესებს

ერთი ახალი ამბავი / /

ოქტომბერში ჩინურ ელექტრომობილებსა და ფოლადზე დაწესებული  ტარიფების საპასუხოდ, პეკინმა ახალი ტარიფები დაანონა. ტარიფები 2,6 მილიარდ დოლარზე მეტი ღირებულების კანადურ სასოფლო-სამეურნეო და საკვებ პროდუქტებზე 20 მარტს დაწესდება.

პეკინში საპასუხო ნაბიჯების გადადგმის გადაწყვეტილება ანტიდისკრიმინაციული გამოძიების შემდეგ მიიღეს, რომლითაც დადგინდა, რომ კანადის შემაკავებელმა ზომებმა ზოგიერთი ჩინური პროდუქტის მიმართ ნორმალური სავაჭრო წესრიგი შეაფერხა და  ჩინური საწარმოების უფლებებსა და ინტერესებს ზიანი მიაყენა.

მეორე მხრივ, კანადის განცხადებით, ტარიფები ჩინურ საქონელზე მას შემდეგ შემუშავდა რაც ჩინური ელექტრომობილებისა და სხვა პროდუქტების წინააღმდეგ აშშ-მ და ევროკავშირმა მსგავსი ინიციატივა განახორციელეს. დასავლური მთავრობების თქმით, ჩინეთის სუბსიდიები მის ინდუსტრიას უსამართლო უპირატესობას აძლევს, რის გამოც მსგავსი ზომების მიღება აუცილებელია.

ანალიტიკოსების თქმით, ჩინეთის დაგვიანებული რეაქცია ოტავას ოქტომბრის ტარიფებზე,  შესაძლებლობების შეზღუდულობამ და სტრატეგიული მიდგომამ განსაზღვრა. პეკინი აშშ-სა და ევროკავშირთან მიმდინარე სავაჭრო დავების გამო ამჟამად დაძაბულ რეჟიმში იმყოფება. ამ ყოველივემ კი მათ დღის წესრიგში კანადა ნაკლებად პრიორიტეტულად აქცია. შედეგად, საპასუხო ზომების მიღებას თვეები დასჭირდა.

შეგახსენებთ, რომ ჩინეთი კანადის სიდიდით მეორე სავაჭრო პარტნიორია ამერიკის შეერთებული შტატების შემდეგ. ჩინეთის საბაჟო მონაცემებით, 2024 წელს კანადამ ჩინეთში 47 მილიარდი დოლარის საქონელი გაიტანა, რაც ხაზს უსვამს მათი სავაჭრო თანამშრომლობის მნიშვნელობას.

ავტორი: ლიზა ბარბაქაძე

ჩინეთი კანადას საპასუხო ტარიფებს უწესებს Read More »

ჩინეთის სამხედრო თვითდამოკიდებულება იზრდება

ერთი ახალი ამბავი / /

შვედური კვლევითი ცენტრის ინფორმაციით, ჩინეთში შეიარაღების იმპორტი ბოლო ხუთ წელიწადში თითქმის ორი მესამედით შემცირდა. ანგარიშის მიხედვით, ქვეყანა მზარდი ტემპით ცვლის უცხოური წარმოების შეიარაღებას ადგილობრივი წარმოების ტექნოლოგიებზე. შვედეთის სტოკჰოლმის საერთაშორისო მშვიდობის კვლევის ინსტიტუტმა (SIPRI)  აღნიშნა, რომ წინა ხუთ წელთან შედარებით, 2020-2024 წლებში ჩინეთისთვის სამხედრო ტექნიკის მიწოდება 64 პროცენტით შემცირდა.

ცვლილების მთავარი მიზეზი ჩინეთში შეიარაღების წარმოების გაფართოებაა, რის შედეგადაც ადგილობრივმა სისტემებმა უკვე შეცვალა რუსეთიდან მიღებული ტექნიკა. ანგარიშში აღნიშნულია, რომ ეს ტენდენცია მომავალშიც გაგრძელდება.

SIPRI-ის წამყვანი მკვლევარი, სიმონ ვეზემანი, განმარტავს, რომ ჩინეთს სამ ათწლეულზე მეტი დრო დასჭირდა იმპორტირებული მაღალტექნოლოგიური იარაღის ადგილობრივი წარმოების ტექნოლოგიებით ეტაპობრივი ჩანაცვლებისთვის. 

“ბოლო ხუთ წელიწადში, ყველაზე დიდი რამ, რაც მაინც რუსეთიდან შემოიტანეს, ორი რამ იყო – ვერტმფრენები და ძრავები. თუ არ გაქვს შესაბამისი გამოცდილება, ისინი ძალიან რთული საწარმოებელია, და სწორედ ამ მიმართულებით მიაღწია ჩინეთმა წარმატებას,” განაცხადა მან.

ვეზემანი ამბობს, რომ ჩინეთი უკვე თავადვე აწარმოებს ძრავებს საბრძოლო თვითმფრინავებისთვის, სატრანპორტო თვითმფრინავებისთვისა და გემებისთვის. იგივე ვრცელდება ვერტმფრენებზეც. ვეზემანის ვარაუდით, ამ ყოველივეს ფონზე რუსეთიდან ვერტმფრენების იმპორტი შემცირდება.

აღსანიშნავია, რომ ჩინეთმა მიმდინარე წლისთვის თავდაცვის ბიუჯეტის 7.2%-ით ზრდა გამოაცხადა. ბიუჯეტის ზრდა სამხედრო ძალების გაფართოებისა და მოდერნიზაციის ნაწილია, მიზნად კი ტერიტორიული პრეტენზიების გაძლიერებასა და აზიაში აშშ-ის სამხედრო ლიდერობის შესუსტებას ისახავს.

ჩინეთს უკვე აქვს მსოფლიოში ყველაზე დიდი საზღვაო ფლოტი და თავდაცვის მეორე უდიდესი ბიუჯეტი შეერთებული შტატების შემდეგ. ახლად გამოცხადებული ბიუჯეტი, რომელიც დაახლოებით 245 მილიარდ დოლარს შეადგენს, ეროვნულ სახალხო კონგრესზე – ქვეყნის ყოველწლიურ საკანონმდებლო შეკრებაზე წარადგინეს. თუმცა, პენტაგონისა და ანალიტიკოსების შეფასებით, ჩინეთის რეალური თავდაცვის ხარჯები შეიძლება მინიმუმ 40%-ით უფრო მაღალი იყოს, რადგან ზოგიერთი დანახარჯი სხვა ბიუჯეტებშია შეყვანილი.

ჩინეთის სამხედრო თვითდამოკიდებულება იზრდება Read More »

ჩინეთი, რუსეთი და ირანი საერთო საზღვაო სამხედრო წვრთნებს ატარებენ

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთი რუსეთთან და ირანთან ერთად ინდოეთის ოკეანეში საერთო საზღვაო წვრთნებს ატარებს.  „უსაფრთხოების სარტყელი 2025“ ირანულ პორტთან, ჩაბაჰართან ახლოს იმართება და მიზნად „სამხედრო ნდობისა და  პრაგმატული კოოპერაციის“ გაღრმავებას ისახავს.

წვრთნებს დამკვირვებლებად ესწრებიან აზერბაიჯანის, სამხრეთ აფრიკის, ომანის, ყაზახეთის, პაკისტანის, კატარის, ირანის, არაბთა გაერთიანებული საამიროებისა და შრი ლანკას წარმომადგენლები.

პროგრამა მოიცავს საზღვაო სამიზნეებზე სიმულაციურ თავდასხმას, ძებნისა და გადარჩენის, ისევე, როგორც დაკავების სიმულაციებს. ჩინეთის თავდაცვის  სამინისტროს განცხადებით, ქვეყნის მხრიდან წვრთნებში ჩართული იქნება  „გამანადგურებელი და მომმარაგებელი გემი (a destroyer and a supply ship)“, რომელიც პეკინის მხრიდან სამხედრო შესაძლებლობების გაზრდის ძალისხმევის თვალსაჩინოებაა. გარდა ამისა, სამივე ქვეყნიდან წარმოდგენილია საბრძოლო ხომალდები.

აღსანიშნავია, რომ ირანულმა ჯარმა ამავე არეალში თებერვალშიც ჩაატარა სამხედრო წვრთნები „ნებისმიერი საფრთხის წინაშე თავდაცვითი შესაძლებლობების გასაზრდელად“, ხოლო ჩინეთმა გასულ თვეში მსგავსი პროექტი ტასმანიის ზღვაში, ავსტრალიის მახლობლად განახორციელა.

„უსაფრთხოების სარტყელის“ ფარგლებში გათვალისწინებული წვრთნები ჩინეთისთვის განსაკუთრებულ ინტერესებს  ატარებს, ვინაიდან აღნიშნული ქვეყანა თავისი საზღვაო სამხედრო შესაძლებლობების, განსაკუთრებით კი საზღვაო საბრძოლო ძალის დემონტრირებას ცდილობს.

წვრთნებში ამ სამი ქვეყნის ჩართვა, ჩინეთის მხრიდან, ხაზს უსვამს ქვეყნის მიერ მსოფლიოში აშშ-ს გავლენებთან დაპირისპირებას, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ვაშინგტონის მხრიდან ისრაელის მიერ ირანის ატომურ ობიექტებზე თავდასხმის შესახებ გაფრთხილებები ისმის.

ჩინეთი, რუსეთი და ირანი საერთო საზღვაო სამხედრო წვრთნებს ატარებენ Read More »

Scroll to Top