Civicidea

ევროკავშირი ჩინეთის მიმართ ტონს არბილებს

ევროკავშირი ჩინეთთან დიპლომატიური ურთიერთობების 50-ე წელს “ვაჭრობასა და ინვესტიციებში თანამშრომლობას გააღრმავებს”, განაცხადა ევროკავშირის სავაჭრო კომისარმა მაროშ შეფჩოვიჩმა. 

ჩინეთის ვიცე-პრემიერ ჰე ლიფენგთან შეხვედრა ჩინეთში შეფჩოვიჩის ორდღიანი ვიზიტის პირველ დღეს გაიმართა. ევროკომისიამ დისკუსიის საკუთარი ანგარიში არ გამოაქვეყნა.

იმავე დღეს შეფჩოვიჩი შეხვდა ჩინეთის საბაჟოს მინისტრ სუნ მეიჯუნს, შემდეგ კი დაესწრო ევროკავშირის სავაჭრო პალატის მიერ ორგანიზებულ ღონისძიებას, სადაც ევროპული ბიზნესის წარმომადგენლებთან ისაუბრა.

აღნიშნულ ღონისძიებაზე, სლოვაკმა კომისარმა, გავრცელებული ინფორმაციით, გააგრძელა ჩინეთთან ურთიერთობებში ტონის შერბილების ტენდენცია. 

აღსანიშნავია, რომ ფონ დერ ლაიენმა—რომელიც ადრე ჩინეთის მიმართ მკაცრ პოზიციას იკავებდა—წლევანდელ განცხადებებში რიტორიკა შეარბილა და ხაზი გაუსვა, რომ ევროკავშირს შეუძლია გააფართოვოს სავაჭრო ურთიერთობები პეკინთან და განიხილოს ახალი შეთანხმებები.

ეს საჯარო განცხადებები შეერთებულ შტატებს მიანიშნებს, რომ ევროპა არჩევანში შეზღუდული არაა. ევროკავშირის წყაროების თანახმად, ამგვარი განცხადებები შეიცავს მესიჯს პეკინისთვის, რომ ბრიუსელი ღიაა სანდო წინადადებების მიმართ.

ევროკავშირი ჩინეთის მიმართ ტონს არბილებს Read More »

ჩინეთი, როგორც გამოწვევა აშშ-ს ყოველწლიური საფრთხეების შეფასების დოკუმენტში

აშშ-ს სადაზვერვო საზოგადოების საფრთხეების ყოველწლიური შეფასების ანგარიში ხაზს უსვამს ჩინეთისგან მომდინარე სამხედრო და კიბერუსაფრთხოების გამოწვევებს, განსაკუთრებით მის ტაივანთან დაკავშირებულ ამბიციებს. ანგარიშში ნათქვამია, რომ მიუხედავად იმისა, რომ პეკინმა სტაბილურ პროგრესს მიაღწია შესაძლებლობების განვითარებაში, ეს პროგრესი ,,არათანმიმდევრულია“.

დოკუმენტის მიხედვით, ჩინეთის მზარდი ძალა მას შესაძლებლობას  მისცემს, შეერთებულ შტატებს ჩვეულებრივი იარაღით დაუპირისპირდეს და განახორციელოს კიბერშეტევებიც, რომლებმაც შეიძლება, ამერიკული კრიტიკული ინფრასტრუქტურა და აქტივები დააზიანოს.

აშშ-სა და ჩინეთს შორის მიმდინარე დაძაბულობა ასევე ფენტანილის კრიზისმა გამოიწვია, რომელიც ამერიკაში ნარკოტიკების გადაჭარბებული დოზით სიკვდილის მთავარი მიზეზია. ტრამპის ადმინისტრაციის მიერ ჩინურ იმპორტზე 20%-იანი ტარიფის დაწესება პეკინის მიერ ნივთიერების მიწოდების შეუჩერებლობამ გამოიწვია. ამის საპასუხოდ ჩინელმა დიპლომატებმა, მათ შორის ვაშინგტონში ჩინეთის საელჩოს წარმომადგენელმა ლიუ პენგიუმ, აშშ “ჩინეთის საფრთხის” გაზვიადებაში დაადანაშაულეს, რაც მათივე თქმით, ვაშინგტონის სამხედრო დომინირების აპოლოგიას ემსახურებოდა. ლიუ ამტკიცებდა, რომ ჩინეთს მშვიდობის, სტაბილურობისა და პროგრესის შენარჩუნება სურს, ამავე დროს, მას უნდა, დაიცვას თავისი სუვერენიტეტი და უსაფრთხოება. მისივე სიტყვებით, შეერთებულმა შტატებმა თავად უნდა აიღოს პასუხისმგებლობა საკუთარი ფენტანილის კრიზისის მოგვარებაზე.

აშშ-ის დაზვერვის 32 გვერდიანი ანგარიშში  განსაკუთრებული ყურადღება ჩინეთის მიერ ტაივანზე განხორციელებულ სამხედრო ზეწოლას ეთმობა. გავრცელებული ინფორმაციით, სახალხო განმათავისუფლებელი არმია (PLA) თავის შესაძლებლობებს ტაივანის კონტროლისა და აშშ-ს პოტენციური ინტერვენციის საწინააღმდეგოდ აძლიერებს. ეს განვითარება განსაკუთრებით შემაშფოთებელია ამერიკელი პოლიტიკოსებისთვის, რამეთუ ის მიუთითებს, პეკინის მზაობაზე, გამოიყენოს სამხედრო ძალა თავისი ტერიტორიული ამბიციების განსახორციელებლად. შეგახსენეთ, რომ ჩინეთი დემოკრატიულ კუნძულს საკუთარ ტერიტორიად აღიქვამს,  რასაც ტაიბეის ხელისუფლება უარყოფს.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს ისიც, რომ ჩინეთს მნიშვნელოვანი საშინაო გამოწვევები აქვს, მათ შორისაა ფართოდ გავრცელებული კორუფცია, მოსახლეობის დემოგრაფიული დაბერება და ეკონომიკური გამოწვევები, რამაც, შესაძლოა, კომუნისტური პარტიის ძალაუფლება შეარყიოს. ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ ჩინეთის ეკონომიკა შენელებას განაგრძობს, რასაც მომხმარებელთა და ინვესტორთა ნდობის შემცირებაც გაამწვავებს. ეს პრობლემები პეკინის საგარეო ამბიციების რეალიზებას გაართულებს და შესაძლოა, მისი სტრატეგიული გეგმებიც შეიცვალოს. ამგვარად, გეოპოლიტიკური ლანდშაფტის განვითარებასთან ერთად, ჩინეთის საგარეო მისწრაფებებსა და შიდაპოლიტიკურ მდგომარეობას შორის ურთიერთქმედება გადამწყვეტი ფაქტორი იქნება აშშ-ჩინეთის მომავალი ურთიერთობებისა და უსაფრთხოების დინამიკის ჩამოყალიბებისათვის.

ავტორი: ლიზა ბარბაქაძე

ჩინეთი, როგორც გამოწვევა აშშ-ს ყოველწლიური საფრთხეების შეფასების დოკუმენტში Read More »

ვაშინგტონის ახალი ტარიფები ჩინურ გემებზე

ამ კვირაში ვაშინგტონში დიდი დებატები მიმდინარეობს აშშ-ს ოფიციალურ პირებსა და ამერიკის საზღვაო, საექსპორტო და სოფლის მეურნეობის სექტორის წარმომადგენელებს შორის. აღნიშნული დებატები აშშ-ს პორტებში გაჩერებისთვის ჩინური (ჩინეთში წარმოებული და ჩინურ მფლობელობაში არსებული) გემებისთვის დამატებითი გადასახადების დაწესებამ გამოიწვია.

ტრამპის გეგმა ითვალისწინებს ადგილობრივი გემთმშენებლობის ინდუსტრიის აღორძინებას ჩინეთთან დაკავშირებული გემებისთვის 1.5 მილიონ დოლარამდე გადასახადების დაწესებით.

გადასახადების დაწესების კრიტიკული მნიშვნელობის დასასაბუთებლად, აშშ-ს სავაჭრო წარმომადგენლობა (USTR) ამტკიცებს, რომ ჩინეთის მთავრობის სუბსიდიები ზიანს აყენებს ამერიკულ ბიზნესებს, რადგან ზღუდავს კონკურენციისა და ინვესტიციების შესაძლებლობას. ამასთან, გემთმშენებლობის დარგში ჩინეთის პროგრესი რისკს უქმნის ამერიკის ეკონომიკურ და ეროვნულ უსაფრთხოებას, რაც პოტენციური კონფლიქტის დროს, პეკინის სტრატეგიულ უპირატესობად შეიძლება იქცეს.  

ეს ნაბიჯი, რომელიც კონგრესში ორპარტიული მხარდაჭერით სარგებლობს, მიზნად ისახავს ხელი შეუშალოს ოკეანის გადამზიდავებს ჩინური გემების შესყიდვაში, ხოლო გადასახადებისგან შემოსული თანხები გამოყენებული იქნება აშშ-ს გადაზიდვის ინდუსტრიის აღორძინებისთვის.

ამ პოტენციური საპორტო გადასახადებით იზღუდება იმ გემების ხელმისაწვდომობა, რომლებიც საჭიროა სასოფლო-სამეურნეო, ენერგეტიკული, სამთო-მოპოვებითი, სამშენებლო და მანუფაქტურული პროდუქტების საერთაშორისო მომხმარებლებისთვის მისაწოდებლად. გემების მფლობელებმა უკვე უარი განაცხადეს სამომავლოდ შტატებისთვის ქვანახშირის გადაზიდვის შეთავაზებაზე, რაც განაპირობა USTR-ის მიერ დაწესებულმა ჯარიმებმა.

როგორც Xcoal Energy & Resources-ის გენერალური დირექტორი, ერნი თრაშერი შტატების სავაჭრო დეპარტამენტის მდივნის, ჰოვარდ ლუტნიკისთვის მიმართულ წერილში აღნიშნავს, ამ ჯარიმების სისტემის დანერგვამ და ამოქმედებამ შეიძლება გამოიწვიოს შტატების ქვანახშირის ექსპორტის სრულად შეწყვეტა 60 დღით, რაც საფრთხის ქვეშ აყენებს 130 მილიარდი დოლარის გადაზიდვებს. ამას გარდა, ამ ჯარიმების სისტემამ შესაძლოა აშშ-ს ქვანახშირის მიწოდების საბაზრო ღირებულება 35%-ით გაზარდოს, რაც მსოფლიო ბაზარზე მას კონკურენტუუნაროს გახდის.

შემოთავაზებულმა გადასახადებმა შეიძლება ასევე გაართულოს აშშ-ს სხვა ენერგეტიკული პროდუქტების ექსპორტი, როგორებიცაა ნავთობი, თხევადი ბუნებრივი აირი და საწვავი, განაცხადა ამერიკის ნავთობის ინსტიტუტმა USTR-ისთვის გაგზავნილ შენიშვნებში.

200-ზე მეტმა კომპანიამ, სავაჭრო ჯგუფმა და ინდივიდმა უკვე წარმოადგინა შენიშვნა ან თხოვნა სიტყვით გამოსულიყო მოსმენაზე, რომელიც ამ კვირაში ორი დღის განმავლობაში გაგრძელდება ვაშინგტონში. თითქმის ყველა ჯგუფი ეწინააღმდეგება აშშ-ს სავაჭრო წარმომადგენლის ოფისის მიერ წარმოდგენილ წინადადებას, რომლის მიხედვითაც ჩინურ გემებს მილიონობით დოლარის ახალი გადასახადის გადახდა მოუწევთ ყოველ ჯერზე, როცა აშშ-ს პორტში შემოვლენ.

ვაშინგტონის ახალი ტარიფები ჩინურ გემებზე Read More »

ჩინეთი და რუსეთი – ევროპის ორი უმთავრესი გამოწვევა

2025 წლის 19 მარტს, ევროკომისიამ გამოაქვეყნა “ერთობლივი თეთრი ფურცელი ევროპის თავდაცვითი მზადყოფნის შესახებ – 2030” (Joint White Paper for European Defence Readiness 2030). დოკუმენტი წარმოადგენს სამოქმედო გეგმას, რომელიც მიზნად ისახავს ევროპის თავდაცვის ინდუსტრიის გაძლიერებას და კოლექტიური უსაფრთხოების მექანიზმების განვითარებას. 

„თეთრი ფურცლის“ მიხედვით, მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ ჩამოყალიბებული  საერთაშორისო წესრიგი ცვლილებებს განიცდის. ევროკავშირის გაფართოებულ  სამეზობლოში, მათ შორის ახლო აღმოსავლეთსა და ჩრიდლოეთ აფრიკაში, დიდ სახელმწიფოებს შორის სტრატეგიული კონკურენცია იზრდება. ტრანსატლანტიკური ერთობა ახალ გამოწვევებს აწყდება მზარდი ავტორიტარული რეჟიმების სახით. შესაბამისად, დოკუმენტი ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ევროპის კოლექტიური უსაფრთხოების გაძლიერება მოითხოვს  ინვესტიციების ზრდას და წევრ სახელმწიფოებს შორის სოლიდარობის  განმტკიცებას.

„თეთრი ფურცლის“ შესავალ ნაწილში განხილულია ევროპის კოლექტიური უსაფრთხოების წინაშე არსებული ძირითადი გამოწვევები. აღსანიშნავია, რომ დოკუმენტში ავტორიტარული სახელმწიფოების მიერ შექმნილი საფრთხეების განხილვისას განსაკუთრებული ყურადღება ეთმობა ჩინეთს:

“თეთრი ფურცელი” ევროპული უსაფრთხოების “ფუნდამენტურ” საფრთხედ რუსეთის ფედერაციას ასახელებს და აღნიშნავს, რომ მოსკოვი ამ სტატუსს “უახლოეს მომავალშიც” შეინარჩუნებს. დოკუმენტის მიხედვით,  რუსეთი დესტაბილიზაციის წყაროს წარმოადგენს ევროკავშირის ახლო სამეზობლოში, მათ შორის, საქართველოში. 

გარდა ამისა, “თეთრი ფურცელი” ევროკავშირის კოლექტიური უსაფრთხოების მეორე უმთავრეს გამოწვევად ჩინეთს ასახელებს. საყურადღებოა, რომ დოკუმენტის თანახმად, ჩინეთის გავლენით გამოწვეული საფრთხეების ბუნება “სტრატეგიულად” ჰგავს რუსული ექსპანსიით გამოწვეულ საფრთხეებს. შესაბამისად, ევროკომისია ჩინეთს რუსეთის მსგავს გამოწვევად მიიჩნევს. 

დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ  ჩინეთიდან მომდინარე საფრთხეს “სისტემური” ხასიათი აქვს, რაც რამდენიმე მნიშნელოვან ფაქტორზეა დაფუძნებული:

  1. ეს საფრთხე გამომდინარეობს სახელმწიფოსგან, რომლის მმართველობა არადემოკრატიულ და ავტორიტარულ სისტემაზეა დაფუძნებული . 
  2. ეს საფრთხე მომდინარეობს სახელმწიფოსგან, რომელიც ვაჭრობის, ინვესტიციებისა და ტექნოლოგიის მეშვეობით ცდილობს “უპირატესობისა და ზოგჯერ უპირობო უპირატესობის” მიღწევას. 

დოკუმენტის მიხედვით, ის ფაქტი, რომ ჩინეთი ევროკავშირის ერთ-ერთი მთავარი სავაჭრო პარტნიორია, არ ცვლის პეკინისგან მომდინარე საფრთხის რეალობას. კერძოდ,

  • თავდაცვის ხარჯების მიხედვით, ჩინეთი მსოფლიოში მეორე ადგილს იკავებს, ხოლო  მისი თავდაცვის ბიუჯეტი მთლიანად აღემატება აღმოსავლეთ აზიის ქვეყნების თავდაცვის ხარჯებს. 
  • ჩინეთი აქტიურად ავითარებს სამხედრო შესაძლებლობებს, მათ შორის, ბირთვულ, კოსმოსურ და კიბერსივრცეებში. 
  • ჩინეთის მზარდი სამხედრო შესაძლებლობები გაუმჭვირვალეა, რადგან ოფიციალური პეკინი თავდაცვითი შესაძლებლობების შესახებ ინფორმაციას არ ასაჯაროვებს. 
  • სამხედრო ინდუსტრიის მოდერნიზაცია ჩინეთში ხასიათდება როგორც რაოდენობრივი, ისე თვისობრივი ზრდით. 
  • ჩინეთი, ტაივანის წინააღმდეგ აძლიერებს პოლიტიკური, ეკონომიკური, სამხედრო, კოგნიტური და კიბერ საშუალებების გამოყენებას. 

“თეთრი ფურცლის” მიხედვით, ჩინეთის მზარდი სამხედრო შესაძლებლობები მნიშვნელოვნად ცვლის ძალთა ბალანსს ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში. გარდა ამისა, ჩინეთის ქმედებები დესტაბილიზაციას იწვევს რიგ რეგიონებში, მათ შორის, აღმოსავლეთ და სამხრეთ ჩინეთის ზღვებში, ასევე, ზოგადად ინდო-წყნარი ოკეანის რეგიონში. დოკუმენტის მიხედვით, ტაივანის სრუტის გარშემო დაძაბულობის ესკალაციის შემთხვევაში, ევროკავშირმა შესაძლოა წვდომა დაკარგოს ძირითად რესურსებსა და კრიტიკულ ტექნოლოგიებზე. შესაბამისად, აღნიშნულ გეოგრაფიულ არეალში პეკინის ქმედებები მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ევროკავშირის უსაფრთხოებაზე. 

“თეთრი ფურცელი” რუსეთისა და ჩინეთის სახით არსებული მზარდი გამოწვევების ფონზე, განსაკუთრებულ მნიშვნელობას ანიჭებს ევროკავშირის კოლექტიური თავდაცვითი შესაძლებლობების გაზრდის საჭიროებას. დოკუმენტი მოიცავს 2030 წლამდე ევროპის თავდაცვის ინდუსტრიის განვითარების ვრცელ გეგმას, რომელიც წევრ სახელმწიფოებს  შორის სამხედრო თანამშრომლობის გაძლიერებასაც ითვალისწინებს.  

ჩინეთი და რუსეთი – ევროპის ორი უმთავრესი გამოწვევა Read More »

ჩინეთის პრემიერის შეხვედრა ამერიკელ სენატორთან

პეკინში 23 მარტს,  ყოველწლიური ბიზნესის სამიტის შემდეგ ჩინეთის პრემიერ-მინისტრი, ლი ქიანგი ამერიკელ რესპუბლიკელ სენატორს, სტივ დეინსსა და დიდი ამერიკული კომპანიების, მათ შორის პფაიზერის და ეფლის, წარმომადგენლებს შეხვდა.

აღსანიშნავია, რომ დეინსი პირველი ამერიკელი პოლიტიკოსია, რომელიც დონალდ ტრამპის ინაუგურაციის შემდეგ ჩინეთს ეწვია. ის სენატის საგარეო ურთიერთობების კომიტეტის წევრი და ტრამპის გამორჩეული მხარდამჭერია. გარდა ამისა, ის ჩართული იყო აშშ-ჩინეთის სავაჭრო მოლაპარაკებებში ტრამპის პრეზიდენტობის პირველი ვადისას.

შეხვედრა ჩინეთისათვის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია აშშ-ს მხრიდან გაზრდილი ტარიფების ფონზე – ქვეყანა ცდილობს გაზარდოს უცხოური ინვესტიცია და დაარწმუნოს ბიზნესები გარემოს ხელსაყრელობაში. პრემიერ-მინისტრმა ამერიკულ კომპანიებს მოუწოდა „პროტექციონიზმთან შეწინააღმდეგებისა“ და გლობალიზაციის დაცვისაკენ. 

ლი ქიანგის მიხედვით, ჩინეთი სხვადასხვა სექტორში უცხოელი ინვესტორებისთვის ბაზრებთან წვდომას გაზრდის. მან წარმომადგენლები გააფრთხილა, რომ „მიწოდების ჯაჭვის დაზიანება მხოლოდ გააღრმავებდა კრიზისს“.

პრემიერმა ასევე აღნიშნა, რომ ჩინეთი მზადაა „გარე წყაროებისგან გამოწვეული მოულოდნელი შოკებისთვის“ და, რა სფეროშიც ამის საჭიროება იქნება, ხელისუფლება ახალ პოლიტიკას შეიმუშავებს ჩინური ეკონომიკის შეუფერხებელი მუშაობისთვის.

ჩინეთის პრემიერის შეხვედრა ამერიკელ სენატორთან Read More »

აშშ-ის მკაცრი რეაქცია ჩინეთ-ირანის პარტნიორობაზე

ანალიტიკოსები ვარაუდობენ, რომ ჩინეთს, ირანსა და რუსეთს შორის გასულ კვირას გამართული სამმხრივი ბირთვული მოლაპარაკებების საპასუხოდ, ვაშინგტონი თეირანზე ზეწოლას გააძლიერებს.

სამმხრივი მოლაპრაკებები მას შემდეგ გაიმართა, რაც ირანმა უარი განაცხადა დონალდ ტრამპის წინადადებაზე, განახლებულიყო მოლაპარაკებები თეირანის ბირთვულ პროგრამასთან დაკავშირებით.

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ვან ი, ირანისა და რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის მოადგილეებს გასულ პარასკევს შეხვდა. შეხვედრაზე ვანგმა ხაზი გაუსვა ჩინეთის იმედს, რომ „ყველა მხარე ერთმანეთისკენ ნაბიჯს გადადგამს და რაც შეიძლება მალე განაახლებს დიალოგსა და მოლაპარაკებებს.“ მან ასევე მოუწოდა აშშ-ს, “გამოავლინოს პოლიტიკური გულწრფელობა და რაც შეიძლება სწრაფად დაბრუნდეს მოლაპარაკების მაგიდასთან.“

აღნიშნული სამმხრივი მოლაპარაკებების პარალელურად, აშშ და კიდევ ხუთი ქვეყანა უშიშროების საბჭოს დახურულ სხდომაზე შეიკრიბნენ საკითხის განსახილველად. შეხვედრაზე ბრიტანეთმა აღნიშნა, რომ ირანს შესაძლოა კვლავ დაუწესდეს სანქციები, თუ ის გააფართოებს ბირთვულ პროგრამას. თავის მხრივ, ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს ცნობით, ვანგმა გაეროს უშიშროების საბჭოს ნებისმიერი „იძულებითი ჩარევის“ მიმართ წინააღმდეგობა გამოხატა.

მიუხედავად წინააღმდეგობებისა, ჩინეთი კვლავ ლობირებს ირანის ბირთვულ პროგრამაზე მოლაპარაკებების გაგრძელებას. ექსპერტები მიიჩნევენ, რომ პეკინი, ამ მოლაპარაკებებში მონაწილეობით, ცდილობს ახლო აღმოსავლეთში მედიატორის როლი იკისროს და რეგიონში გავლენა გააძლიეროს.

14 მარტს პეკინში გამართული მოლაპარაკებების დროს, რუსეთმა, ირანმა და ჩინეთმა დაადასტურეს ერთგულება გაუვრცელებლობის პრინციპის მიმართ და ერთობლივად დაგმეს  „სანქციები, ზეწოლა და ძალის გამოყენების მუქარა.“ გარდა ამისა, ვანგ იმ ირანის ბირთვული საკითხის მოგვარების ხუთპუნქტიანი გეგმა წარადგინა, რომელიც ეფუძნება  ყოვლისმომცველი მოქმედების გეგმას (JCPOA). აღსანიშნავია, რომ ჩინეთის მიერ ინიცირებულ  ბირთვულ შეთანხმებაზე ტრამპის ადმინისტრაციამ, მისი პრეზიდენტობის პირველი ვადისას, უარი განაცხადა. 

ოთხშაბათს, შეერთებულმა შტატებმა ირანთან დაკავშირებული ახალი სანქციები გამოაცხადა. სანქციები პირველად შეეხო ჩინეთის ნავთობგადამამუშავებელ საწარმოებსა და გემებს, რომლებიც ირანულ ნედლ ნავთობს ჩინურ საწარმოებს აწვდიან. ეს წარმოადგენს ირანულ ნავთობზე დაწესებული სანქციების მეოთხე ტალღას.

აღსანიშნავია, რომ ტრამპმა თებერვალში დაანონსა ირანზე „მაქსიმალური ზეწოლის“ კამპანია, რომელიც მიზნად ისახავს ირანული ნავთობის ექსპორტის ნულამდე დაყვანასა და ბირთვული პროგრამისა თუ ტერორისტული დაჯგუფებებისთვის თეირანის დაფინანსების აღკვეთას.

აშშ-ის მკაცრი რეაქცია ჩინეთ-ირანის პარტნიორობაზე Read More »

ბრიქსის “დე-დოლარიზაციის” დიპლომატია ტრამპის უკმაყოფილებას იწვევს

გასული წლის ოქტომბერში ვაშინგტონში ვიზიტის დროს, ინდოეთის ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრმა, პიუშ გოიალმა, დიდი ენთუზიაზმით გააზიარა ფოტოები ბაიდენის ადმინისტრაციის წარმომადგენლებთან, ჯინა რაიმონდოსა და კეტრინ ტაისთან შეხვედრებიდან. მან ასევე საჯაროდ ისაუბრა ინდოეთსა და აშშ-ს შორის მტკიცე და ხანგრძლივი ურთიერთობების შესახებ.

თუმცა, გოიალის ბოლო ვიზიტი ვაშინგტონში, რომელიც ამ თვის დასაწყისში შედგა, სრულიად განსხვავებულ სურათს წარმოადგენდა. ამჯერად, ის აშშ-დან დეტალების დაუკონკრეტებლად გაემგზავრა. გოიალი ვაშინგტონში ვაჭრობის მდივან ჰოვარდ ლატნიკსა და სავაჭრო საკითხებში წარმომადგენელ ჯეიმისონ გრირს შეხვდა. დაბრუნებიდან ერთი კვირის შემდეგ, მან სოციალურ მედიაში მხოლოდ ერთი ფოტო გამოაქვეყნა გრირთან ერთად და აღნიშნა, რომ მათი დისკუსია იყო „მომავალზე ორიენტირებული“ და შეხვედრა „ინდოეთი უპირველეს ყოვლისა“ პრინციპის შესაბამისად განვითარდა.

გოიალის მოულოდნელი ვიზიტი აშშ-ში, რომელიც თავდაპირველად აპრილში იყო დაგეგმილი, აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის მიერ გამოცხადებულმა გადაწყვეტილებამ გამოიწვია, რომლის მიხედვითაც, 2 აპრილიდან ყველა სავაჭრო პარტნიორზე საპასუხო ტარიფები დაწესდება.

ინდოეთისა და ბრიქსის სხვა წევრი ქვეყნების (მათ შორის, ჩინეთის, ირანისა და რუსეთის ფედერაციის) კიდევ უფრო დიდი შეშფოთება ტრამპის მტკიცე წინააღმდეგობამ გამოიწვია, რომელიც მოჰყვა BRICS-ის მცდელობებს, შეამციროს ამერიკულ დოლარზე დამოკიდებულება საერთაშორისო ვაჭრობაში. ტრამპმა ბრიქსი „მკვდრად“ გამოაცხადა და წევრი სახელმწიფოები გააფრთხილა, რომ ბლოკის ქვეყნებიდან იმპორტზე 100 პროცენტიანი ტარიფი დაწესდებოდა, რადგან ისინი „თამაშობდნენ დოლართან.“

აღსანიშნავია, რომ ბრიქსს უჭირს წინსვლა ალტერნატიული ვალუტის შექმნის სტრატეგიის მიმართულებით, რადგან ჯგუფის არამკაფიო სტრუქტურა ართულებს წევრ სახელმწიფოებს შორის კონსენსუსის მიღწევას ამ ამბიციურ ინიციატივასთან დაკავშირებით. 2025 წლის თებერვალში ცნობილი გახდა, რომ ბრაზილიამ უარი განაცხადა შეერთებოდა ბრიქსის საერთო სავალუტო გეგმას. ამ გადაწყვეტილებით ქვეყანამ დაიცვა აშშ-სთან მჭიდრო ეკონომიკური კავშირები.

ბრიქსის “დე-დოლარიზაციის” დიპლომატია ტრამპის უკმაყოფილებას იწვევს Read More »

რუსული პროპაგანდის ახალი ტალღა: ბრიქსი, როგორც ევროკავშირის ალტერნატივა

15 მარტს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ აშშ-ის მიერ სანქცირებული საქართველოს ყოფილი მთავარი პროკურორი, ოთარ ფარცხალაძე, საქართველოში “ბრიქსის” ინვესტორებს იწვევს და მათ ქვეყანაში გასაყიდი ბიზნესების შეძენას სთავაზობს. “ქართული ოცნების” ევროატლანტიკური კურსიდან გადახვევის ფონზე, საქართველოში “ბრიქსის” ინვესტორების შემოსვლა შემაშფოთებელია და საფუძვლიან ეჭვს აჩენს, რომ ანტიდასავლურ ბლოკ “ბრიქსში“ გაწევრიანება შესაძლოა“ოცნების” სტრატეგიულ მიზნად იქცეს.

მიმდინარე წლის 15 მარტს გავრცელდა ინფორმაცია, რომ რუსეთის მოქალაქე, აშშ-ის მიერ სანქცირებული საქართველოს ყოფილი მთავარი პროკურორი ოთარ ფარცხალაძე ხელს უწყობს “ბრიქსის“ ქვეყნების ინვესტორებს საქართველოში ბიზნესის შეძენაში. ამ მიზნით, მან დააფუძნა საშუამავლო კომპანია “ბიზავი” (BIZAVI), რომელიც ინვესტორებს  შესაბამის ბიზნეს შესაძლებლობებს სთავაზობს რუსეთში, სომხეთში, ყაზახეთსა და საქართველოში. გარდა ამისა, აღსანიშნავია, რომ 2024 წლის ოქტომბრიდან, ოთარ ფარცხალაძე საინვესტიციო პლატფორმა „ბრიქსის საერთაშორისო ბიზნეს ბროკერის“ ხელმძღვანელია.

„ბრიქსი“, როგორც დასავლეთის მიერ დომინირებული მსოფლიო წესრიგის ალტერნატივა –  2009 წელს რუსეთის, ჩინეთის, ბრაზილიისა და ინდოეთის მიერ დაფუძნდა. ამჟამად, ბლოკის წევრთა რაოდენობა 10-ს სცილდება და მოიცავს ისეთ ქვეყნებს, რომლებიც დასავლეთის მიმართ მტრულად არიან განწყობილი, მათ შორის  ირანს. ბლოკის წევრები საჯაროდ აცხადებენ, რომ საერთაშორისო ინსტიტუტები ძირითადად დასავლური ძალების მიერ არის დომინირებული და უგულებელყოფს განვითარებადი ქვეყნების ინტერესებს. შესაბამისად, „ბრიქსის“  მიზნები მოიცავს:
– მსოფლიო წესრიგში გლობალური სამხრეთის როლის გაზრდას;
– წევრ ქვეყნებს შორის ეკონომიკური პოლიტიკის კოორდინაციას;
– ამერიკულ დოლარზე დამოკიდებულების შემცირებას;
– ალტერნატიული ფინანსური სისტემის შექმნას.

ქართული საინფორმაციო სივრცის ანალიზი აჩვენებს, რომ საქართველოს „ბრიქსში“ გაწევრიანების პერსპექტივის საკითხზე რუსული პროპაგანდისტული მანქანა უკვე ამოქმედებულია. 2024 წლის 27 ოქტომბერს, „ქართულ ოცნებას“ არჩევნებში გამარჯვება მიულოცა კრემლის მთავარმა იდეოლოგმა, ალექსანდრე დუგინმა, რომლემაც მმართველ პარტიას რჩევებიც მისცა:

„ქართულ ოცნებას“ სჭირდება სტრატეგია… მათ შეუძლიათ საქართველო კვლავ დიდებულად აქციონ… და „ბრიქსში“ გაწევრიანდნენ“.

საინტერესოა, რომ სწორედ 2024 წლიდან  „იმედის“ „საექსპერტო“ საზოგადოებამ დაიწყო „ბრიქსში“ გაწევრიანების შესახებ საუბარი და სხვადასხვა რუსული ნარატივების გავრცელება.  პროპაგანდის გავრცელებით და განსაკუთრებული აქტივობით გამოირჩევა  2012-2016 წლის პარლამენტის წევრი „ქართული ოცნებიდან“ – თემურ მაისურაძე.  2024 წლის 4 ნოემბერს, ერთ-ერთ ინტერვიუში, მაისურაძემ აღნიშნა, რომ საქართველოს „ბრიქსში“ გაწევრიანებას კონსტიტუციის 78-ე მუხლი აფერხებს. მისი თქმით, „ბრიქსი არის მისწრება“ საქართველოსთვის, „ამაზე უარის თქმა სამშობლოს ღალატია“ და „ამ გაერთიანების წევრები აუცილებლად უნდა გავხდეთ“.

აღსანიშნავია, რომ საქართველოს ევროკავშირსა და ნატოში გაწევრიანების კონსტიტუციური ჩანაწერის წინააღმდეგ ბრძოლას დიდი ხანია მიზანმიმართულად და დაჟინებით აწარმოებს „იმედის“ დამფუძნებული და მფლობელი, „ქართული ოცნების“ მთავარი პროპაგანდისტი ირაკლი რუხაძე.

„მთელი ქვეყნის ყურადღება ამაზეა გადატანილი… ეს არის აყვანილი საკლარულ დონეზე, დოგმატურ დონეზე… რატომ წერია იმ კონსტიტუციაში, ეს საერთოდ სისულელეა, მე თუ მკითხავთ, არ უნდა ჩაგვეწერა, რა უნდა ასეთ რაღაცებს კონსტიტუციაში, რომელიც მუდმივი დოკუმენტია.“

(ირაკლი რუხაძე, ტვ იმედი, 14 ივლისი, 2024)

„იმედის“ კიდევ ერთი „ექსპერტი“ დავით ჩიხელიძე, 23 დეკემბერს წერდა: „საქართველოს აქვს პოტენციალი, ახალ გაერთიანებაში საკუთარი ნიშა დაიკავოს, რადგან „ბრიქსი“ არის წმინდად ეკონომიკური გაერთიანება, რომელიც კონკრეტული სახელმწიფოების შიდა პოლიტიკაში არ ერევა“. საინტერესოა, რომ ქართველი პროპაგანდისტების მიერ „ბრიქს“-ის შესახებ გავრცელებულ გზავნილებში ხშირად არის ხაზგასმული, რომ „ბრიქსი“ „ევროკავშირისგან განსხვავებით“, მხოლოდ „ეკონომიკურ“ თანამშრომლობას ეფუძნება. 

რა შეეხება თავად „ბრიქსს“, საქართველო მისი ინტერესის საგანი ქვეყანაში მიმდინარე პროტესტის შემდეგ გახდა. ორგანიზაციის ოფიციალურ ვებგვერდზე საქართველოსთან დაკავშირებული ერთადერთი სტატია 2024 წლის 29 ნოემბერს არის გამოქვეყნებული –  ანუ „ქართული ოცნების“ პრემიერის მიერ  ევროკავშირთან მოლაპარაკებების შეჩერების გადაწყვეტილების გამოქვეყნების მეორე დღეს.  სტატია სათაურით „დასავლეთი კვლავ ცდილობს გადატრიალების მოწყობას საქართველოში“ სრულად მიჰყვება რუსულ ნარატივს და პროგნოზირებს, რომ პროტესტი დამარცხდება:

„დასავლეთი საქართველოში „ფერადი რევოლუციის“ მოწყობას ცდილობს და „ქართული ოპოზიციის პროტესტი“ საბოლოოდ „დამარცხდება“.

ცხადია, რომ ბლოკი, რომლის ერთ-ერთი დამფუძნებელი ოკუპანტი რუსეთია, ვერ იქნება „აპოლიტიკური“ და მხოლოდ ეკონომიკურ განვითარებაზე ორიენტირებული გაერთიანება. შესაბამისად, არც უნდა იყოს გასაკვირი, რომ „ბრიქსი“ არც საქართველოს ტერიტორიულ მთლიანობას სცემს პატივს. 2024 წლის ივნისში, „ბრიქს“-ის წევრი ქვეყნების მიერ ორგანიზებულ სპორტულ ღონისძიებაზე, საქართველოს დროშასთან ერთად აფხაზეთისა და ცხინვალის ე.წ. „დროშებიც“ გამოჩნდა. ამ ფონზე, „ქართული ოცნების“ ანტიდასავლური და მზარდად პრო-ჩინური თუ პრო-რუსული საგარეო პოლიტიკური კურსის გათვალისწინებით, არ არის გამორიცხული, რომ ივანიშვილის ხელისუფლება „ბრიქსს“ ევროკავშირის ალტერნატივად განიხილავდეს.

რუსული პროპაგანდის ახალი ტალღა: ბრიქსი, როგორც ევროკავშირის ალტერნატივა Read More »

ჩინური გამოცემა ამერიკის მიერ მედიისთვის დაფინანსების შეზღუდვას ამართლებს

ჩინეთის სახელმწიფო გაზეთმა, Global Times-მა, მხარი დაუჭირა აშშ-ის გლობალური მედიის სააგენტოს (USAGM) დაფინანსების შემცირებას. ეს სააგენტო მართავს ისეთ მაუწყებლებს, როგორიცაა ამერიკის ხმა (VOA) და რადიო თავისუფლება (RFA). აღნიშნული მაუწყებლობები ცნობილია პეკინის მიმართ კრიტიკული პოზიციით.

ორშაბათს გამოქვეყნებულ სტატიაში Global Times-მა VOA დაადანაშაულა ჩინეთთან დაკავშირებული საკითხების მიკერძოებულ გაშუქებაში. გამოცემის მიხედვით, „თითქმის ყველა ბოროტმოქმედური სიცრუე ჩინეთის შესახებ VOA-ს თითის ანაბეჭდებს ატარებს“. სტატიაში ჩამოთვლილია ისეთი შემთხვევები, როგორებიცაა ადამიანის უფლებების დარღვევის გაშუქება სინძიანში, ტერიტორიული კონფლიქტები სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში და „ჩინური ვირუსის“ ნარატივი.

VOA-სა და RFA-ს ასევე აკრიტიკებდნენ სხვა ჩინელი კომენტატორები, მათ შორის, კომუნისტური პარტიის მიერ კონტროლირებული Beijing Daily-ს კოლუმნისტი და Global Times-ის ყოფილი მთავარი რედაქტორი ჰუ სი ძინი. კრიტიკას შეუერთდა კამბოჯის ყოფილი პრემიერ-მინისტრი ჰუნ სენი, რომელმაც სოციალურ მედიაში დაწერა, რომ დაფინანსების შემცირება მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო „მსოფლიოში ყალბი ახალი ამბების, დეზინფორმაციის, სიცრუის, დამახინჯების, პროვოკაციისა და ქაოსის აღმოსაფხვრელად.”

მედიას დაფინანსება შეეზღუდა ტრამპის მიერ პარასკევს ხელმოწერილი აღმასრულებელი განკარგულების შედეგად, რომელიც ითვალისწინებს შვიდი ფედერალური უწყების, მათ შორის გლობალური მედიის სააგენტოსა და უილსონის ცენტრის, საქმიანობის შეზღუდვას. 

დაფინანსების შემცირების ეფექტი მყისიერად გახდა შესამჩნევი. ორშაბათისთვის, VOA-მ მაუწყებლობა შეწყვიტა, ხოლო მის ვებსაიტზე 15 მარტის შემდეგ ახალი მასალა აღარ გამოქვეყნებულა. RFA-ს ჯერ კიდევ აგრძელებს კონტენტის გამოქვეყნებას, თუმცა თანამშრომელთა დროებით დათხოვნისთვის ემზადება. RFA-ს პრეზიდენტმა და აღმასრულებელმა დირექტორმა, ბეი ფანგმა, გადაწყვეტილება გააკრიტიკა და მას უწოდა „დიქტატორებისა და მჩაგვრელი რეჟიმების, მათ შორის ჩინეთის კომუნისტური პარტიის, დაჯილდოება“.

დაფინანსების შემცირებამ ვაშინგტონში მწვავე დებატები გამოიწვია. სახელმწიფო მდივანმა მარკო რუბიომ ღიად დაუჭირა მხარი იუღურთა უფლებებს, თუმცა სახელმწიფო დეპარტამენტმა ამ საკითხზე არაერთმნიშვნელოვანი პოზიცია დაიკავა.

დემოკრატებმა USAGM-ის დაფინანსების შემცირებას მკაცრი წინააღმდეგობა გაუწიეს. აშშ-ის სენატორმა ჯინ შაჰინმა გადაწყვეტილებას უწოდა „შეურაცხმყოფელი“ და პირობა დადო, რომ გლობალური მედიის სააგენტოს კანონით განსაზღვრული ფუნქციების დაცვას უზრუნველყოფდა. “ისინი, ვინც აშშ-ის მიერ მხარდაჭერილ დამოუკიდებელ მედიაზე არიან დამოკიდებული, დაკარგავენ მნიშვნელოვან საინფორმაციო წყაროს ჩინეთისა და კრემლის მიერ კონტროლირებული მედიის ალტერნატივის სახით“, — განაცხადა შაჰინმა.

ჩინური გამოცემა ამერიკის მიერ მედიისთვის დაფინანსების შეზღუდვას ამართლებს Read More »

სამოქალაქო იდეა ციტირებულია Foreign Policy Research Institute-ის მიერ

17 მარტს, Foreign Policy Research Institute-მა გამოაქვეყნა სტატია, რომელიც სინო-ქართულ სტრატეგიულ პარტნიორობას “ქართული ოცნების” საგარეო პოლიტიკური კურსის ცვლილების კონტექსტში აანალიზებს.

სტატია მიმოიხილავს ჩინეთის გავლენას საქართველოში, მათ შორის, ჩინური კომპანიების ჩართულობას ინფრასტრუქტურულ პროექტებში, ჩინეთის რბილი ძალა და ქართულ ბაზარზე ჩინური სათვალთვალო ტექნოლოგიების მზარდ რაოდენობას. აღნიშნულ საკითხებთან დაკავშირებით სტატიაში ციტირებულია “სამოქალაქო იდეას” შესაბამისი ანგარიშები.

სტატია სრული ვერსია შეგიძლიათ იხილოთ ბმულზე: China’s Georgian Gamble.

სამოქალაქო იდეა ციტირებულია Foreign Policy Research Institute-ის მიერ Read More »

Scroll to Top