ერთი ახალი ამბავი

ბრიუსელი ჩინურ კომპანიებზე ზედამხედველობას ამკაცრებს

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთმა ევროკავშირი უსამართლო „სავაჭრო და საინვესტიციო ბარიერების“ შექმნაში დაადანაშაულა. განცხადება მას შემდეგ გავრცელდა, რაც ევროკავშირმა გასულ ხუთშაბათს საგარეო სუბსიდიების რეგულაციის (FSR) ფარგლებში ახალი, სიღრმისეული გამოძიება დაიწყო ჩინური უსაფრთხოების მოწყობილობების მწარმოებელ კომპანია Nuctech-ზე. ამ ნაბიჯს მხოლოდ რამდენიმე დღით უსწრებდა Temu-ს დუბლინის ოფისში განხორციელებული რეიდი, რომელსაც იგივე რეგულაცია ედო საფუძვლად.

ჩინეთის სავაჭრო პალატამ ევროკავშირთან (CCCEU) „მტკიცე წინააღმდეგობა“ გამოხატა ევროკომისიის „მიზანმიმართული და გადაჭარბებული“ გამოძიებების მიმართ, რომელსაც უნდა დაედგინა, აფერხებდა თუ არა ჩინეთის სახელმწიფო სუბსიდიები ევროპულ ბაზარზე კონკურენციას.

პალატის შეფასებით, FSR არაობიექტურად გამოიყენება, რადგან ამ დრომდე დაწყებული გამოძიებების უმრავლესობა მხოლოდ ჩინურ კომპანიებსა და ჩინურ კაპიტალზე დაფუძნებულ ბიზნესებს ეხება.

CCCEU-ს მიერ წელს ჩატარებული, 205 ჩინურ კომპანიასა და ორგანიზაციაზე დაყრდნობილი კვლევის მიხედვით, ევროკავშირის ტერიტორიაზე მოქმედი ჩინური კომპანიების 60%-ზე მეტს პირდაპირ შეეხო ბრიუსელის მიერ FSR-ის ამოქმედება. ბევრმა კომპანიამ ხაზი გაუსვა საქმიანობის შეფერხებებს, დაკარგულ კომერციულ შესაძლებლობებსა და ოპერაციული რისკების ზრდას. გამოკითხულთა ნახევარზე მეტმა განაცხადა, რომ FSR-მა ნეგატიურად იმოქმედა მათ რეპუტაციასა და ბაზრის აღქმაზე. მეტიც, პეკინის მტკიცებით, ასეთმა გამოძიებებმა ზოგიერთ კომპანიას პროექტების შემცირება, ან შეწყვეტა აიძულა, რამაც 2.05 მილიარდ დოლარზე მეტი ზარალი გამოიწვია.

ამერიკული იურიდიული ფირმის, კერძოდ, Arnold & Porter-ის მიერ მაისში გამოქვეყნებული ანგარიშის მიხედვით, ბრიუსელი გამოძიებებს ძირითადად პოლიტიკური და ეკონომიკური პრიორიტეტების მიხედვით იწყებდა, რაც უმეტესად სტრატეგიულ სექტორებზე იყო მიმართული, მათ შორის, ტელეკომუნიკაციებზე, სუფთა ენერგიაზე, ინფრასტრუქტურასა და უსაფრთხოებისთვის განკუთვნილ აღჭურვილობაზე.

როგორც აღინიშნა, ევროკავშირის მიერ ჩინური კომპანიების სუბსიდიების საკითხზე გახშირებული გამოძიებები იმ ფონზე მიმდინარეობს, როცა ბლოკში მზარდი შიშია, რომ ევროპული ინდუსტრია ვერ გაუძლებს ჩინური იმპორტის მასობრივ შემოდინებას. საფრანგეთის პრეზიდენტმა ემანუელ მაკრონმა ამ პროცესს ევროპული მრეწველობისთვის „სიკვდილის ან სიცოცხლის მომენტი“ უწოდა.

აქედან გამომდინარე, იმის მიუხედავად, რომ ჩინეთი და ევროკავშირი მსხვილი სავაჭრო პარტნიორები არიან, მათ შორის უთანხმოება მზარდია, განსაკუთრებით კი ჩინეთის მიერ განახლებადი ენერგიისა და ელექტრომობილების სექტორის მხარდაჭერის გამო. პარალელურად, ევროკავშირის გამკაცრებული მოქმედებები უკავშირდება მიზანს, რომ 2050 წლისთვის მიაღწიოს როგორც ნულოვან ემისიებს, ასევე შეამციროს ტექნოლოგიური დამოკიდებულება ჩინეთზე, რაც, კონტინენტური ევროპის მხრიდან, უსაფრთხოების ზომების გამკაცრებაზე მიუთითებს.

ავტორი: სესილი ადამია

ბრიუსელი ჩინურ კომპანიებზე ზედამხედველობას ამკაცრებს Read More »

ისრაელის თავდაცვის ძალები წყვეტს ჩინური მანქანების გამოყენებას

ერთი ახალი ამბავი / /

2025 წლის ნოემბერში, ისრაელის თავდაცვის ძალებმა (IDF) მიიღეს გადაწყვეტილება, რომ შეწყვეტენ ჩინეთში წარმოებული მანქანების გამოყენებას. გადაწყვეტილების მიზეზად კი, მანქანების მეშვეობით მიღებული ინფორმაციის ჩინეთისთვის გადაცემის რისკი დასახელდა.

 

IDF-ის განცხადებით, 2026 წლის პირველი კვარტლისთვის, 700-მდე მანქანა, მათ შორის Chery Tiggo 8 pro, ამოღებული იქნება ისრაელის უმცროსი ოფიცრების ავტოსადგომებიდან. აღნიშნული გადაწყვეტილება მიღებულ იქნა მას შემდეგ, რაც გაჩნდა ეჭვი, რომ მანქანებში ჩაშენებული ჭკვიანი მოწყობილობები, შესაძლოა, ინფრომაციას აგროვებდეს ისრაელის სამხედრო ძალების შესახებ და მას ჩინეთს, ან რომელიმე მესამე ძალას, გადასცემდეს.

აღნიშნული გადაწყვეტილება არ წარმოადგენს მხოლოდ შიშს IDF-ის წინააღმდეგ შესაძლო შპიონაჟის შესახებ. ჩინური მანქანები, რომლებიც ისრაელის თავდაცვის ძალების პოლკოვნიკებსა და სხვა თანამდებობის პირებს 2022 წლიდან გადაეცათ, დახურული საოპერაციო სისტემით მუშაობს. მანქანებში ჩაშენებულია ჭკვიანი ტექნოლოგიები: კამერები, მიკროფონები, სენსორები და საკომუნიკაციო სისტემები, რომელთაც შეუძლიათ გეოლოკაციის, აუდიო/ვიდეო თუ ბიომეტრიული მონაცემების შეგროვება. არსებობს რეალური საფრთხე, რომ მძღოლის, თუ იმპორტიორი კომპანიის/პირის თანხმობის და ინფორმირების გარეშე, ეს მონაცემები გარე, პოტენციურად ჩინეთში მდებარე სერვერებს გადაეცეს.

გარდა ამისა, მანქანებში ჩაშენებული GPS მოწყობილობები მუდმივად აგროვებენ ინფორმაციას მანქანის მდებარეობისა და დიაგნოსტიკური მონაცემების შესახებ. ამასთანავე, Chery Tiggo 8 pro-ს მაღალი გარჩევადობის 360 გრადუსიან კამერებს შეუძლიათ სამხედრო წვრთნების, ჯარების გადაადგილებისა და სამხედრო ტექნიკის გადაღება და ჩაწერა.    

საინტერესოა, რომ ისრაელის უსაფრთხოების სერვისის წარმომადგენლებმა თავადვე სცადეს მანქანების ,,სტერილიზაცია” ისე, რომ აღეკვეთათ ინფორმაციის გადაცემა გარე ძალებისთვის, თუმცა, მათი დასკვნით, ეს შეუძლებელია.

აღნიშნული რისკების გათვალისწინებით, ისრაელის უსაფრთხოების და დაზვერვის სააგენტოს წარმომადგენლებმა უარი განაცხადეს ჩინური ავტომობილების სახელმწიფო უწყებების ტერიტორიაზე შეშვებაზე.

მიმდინარე თვის დასაწყისში ისრაელის საჰაერო და თავდაცვის ინდუსტრიებმაც აკრძალეს ჩინური მანქანების გამოყენება. ამასთანავე, ისინი გეგმავენ ჩინური წარმოების მანქანების აკრძალვას სამხედრო სამრეწველო საწარმოების ტერიტორიაზე, ხოლო ამ მანქანების მფლობელ პერსონალს მოუწევს მანქანების ქარხნებს გარეთ არსებულ ავტოსადგომებზე გაჩერება.

ისრაელის საჰაერო ძალების ცნობით, უკვე არსებობს ტერიტორიები, სადაც ჩინური მანქანების შესვლა აკრძალულია. ამასთანავე, ისინი აპირებენ მსგავსი სივრცეების გაფართოებას, რათა მოხდეს გაუთვალისწინებელი შემთხვევების პრევენცია.

ისრაელის თავდაცვის ძალებისა და შესაბამისი ინდუსტრიების აღნიშნულ გადაწყვეტილებებს შესაძლოა ჩინური მანქანების ექსპორტის მნიშვნელოვანი შეზღუდვა მოყვეს. ეს პროცესი ნაწილობრივ დაწყებულია, რადგან უკვე მნიშვნელოვნად შეიზღუდა და გაჭინაურდა იმპორტის ლიცენზიების გაცემა ჩინური ავტომობილებისთვის. არსებული ინფორმაციით, მას შემდეგ, რაც ჩინური ავტომობილების იმპორტიორებისთვის ლიცენზიების გაცემის ვადა გადაიდო, ოფიციალური პეკინი ისრაელს აღნიშნულ საკითხთან დაკავშირებით დაუკავშირდა.

საყურადღებოა, რომ კონკრეტული ჩინური მოწყობილობების გამოყენება ასევე იზღუდება აშშ-ისა და დიდი ბრიტანეთის რიგი სამთავრობო უწყებების ტერიტორიებზე. აშშ-ში, ომის დეპარტამენტის შტაბ-ბინამ, პენტაგონმა, უსაფრთხოებისა და სამხედრო უწყებების ტერიტორიებზე არა მხოლოდ ჩინური მანქანების, არამედ ჩინური წარმოების მობილური ტელეფონების გამოყენებაც კი აკრძალა.

ჩინური ჭკვიანი ტექნოლოგიების გამოყენების თანმდევი საფრთხეები საქართველოშიც აქტუალურია. ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში, საქართველოს სამთავრობო უწყებები აქტიურად ყიდულობენ და იყენებენ ჩინურ სათვალთვალო კამერებს. ,,სამოქალაქო იდეის” კვლევის მიხედვით, აღნიშნული კამერები საქართველოს ეროვნულ უსაფრთხოებას რისკის წინაშე აყენებს, ვინაიდან არსებობს რეალური საფრთხე, რომ ჩინური სათვალთვალო კამერების მიერ შეგროვებული ინფორმაცია ჩინეთის სადაზვერვო სამსახურების ხელში აღმოჩნდეს. სწორედ ამ საფრთხეების გამო, ჩინური წარმოების კამერები აკრძალულია რამდენიმე დასავლურ ქვეყანაში, მათ შორის: ამერიკის შეერთებულ შტატებში, დიდ ბრიტანეთში და ევროკავშირის წევრ რამდენიმე ქვეყანაში.  

საყურადღებოა, რომ ჩინური წარმოების ავტომობილები აქტიურად შემოდის საქართველოშიც. 2024 წლის იანვარ-აგვისტოში, საქართველოში ჩინური ავტომობილების იმპორტი, წინა წლის იმავე პერიოდთან შედარებით, 111%-ით გაიზარდა.  ექსპერტები საუბრობენ ჩინური მანქანების იმპორტთან დაკავშირებულ რისკებზე, მათ შორის, აქცენტი კეთდება აღნიშნული მანქანების ევროპულ ხარისხთან შეუსაბამისობაზე. აღსანიშნავია, რომ 2025 წელს, ,,სენა ავტო ჯგუფთან” გაფორმებული ურთიერთთანამშრმობლობის მემორანდუმის შედეგად, ისრაელის თავდაცვის ძალების მიერ აკრძალული ჩინური საავტომობილო ბრენდი, Chery-იც ქართულ ბაზარზე ოფიციალურად შემოვიდა. 

ავტორი: მარიამ კაპანაძე

ისრაელის თავდაცვის ძალები წყვეტს ჩინური მანქანების გამოყენებას Read More »

კიდევ ერთი ტრაგედია საქართველოში ჩინური კომპანიების ჩართულობით მიმდინარე გზის პროექტში

ამბები, ერთი ახალი ამბავი / /

ქვეშეთი–კობის გზის სამშენებლო მონაკვეთზე 23 ნოემბერს მორიგი ტრაგედია დატრიალდა. სოფელ წკერესთან, საყრდენი კედლის მოწყობის სამუშაოებისას, მეწყრის შედეგად ჩამოიშალა მიწის დიდი მასა, რომლის ქვეშ მოყვა სამშენებლო კომპანიის ხუთი თანამშრომელი – თურქმენეთისა და ჩინეთის მოქალაქეები. ოთხი მათგანი ადგილზევე გარდაიცვალა, ერთი კი გადაყვანილ იქნა კლინიკაში. გზების დეპარტამენტის ცნობით „შემთხვევის ადგილზე მობილიზებულია საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახური და გამოძიება კი უკვე დაწყებულია”.

პროექტს ახორციელებენ ჩინური კომპანიები China Railway Tunnel Group Co და China Railway 23rd Bureau Group Co. მთავრობის განცხადებაში საუბარია კონტრაქტორი კომპანიებისთვის უსაფრთხოების ნორმების გამკაცრების მოთხოვნაზე.

სამწუხაროდ, ქვეშეთი–კობის გზაზე მომხდარი ტრაგედია მხოლოდ მორიგი დასტურია იმ მძიმე ტენდენციისა, რომელზეც  „სამოქალაქო იდეა”  ბოლო რამდენიმე წელია წერს ანგარიშებს, გასცემს რეკომენდაციებს და აფრთხილებს როგორც ქვეყნის მთავრობას, ისე მოსახლეობას.

2017 წლიდან მოყოლებული სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციების ანგარიშები მიუთითებდა, რომ ზემოხსენებული კონტრაქტორები უსაფრთხოების წესებს მხოლოდ ფორმალურად ასრულებდნენ, ხოლო რეალური მონიტორინგი არ ხდებოდა. ეს საქართველოში დადასტურდა ჯერ კიდევ 2022 წელს, როდესაც CRTG-ის გვირაბში აფეთქების შედეგად CO₂-ის დაგროვებამ ერთი ადამიანის სიცოცხლე უკვე შეიწირა.

კომპანიას პრობლემატური რეპუტაცია აქვს არა მხოლოდ საქართველოში, არამედ მსოფლიოს მასშტაბით. CRTG და მისი დედა კომპანია CRCC აშშ-ის თავდაცვის დეპარტამენტის შავ სიაში არიან. ამას გარდა, 2019 წელს მსოფლიო ბანკმა ამავე კომპანიებს თაღლითური პრაქტიკების გამო 20-თვიანი სანქციების პაკეტი წარუდგინა. მათ შორის სატენდერო დოკუმენტაციის გაყალბებისა და მუშების შრომითი უფლებების დარღვევისთვის.

„სამოქალაქო იდეა”  გამაფრთხილებელი ანგარიშების პასუხად იღებდა ბრალდებებს ქვეყნის ინტერესების საწინაარდეგოდ მოქმედებაზე. კობზე მომხდარი მორიგი ტრაგედია კითხვას აჩენს, თუ ვის ინტერესებს ემსახურებოდნენ ის ადამიანები, რომლებიც წლების მანძილზე უგულებელყოფდნენ ჩვენი და ამ საკითხებზე მომუშვე ყველა საერთაშორისო და არასამთავრობო ორგანიზაციის რეკომენდაციებს.

მაღალი ტექნიკური და გარემოსდაცვითი რისკებისა და გაფრთხილებების ფონზე ცხადად სავალდებულო იყო კონტრაქტორების მკაცრი მონიტორინგის საჭიროება. თუმცა, ეს შემთხვევა კიდევ ერთი ტრაგიკული დასტურია იმისა, რომ სახელმწიფო უწყებების მხრიდან ყველა გაფრთხილება იგნორირებულ იქნა და, მეტიც, ისინი კვლავ აგრძელებენ ამ კომპანიების უპირობოდ მხარდაჭერას. საინტერესოა, რა ინტერესები იდგა ამ გარიგებების უკან, რომლებსაც ოცნების რეჟიმი საერთაშორისოდ სანქცირებულ და რეპუტაციაშელახულ ჩინურ კომპანიებთან დებდა.

კიდევ ერთი ტრაგედია საქართველოში ჩინური კომპანიების ჩართულობით მიმდინარე გზის პროექტში Read More »

ლი მოუწოდებს ჩინეთსა და გერმანიას, გააღრმავონ დიალოგი და მოაგვარონ პრობლემები

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთის პრემიერ-მინისტრმა, ლი ციანმა ჩინეთსა და გერმანიას დიალოგის გააღრმავებისა და პრობლემების მოგვარებისკენ მოუწოდა, რაც მიანიშნებს პეკინის სურვილზე, გააძლიეროს გერმანიასთან ურთიერთობების პოლიტიკური და ეკონომიკური საფუძვლები. გერმანიის კანცლერ ფრიდრიხ მერცთან შეხვედრაზე, რომელიც იოჰანესბურგში G20-ის სამიტის ფარგლებში გაიმართა, ლიმ აღნიშნა „ერთობლივი ძალისხმევის აუცილებლობა დიალოგისა და კომუნიკაციის გასაძლიერებლად და არსებული პრობლემების სწორად გადასაჭრელად“.

ლიმ გაიხსენა, რომ მას შემდეგ, რაც 53 წლის წინ დიპლომატიური კავშირები დამყარდა, ჩინეთი და გერმანია ჩამოყალიბდნენ მნიშვნელოვან ეკონომიკურ და სავაჭრო პარტნიორებად, ხოლო მრავალწლოვანმა თანამშრომლობამ ხელი შეუწყო ორივე ქვეყნის განვითარებას. მისი თქმით, ურთიერთპატივისცემა და მომგებიანი თანამშრომლობა უნდა იყოს ურთიერთობების ძირითადი პრინციპი. სწორედ ამ საფუძველზე შეიძლება აშენდეს სტაბილური, მდგრადი და მაღალი ხარისხის ყოვლისმომცველი სტრატეგიული პარტნიორობა.

პრემიერის თქმით, პეკინი მზად არის გააძლიეროს სტრატეგიული კომუნიკაცია ბერლინთან. მან ხაზი გაუსვა ერთმანეთის „ძირითადი ინტერესებისა და მნიშვნელოვანი საკითხების პატივისცემის“ აუცილებლობას და მოუწოდა გერმანიას, შეიმუშავოს რაციონალური და პრაგმატული პოლიტიკა ჩინეთის მიმართ. ლიმ მოუწოდა ბერლინს თავი აარიდოს ზედმეტ პოლიტიკურ ზეწოლას და ფოკუსირდეს საერთო სარგებელზე დაფუძნებულ სფეროებზე.

ლიმ ასევე აღნიშნა, რომ საჭიროა პრაგმატული თანამშრომლობის გაფართოება სხვადასხვა სექტორში. მისი თქმით, განსაკუთრებით პერსპექტიული მიმართულებებია ახალი ენერგია, ბიომედიცინა, წყალბადის ენერგიის ტექნოლოგია და სხვა.

პრემიერ-მინისტრმა ყურადღება გაამახვილა ევროკავშირთან ურთიერთობების უფრო ფართო კონტექსტზეც და აღნიშნა, რომ წელს აღინიშნება ჩინეთსა და ევროკავშირს შორის დიპლომატიური ურთიერთობების 50 წლისთავი. მან მოუწოდა გერმანიას, ხელი შეუწყოს ევროკავშირი–ჩინეთის ურთიერთობების განვითარებას გრძელვადიანი და უფრო ღია ხედვის საფუძველზე. ლიმ განმარტა, რომ ბერლინს შეუძლია დაარწმუნოს ევროკავშირი, რომ ამ უკანასკნელმა ჩინეთი აღიქვას არა როგორც გამოწვევა, არამედ როგორც სტრატეგიული პარტნიორი.

ლიმ განაცხადა, რომ ჩინეთი მზად არის მჭიდროდ ითანამშრომლოს გერმანიასთან ისეთ გლობალურ ფორმატებში, როგორიცაა გაერო და G20. მისი თქმით, ამ პლატფორმებზე უფრო აქტიური თანამშრომლობა გააძლიერებს გლობალურ მმართველობას, დაეხმარება მულტილატერალიზმის დაცვას, ხელშემწყობი იქნება თავისუფალი ვაჭრობისთვის და ორივე ქვეყანას „კონსტრუქციულ და საიმედო ძალად აქცევს მშვიდობისა და განვითარების ხელშეწყობის საქმეში“.

კანცლერმა მერცმა დადებითად შეაფასა ლის პოზიცია და ყურადღება გაამახვილა გერმანია–ჩინეთის ეკონომიკური კავშირების ხანგრძლივი და პროდუქტიული ისტორია. მან ხაზი ხაზი ბერლინის მზადყოფნას, ითანამშრომლოს ისეთ პერსპექტიულ სფეროებში, როგორიცაა მეცნიერება და ტექნოლოგიები. მერცმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა გერმანიის ერთგულება ღია ბაზრების, პოლიტიკური და ეკონომიკური თანამშრომლობის გაღრმავებისა და ევროკავშირი–ჩინეთის დიალოგის განვითარებაში აქტიური როლის შესრულების მიმართ.

ლის მიმართვა გერმანიისადმი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მიმდინარე გეოპოლიტიკური გარემოს ფონზე, როდესაც ორივე ქვეყანა პოლიტიკური დაძაბულობისა და ეკონომიკური ურთიერთდამოკიდებულების რთულ კონტექსტში აგრძელებს ურთიერთობებს. ბერლინში შეშფოთებას იწვევს ჩინეთის სამრეწველო პოლიტიკა, ხოლო გერმანულ კომპანიებს აწუხებთ ჩინეთის მიერ დაწესებული რიგი საექსპორტო შეზღუდვები. მიუხედავად ამისა, ორივე მხარე კარგად აცნობიერებს ეკონომიკური ურთიერთობებისგან მიღებულ ორმხრივ სარგებელს.

პრაგმატიზმის, ინოვაციურობისა და მრავალმხრივი ჩართულობის ხაზგასმით, ლი ციანმა მიანიშნა, რომ პეკინი აპირებს გერმანიასთან ურთიერთობის გაგრძელებას არა მხოლოდ ვაჭრობის მიმართულებით, არამედ გრძელვადიანი და სტრატეგიული პარტნიორობით, რითაც შესაძლებელი იქნება პოლიტიკური გამოწვევების გადალახვა და თანამშრომლობის გაფართოება უახლეს თუ ტექნოლოგიურად განვითარებულ სფეროებში.

ლი მოუწოდებს ჩინეთსა და გერმანიას, გააღრმავონ დიალოგი და მოაგვარონ პრობლემები Read More »

ჩინეთ-იაპონიას შორის დიპლომატიური ურთიერთობები მწვავდება

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთ-იაპონიის ურთიერთობები უკიდურესად დაიძაბა მას შემდეგ, რაც იაპონიის ახალმა ლიდერმა, სანაე ტაკაიჩიმ, განაცხადა, რომ თაივანის სრუტეში სამხედრო კონფლიქტი შესაძლოა იაპონიისთვის “საფრთხის შემცველ სიტუაციად“ იქნას მიჩნეული, რაც ქვეყნის სამხედრო ჩარევას გაამართლებს. ეს კომენტარი გახდა კატალიზატორი ჩინეთის მძაფრი რეაქციისთვის, რადგან პეკინისთვის იაპონიის  ეს ნაბიჯი „წითელი ხაზის“ გადაკვეთას ნიშნავს. ჩინეთის მმართველი პარტიის თქმით, ტაკაიჩის განცხადებები გამოხატავს იაპონიის მემარჯვენე ძალების „სამხედრო ამბიციებს“ და საფრთხეს უქმნის რეგიონში ძალაუფლების ბალანსს, რომლის მიხედვითაც ჩინეთი ზესახელმწიფოდ ყალიბდება. ეს დაპირისპირება ასევე ხაზს უსვამს პეკინის ღრმა შეშფოთებას, რომელიც გამოწვეულია აზიაში აშშ-ის მოკავშირეების თავდაცვითი ხარჯების ზრდითა და სამხედრო კოორდინაციის გააქტიურებით.

იაპონიის მიმართ ჩინეთის ეს მძაფრი რეაქცია, ანალიტიკოსების შეფასებით, მიზნად ისახავს გაფრთხილების გაგზავნას აშშ-ის მოკავშირეთა მთელი სისტემისთვის. ექსპერტები აღნიშნავენ, რომ პეკინი ამ დაპირისპირებას იყენებს „სადემონსტრაციო ეფექტის“ შესაქმნელად, რათა სხვა რეგიონულ აქტორებს, მათ შორის ავსტრალიასა და სამხრეთ კორეას, შეახსენოს, რომ თაივანის საკითხში ჩარევას მძიმე შედეგები მოჰყვება. პეკინის გზავნილი ნათელია – ქვეყნებს „თაივანის დამოუკიდებლობის“ მხარეს დადგომა ძვირად დაუჯდებათ. ეს არის მათი აშკარა მცდელობა, შეაკავონ აშშ-ის მოკავშირეები ჩინეთის შიდა საქმეებში ჩარევისგან.

ამ დაძაბულობის ფონზე, თაივანის პრეზიდენტმა ლაი ჩინგ-ტემ სოციალური მედიის საშუალებით ღიად გამოხატა მხარდაჭერა იაპონიის მიმართ. პრეზიდენტმა გამოაქვეყნა ფოტოები, სადაც ის იაპონური ზღვის პროდუქტებისგან დამზადებულ სუშის მიირთმევს, რაც მისი თქმით, თაივანსა და იაპონიას შორის „მტკიცე მეგობრობას“ უსვამს ხაზს. თაივანის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჩინეთის მხრიდან ეკონომიკურ იძულებას და სამხედრო დაშინებას სხვა ქვეყნების მიმართ „ბულინგის ქცევა“ უწოდა და მოუწოდა თაივანელებს, გაზარდონ იაპონური საქონლის შესყიდვები. პეკინმა ამის საპასუხოდ განაცხადა, რომ თაივანი ჩინეთის განუყოფელი ნაწილია და პრეზიდენტ ლაი ჩინგ-ტეს ხელისუფლების ქმედებები „ვერ შეცვლის ამ რკინისებურ ფაქტს“.

აღსანიშნავია, რომ დიპლომატიურ დონეზეც დაფიქსირდა მათი დაპირისპირება. ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ დაადასტურა, რომ არ იგეგმება ჩინეთის პრემიერ ლი ციანგის შეხვედრა იაპონიის ლიდერთან G20-ის სამიტზე. სამინისტროს სპიკერმა მაო ნინგმა მკაცრად მოითხოვა იაპონიისგან „მცდარი განცხადებების“ გაუქმება და ხაზგასმით აღნიშნა, რომ იაპონია ვალდებულია დაიცვას „ერთი ჩინეთის პრინციპი“. პეკინმა, როგორც საპასუხო ნაბიჯი, გადადო ჩინეთ-იაპონია-სამხრეთ კორეის კულტურის მინისტრების შეხვედრა, რადგან მათი მტკიცებით, ტაკაიჩის კომენტარებმა შეარყია სამმხრივი თანამშრომლობის საფუძველი.

ავტორი: მარიამ მაჭარაშვილი

ჩინეთ-იაპონიას შორის დიპლომატიური ურთიერთობები მწვავდება Read More »

ჩინეთსა და იაპონიას შორის ეკონომიკური ურთიერთობები მწვავდება

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთი იაპონიას ეკონომიკურად დაუპირისპირდა მას შემდეგ რაც ტოკიოს პრემიერ მინისტრის, სანაე ტაკაიჩის, განცხადებამ თაივანთან დაკავშირებით ჩინეთის შეშფოთება გამოიწვია. მსგავსი შინაარსის უპრეცედენტო განაცხადს იაპონელი ლიდერები თავს არიდებდნენ, ამჟამად კი კომენტარმა აზიის ორი უმსხვილესი ეკონომიკის დაპირისპირებაში ჩართვა გამოიწვია.

ჩინეთის ვაჭრობის მინისტრმა განაცხადა, რომ იაპონიამ ჩინეთთან ეკონომიკურ თანამშრომლობას ძლიერი დარტყმა მიაყენა. იგი ამტკიცებს რომ იაპონია არ დგას სწორ გზაზე და აუცილებელ ზომებს მიიღებს შეურაცხმყოფელი კომენტარების შესაბამისად. ყველაზე მნიშვნელოვანი წერტილი კი ზღვის პროდუქტია. იაპონური მედიის მიერ პეკინის მიერ იმპორტის შესაძლო შეჩერების შესახებ გამოქვეყნებული ინფორმაციის შემდეგ, ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა იაპონურ ზღვის პროდუქტთან დაკავშირებით განაცხადა, რომ ის ჩინეთში ვერ გაიყიდება. ტოკიოს არ მიუღია ოფიციალური შეტყობინება მოვლენების განვითარებასთან დაკავშირებით, თუმცა ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრის განცხადებიდან გამომდინარე, იაპონური პროდუქტის აკრძალვის შესაძლებლობა დიდია.

იმპორტის შეწყვეტა მოჰყვება ჩინეთის მიერ 2023 წელს მიღებულ შეზღუდვებს ფუკუშიმას რადიოაქტიურად დაბინძურებული წყლის გაშვებასთან დაკავშირებით. იმპორტი მიმდინარე წლის დასაწყისში გაგრძელდა. 2023 წლის აკრძალვამდე, ჩინეთი (ჰონგ კონგთან ერთად) იაპონიის ზღვის პროდუქტის ექსპორტის მეხუთედზე მეტს შეადგენდა.

ტოკიო ცდილობს თავი აარიდოს ესკალაციას. იაპონიამ აღნიშნა, რომ მათ ერთი ჩინეთის პოლიტიკა ძალაში რჩება და პეკინში მოლაპარაკებებისთვის წარმომადგენლები გააგზავნა. როგორც წინა განცხადებებშია მოხსენიებული, ჩინეთის პრემიერ მინისტრი, ლი ქიანგი, არ გეგმავს ტაკაიჩისთან შეხვედრას G20 სამიტზე სამხრეთ აფრიკაში. NHK-ის მიხედვით, იაპონელმა ოფიციალურმა პირებმა ასევე პროტესტი გამოთქვეს ჩინეთის დიპლომატის სოციალურ პოსტთან დაკავშირებით და მოითხოვეს საპასუხო ზომები.

ანალიტიკოსების თქმით ჩინეთის მიერ გადადგმული ნაბიჯები იაპონური თევზჭერის, ტურიზმისა და კულტურული სფეროს წინააღმდეგ, ამჟამად არ წარმოადგენს იაპონიისათვის დიდ პოლიტიკურ დარტყმას. ჰოსეის უნივერსიტეტის ექსპერტი CNN-თან საუბრისას ამბობს, რომ ჩინეთის დეესკალაციის მოლოდინში, დიალოგი იაპონიის ერთადერთი გამოსავალია.

ჩინეთსა და იაპონიას შორის ეკონომიკური ურთიერთობები მწვავდება Read More »

იაპონია-ჩინეთს შორის დიპლომატიურმა დაპირისპირებამ ეკონომიკური და სამოგზაურო შეზღუდვები გამოიწვია

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთსა და იაპონიას შორის ურთიერთობები მკვეთრად დაიძაბა იაპონიის პრემიერ-მინისტრ სანაე ტაკაიჩის მიერ თაივანზე გაკეთებული განცხადების შემდეგ. დიპლომატიურ დაპირისპირებას ეკონომიკური და სამოგზაურო შეზღუდვები მოჰყვა, რაც ორივე ქვეყნის მოქალაქეებზე აისახება.

ორშაბათს იაპონიის ტურიზმსა და საცალო ვაჭრობასთან დაკავშირებული აქციები დაეცა მას შემდეგ, რაც ჩინეთმა საკუთარ მოქალაქეებს ურჩია თავი შეეკავებინათ იაპონიაში მოგზაურობისგან. ჩინელმა მგზავრებმა იაპონიისკენ მიმავალი ნახევარ მილიონზე მეტი სამგზავრო ბილეთი გააუქმეს. ასევე, ტოკიომ ჩინეთში მყოფ თავის მოქალაქეებს უსაფრთხოების ზომების გაძლიერებისა და ხალხმრავალი ადგილებისთვის თავის არიდებისკენ მოუწოდა, ანტი-იაპონური განწყობების გაზრდის ფონზე.

ამავე პერიოდში იაპონური ფილმების გამოშვება შეჩერდა, მრავალი კულტურული და მრავალეროვნული ღონისძიება კი გაუქმდა. სამშაბათს, ჩინეთის მუდმივმა წარმომადგენელმა გაეროში განაცხადა, რომ იაპონია „სრულად მიუღებელია“ გაეროს უშიშროების საბჭოს მუდმივ წევრად.

ჩინეთი ამტკიცებს, რომ იაპონური ზღვის პროდუქტისთვის „ბაზარი აღარ არსებობს“. აღსანიშნავია, რომ მსგავსი ტიპის შეზღუდვა 2023 წელსაც დაწესდა, როდესაც იაპონია ფუკუშიმას დაზიანებული ატომური სადგურიდან 1 მილიონ ტონაზე მეტი დაბინძურებული წყლის ოკეანეში გამოშვებას იწყებდა. დღევანდელი დაძაბულობა კი გაცილებით მწვავეა.

სანაე ტაკაიჩის პოზიცია ჩინეთთან მიმართებით ჰგავს შინზო აბეს პოლიტიკას. მისი პრიორიტეტებია იაპონიის თავდაცვის გაძლიერება, განსაკუთრებით აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვაში მდებარე კუნძულებზე, მათ შორის სენკაკუს კუნძულებზე. ტაკაიჩის თავდაცვაზე ხარჯების გაზრდას მხარს უჭერს დონალდ ტრამპი, რადგან სურს, რომ აშშ-ის ჩრდილოეთ-აღმოსავლეთ აზიის მოკავშირეებმა მეტი რესურსი გამოყონ საკუთარი უსაფრთხოებისთვის.

მოკლევადიან პერსპექტივაში, გამწვავებული ურთიერთობები უფრო მეტად ეკონომიკურ ურთიერთობებსა და ხალხთა შორის კავშირებზე მოქმედებს. აშკარაა, რომ ეკონომიკური და ჩინელი მგზავრების იაპონიაში მოგზაურობასთან დკაავშირებული შეზღუდვები მნიშვნელოვან ზიანს მიაყენებს იაპონიის ეკონომიკას.

იაპონია-ჩინეთს შორის დიპლომატიურმა დაპირისპირებამ ეკონომიკური და სამოგზაურო შეზღუდვები გამოიწვია Read More »

სენკაკუს კუნძულის ინციდენტი ჩინეთ-იაპონიის დაძაბულობას ზრდის

ერთი ახალი ამბავი / /

ჩინეთ-იაპონიის ურთიერთობები მკვეთრად დაძაბულ ფაზაში შევიდა. საზღვაო დაპირისპირებამ, დიპლომატიურმა პროტესტებმა და თაივანთან დაკავშირებულმა საჯარო დებატებმა რეგიონულ უსაფრთხოებაზე დიდი გავლენა იქონია. ნოემბრის შუა რიცხვებში განვითარებულმა მოვლენებმა, როგორიცაა ჩინეთის სანაპირო დაცვის აქტიურობა სადავო სენკაკუს კუნძულებთან და პეკინის მიერ იაპონიაში მოგზაურობის წინააღმდეგ გაცემული რეკომენდაციები, ნათლად აჩვენა, რამდენად დაიძაბა ურთიერთობა აზიის ორი უმსხვილესი ეკონომიკის მქონე ქვეყნებს შორის.

16 ნოემბერს, ჩინეთის სანაპირო დაცვის გემებმა იაპონიის მიერ ადმინისტრირებული სენკაკუს კუნძულების მიმდებარე წყლებში გაიარა, ტერიტორიაზე, რომელსაც ჩინეთი მის საკუთრებად აცხადებს. პეკინმა ეს ოპერაცია აღწერა, როგორც „უფლებების დაცვა”. ამ ტერმინს ჩინეთი ხშირად იყენებს სადავო ტერიტორიებში შეჭრის გასამართლებლად.

ოპერაცია ჩატარდა მას შემდეგ, რაც იაპონიის პრემიერ-მინისტრმა სანაე ტაკაიჩიმ განაცხადა, რომ ტაივანზე ჩინეთის შესაძლო თავდასხმა „იაპონიის გადარჩენისთვის საშიშ სიტუაციას“ გამოიწვევდა – განსაზღვრება, რომელიც კოლექტიური თავდაცვის გამოყენების კანონიერ საფუძველად მიიჩნევა. პეკინმა მყისიერად დაგმო განცხადება, მოითხოვა ტოკიოს უარი ეთქვა აღნიშნულ კომენტარებზე და პროტესტის ნიშნად იაპონიის ელჩი დაიბარა.

იაპონიის ტერიტორიების მახლობლად, ჩინეთის პატრულირება ერთ-ერთი ყველაზე მკაფიო გზავნილია პეკინის მხრიდან. ტოკიოს ოფიციალურმა პირებმა სანაპირო დაცვის მიერ განხორციელებულ მოქმედებას იაპონიის სუვერენიტეტის დარღვევა უწოდეს.

ურთიერთობები კიდევ უფრო დაიძაბა მას შემდეგ, რაც ჩინეთმა საკუთარი მოქალაქეები გააფრთხილა, თავი აარიდონ იაპონიაში მოგზაურობას. მიუხედავად იმისა, რომ პეკინმა პირდაპირ არ დაუკავშირა ეს რეკომენდაცია პოლიტიკურ დაძაბულობას, გაფრთხილება ტაკაიჩის განცხადებებიდან მალევე გავრცელდა.  

იაპონიის მთავრობამ განაცხადა, რომ „მტკიცედ სთხოვა ჩინეთს“, გადადგას შესაბამისი ნაბიჯები და განმარტოს საკუთარი პოზიცია. ტოკიო შეშფოთებულია, რომ მსგავსი ნაბიჯები არსებულ დიპლომატიურ დაძაბულობასთან ერთად ადამიანებს შორის ურთიერთობებსაც დააზიანებს. არც ავაიაკომპანიები დარჩენილან უპასუხოდ. ზოგიერთმა ჩინურმა კომპანიამ მომხმარებლებს შესთავაზა გადასახადის გაუქმება ან თანხის დაბრუნება იაპონიის მიმართულებით გაუქმებულ ბილეთებზე.

დაპირისპირების პარალელურად, იაპონელი ამომრჩევლების აზრი მკვეთრად იყოფა იმაზე, თუ რა როლი უნდა ითამაშოს ქვეყანამ თაივანის შესაძლო კრიზისში. Kyodo News-ის 16 ნოემბერს გამოქვეყნებული გამოკითხვის მიხედვით, გამოკითხულთა 48.8% მხარს უჭერს იაპონიის მონაწილეობას კოლექტიურ თავდაცვაში თაივანზე თავდასხმის შემთხვევაში, ხოლო 44.2% ასეთი ჩართულობის წინააღმდეგია.

ამავდროულად, 60.4% ემხრობა პრემიერ-მინისტრ ტაკაიჩის გეგმას, დააჩქაროს თავდაცვის ბიუჯეტის ზრდა GDP-ის 2%-მდე – რაც მეტყველებს იმაზე, რომ იაპონელები რეგიონული საფრთხეების ზრდას სერიოზულად აღიქვამენ, მიუხედავად იმისა, რომ სამხედრო რეაგირების ფორმებზე თანხმობას ვერ მიაღწიეს.

საინტერესოა, რომ პეკინთან დაძაბულობის ზრდის მიუხედავად, ტაკაიჩის ადმინისტრაციის მხარდაჭერა მნიშვნელოვნად მატულობს: უახლესი სოციოლოგიური კვლევით, მისი რეიტინგი 6 პროცენტით არის გაზრდილი.

საზღვაო ინციდენტების, დიპლომატიური გაფრთხილებებისა და თავდაცვის პოლიტიკის გარშემო განახლებულმა დებატებმა ცხადყო, რამდენად რთული და დაუბალანსებელია ჩინეთ-იაპონიის ურთიერთობები. პეკინის ქმედებები სენკაკუს მიმდებარე წყლებში, მოგზაურობის შესახებ გაფრთხილება და ტოკიოს პოლიტიკური განცხადებებისადმი მკაცრი რეაქცია მიუთითებს როგორც სამხედრო, ასევე არასამხედრო ზეწოლის პოტენციალზე.

იაპონიას უწევს რთული არჩევანის გაკეთება: ერთის მხრივ, უნდა გააძლიეროს ეროვნული უსაფრთხოება მზარდი საფრთხეების ფონზე, მეორე მხრივ კი, უნდა ეცადოს, რომ ურთიერთობები საკუთარ უმსხვილეს სავაჭრო პარტნიორთან სრულად არ დაინგრეს.

ჩინეთის მიერ სამხედრო აქტივობის გაფართოების და იაპონიის მიერ თავდაცვის გეგმების დაჩქარების ფონზე, ექსპერტები ფიქრობენ, რომ ორი ქვეყნის ურთიერთობებში არასწორი პოლიტიკური გათვლების რისკი იზრდება. ამგვარად, დიალოგის ნაკლებობამ შესაძლოა უბრალო საზღვაო ინციდენტებიც კი რთულ კრიზისად გადააქციოს.

ავტორი: ნია კოხრეიძე

სენკაკუს კუნძულის ინციდენტი ჩინეთ-იაპონიის დაძაბულობას ზრდის Read More »

ესპანეთი და ჩინეთი თანამშრომლობას აძლიერებენ

ერთი ახალი ამბავი / /

12 ნოემბერს ესპანეთის მეფე ფილიპე VI ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკის ლიდერს, სი ძინპინს პეკინში შეხვდა. ეს იყო, ბოლო 18 წლის განმავლობაში, ესპანეთის მონარქის პირველი ოფიციალური ვიზიტი ჩინეთში. შეხვედრის ფარგლებში ორივე ქვეყანამ გამოთქვა სურვილი ეკონომიკური და დიპლომატიური თანამშრომლობის გასაძლიერებლად, ჩინეთსა და ევროპას შორის დაძაბული ურთიერთობების ფონზე.

ვიზიტის განმავლობაში, სი ძინპინმა და ფილიპე VI-მ გააფორმეს ხელშეკრულებები დარგებში, როგორიც არის ვაჭრობა, მეცნიერება და ტექნოლოგია, განათლება და ენის შესასწავლი გაცვლითი პროგრამები. ორმა ლიდერმა ასევე დააანონსა თანამშრომლობა განახლებადი ენერგიის, მწვანე ტექნოლოგიისა და ხელოვნური ინტელექტის სფეროებში, რომელიც მნიშვნელოვანია ესპანეთის მიმდინარე ენერგოტრანზიციისათვის. სი ძინპინმა შეხვედრაზე ახსენა, რომ ჩინეთი მზად არის ითანამშრომლოს ესპანეთთან სტრატეგიული პარტნიორობის გაძლიერების გზაზე.

ჩინეთი რჩება ესპანეთის ყველაზე დიდ სავაჭრო პარტნიორად ევროკავშირის გარეთ, ხოლო ესპანეთი ჩინეთის ერთ-ერთი მთავარი ევროპელი პარტნიორია. 2023 წელს, ორმხრივმა ვაჭრობამ $50 მილიარდს გადააჭარბა და ესპანეთში ჩინეთის ინვესტიციებმა $1,7 მილიარდს მიაღწია. სი ძინპინმა ხაზი გაუსვა ორი ქვეყნის 50-წლიან დიპლომატიურ ურთიერთობებს და დაამატა, რომ ესპანეთი და ჩინეთი ერთმანეთის მხარდაჭერითა და პატივისცემით ხელს უწყობდნენ ერთიან წარმატებას.

ფილიპე VI-მ შეაქო ჩინეთი ესპანეთის ეკონომიკურ განვითარებასა და მწვანე ტრანსფორმაციაში შეტანილი წვლილისთვის, სადაც ასევე აღნიშნა, რომ ჩინეთის ინვესტიციებმა დიდი როლი ითამაშა ესპანეთის განახლებადი ენერგიისა და ინდუსტრიული წარმოების განვითარებაში. მსოფლიო სავაჭრო დაძაბულობისა და უკრაინაში მიმდინარე ომის მიუხედავად, ესპანეთის ჩართულობა ჩინეთთან ურთიერთობაში იზრდება, რის გამოც მადრიდი ევროპის ქვეყნებიდან პეკინის ყველაზე პრაგმატული პარტნიორი გახდა.

ესპანეთის პრემიერ-მინისტრმა, პედრო სანჩეზმა, რომელიც ჩინეთს 6 თვით ადრე ეწვია, განაცხადა, რომ აუცილებელია ევროკავშირსა და ჩინეთს შორის დაბალანსებული ურთიერთობების ჩამოყალიბება. უსაფრთხოების საკითხებში ევროკავშირის შეშფოთების ფონზე მადრიდი განაგრძობს ჩინეთთან სავაჭრო და ტექნოლოგიურ თანამშრომლობას.

სამდღიანი სამეფო ვიზიტი ასევე მოიცავდა ჩენგდუსა და სიჩუანის პროვინციების მონახულებას, სადაც ფილიპე VI დაესწრო ჩინეთ-ესპანეთის ბიზნეს ფორუმს და შეხვდა რეგიონში არსებული ესპანური კომპანიების წარმომადგენლებს. ფორუმი მიზნად ისახავდა, გაფართოებული ბიზნესკავშირებისა და მწვანე წყალბადისა და ელემენტის წარმოებაში არსებული საერთო ძალისხმევის დემონსტრირებას. 

ჩინური მედია, Global Times ჩინეთ-ესპანეთის ურთიერთობებს აღწერს როგორც “საერთაშორისო თანამშრომლობის მოდელს”, სადაც გაზრდილია ვაჭრობის, ტურიზმისა და კულტურული დიპლომატიის საჭიროება. 40-ზე მეტი ესპანური კომპანია მუშაობს ჩენგდუში. ასევე აღსანიშნავია, რომ სიჩუანის ავიახაზებმა დაამატა პირდაპირი ფრენები მადრიდში.

ვიზიტი ხაზს უსვამს ევროპის ახალ გამოწვევას, რომელიც გულისხმობს წევრი სახელმწიფოების ახლო სავაჭრო კავშირებს ჩინეთთან. ესპანეთის მიერ ჩინეთთან პარტნიორობის გაძლიერების სურვილს ამერიკისგან კრიტიკა მოჰყვა. ამასთანავე, ბრიუსელში გრძელდება დებატები ტექნოლოგიურ უსაფრთხოებასთან დაკავშირებით, რაც, თავის მხრივ, ევროკავშირის მიერ ჩინეთთან სავაჭრო ურთიერთობების გადახედვას გულისხმობს. ესპანეთთან კავშირების გაღრმავებასთან ერთად, ჩინეთი ცდილობს, გავლენა მოახდინოს ევროპის სავაჭრო და ტექნოლოგიურ სექტორებზე.

ავტორი: მარიამ სანაძე 

ესპანეთი და ჩინეთი თანამშრომლობას აძლიერებენ Read More »

იაპონია-ჩინეთის დიპლომატიური დაძაბულობა თაივანის საკითხთან დაკავშირებით

ერთი ახალი ამბავი / /

გასულ კვირას, საპარლამენტო კომიტეტის სხდომაზე იაპონიის ახლადარჩეულ პრემიერ-მინისტრს, სანაე ტაკაიჩის, ჰკითხეს შესაძლო სცენარების შესახებ, რომელთა დროსაც იაპონიის თავდაცვის ძალების მობილიზება გახდებოდა საჭირო. ამ კითხვაზე პრემიერ-მინისტრის პასუხმა კი ჩინეთის აღშფოთება გამოიწვია. კერძოდ, სანაე ტაკაიჩიმ განაცხადა, რომ ჩინეთის თავდასხმა თაივანზე შეიძლება ჩაითვალოს იაპონიისათვის „სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვან“, „ეგზისტენციალურ საფრთხედ“. აღსანიშნავია, რომ იაპონიის კუნძული იონაგუნი თაივანიდან სულ რაღაც 100 კილომეტრში მდებარეობს, ამიტომ ჩინეთის შესაძლო სამხედრო თავდასხმა თაივანზე და მისი სამხედრო გემების ყოფნა აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვაში, იაპონიისთვის მართლაც მნიშვნელოვან გამოწვევას წარმოადგენს.

პრემიერ-მინისტრმა ხაზი გაუსვა კონკრეტულ სცენარებს, როგორებიცაა, მაგალითად, ჩინეთის მიერ თაივანის საზღვაო ბლოკადა ან აშშ-ის ძალების შემოსვლის შემაფერხებელი ქმედებები და დასძინა, რომ ეს შემთხვევები კვალიფიცირდება როგორც სიტუაციები, როდესაც იაპონიამ შესაძლოა თავდაცვის ძალები მოაბილიზოს, კოლექტიური თავდაცვის შესახებ 2015 წლის კანონის ეგიდით.

ომისშემდგომი კონსტიტუციით, იაპონიას ეკრძალება ძალის გამოყენება საერთაშორისო დავების გადასაჭრელად, თუმცა ზემოხსენებული კანონი, რომელიც შინზო აბეს პრემიერ-მინისტრობის დროს იქნა მიღებული, იაპონიას საშუალებას აძლევს, განახორციელოს სამხედრო მოქმედებები მოკავშირეების (მაგალითად აშშ-ის) დასაცავად, თუ სიტუაცია კრიტიკულ საფრთხეს უქმნის მას.

სანაე ტაკაშის თაივანის შესახებ განცხადებებს მკაცრი კრიტიკა მოჰყვა ჩინეთის წარმომადგენლების მხრიდან.  “ჩვენ სხვა გზა არ გვაქვს, გარდა იმისა, რომ ყოყმანის გარეშე მოვკვეთოთ ის  ბინძური კისერი, რომელიც თავს დაგვესხა” – დაწერა ოსაკაში ჩინეთის გენერალურმა კონსულმა, სიუე ჯიანმა X-ზე. ეს პოსტი მოგვიანებით წაიშალა, თუმცა ჩინეთსა და იაპონიას შორის სერიოზული დიპლომატიური დაძაბულობა გამოიწვია. იაპონიის კაბინეტის მთავარმა მდივანმა, მინორუ კიჰარამ, სიუეს პოსტს „უკიდურესად უხამსი“ უწოდა და ჩინეთისგან ახსნა-განმარტება მოითხოვა.

ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა, ლინ ჯიანმა განმარტა, რომ სიუეს პოსტი ამ უკანასკნელის პირად შეხედულებებს ასახავდა, თუმცა ამავდროულად ის გაამართლა როგორც პასუხი „იმ მცდარ და საშიშ შენიშვნებზე, რომლითაც ცდილობენ თაივანის ჩინეთის ტერიტორიისაგან გამოყოფას და თაივანის სრუტეში სამხედრო ჩარევას უჭერენ მხარს“. მან ასევე შემდგომი სახის რიტორიკული კითხვები დასვა: „ნუთუ იაპონია ეჭქვეშ აყენებს ჩინეთის მთავარ ინტერესებს და ხელს უშლის ჩინეთის გაერთიანებას“; „როგორი მიმართულების მიცემას უპირებს ჩინეთ-იაპონიის ურთიერთობებისათვის?“.

ასევე უნდა ითქვას, რომ ლინ სინ-ისთან შეხვედრამდე ტაკაიჩიმ ჩინეთის პრეზიდენტ სი ძინპინთანაც გამართა შეხვედრა, სადაც ორივე ქვეყნის ლიდერი შეთანხმდა ჩინეთსა და იაპონიას შორის კონსტრუქციული და სტაბილური კავშირების განვითარებაზე, თუმცა ბოლოდროინდელი მოვლენების გათვალისწინებით, ტაკაიჩის პრემიერმინისტრობის დროს ჩინეთ-იაპონიის ურთიერთობები შესაძლოა არც ისე სტაბილური იყოს.

ავტორი: სალომე მარხვაშვილი

იაპონია-ჩინეთის დიპლომატიური დაძაბულობა თაივანის საკითხთან დაკავშირებით Read More »

Scroll to Top