Civicidea

ახალი სანქციები ინდოეთსა და ჩინეთს – ტრამპის ადმინისტრაცია ირანზე ზეწოლას ამკაცრებს

ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა ტრამპის ადმინისტრაციაში დაბრუნებიდან ორი თვის თავზე ინდოეთს, ჩინეთსა და ჰონგ კონგს ახალი სანქციები დაუწესა. შტატები მათ ადანაშაულებს ირანის იმ სამხედრო ჯგუფების დაფინანსებაში, რომლებიც აშშ-სა და მისი მოკავშირეებისთვის ზიანის მიყენებას ცდილობენ. ეს ტრამპის წინასაარჩევნო დანაპირების ასრულებაცაა, რომლის მიხედვითაც, ვაშინგტონი ირანის ნავთობის ინდუსტრიაზე მაქსიმალურ ზეწოლას განახორციელებს.

შტატების სახაზინო და სახელმწიფო დეპარტამენტის მიერ დაწესებული სანქციები მიმართულია 30 ფიზიკური პირის, ერთეულისა და გემების წინააღმდეგ, რომელთაც ბრალად ედებათ ირანული ნავთობპროდუქტების გაყიდვა და ტრანსპორტირება. სანქცირებულთა შორისაა ჰონგ კონგში დაფუძნებული ნავთობის ბროკერი Petronix Energy Trading Ltd. სახაზინო დეპარტამენტის განცხადების თანახმად, Petronix-მა შეისყიდა ასობით ათასი ტონა ირანული ნავთობი სანქცირებული Naftiran Intertrade Co-სგან.

ამავე თვის დასაწყისში, 4 თებერვალს, ტრამპმა ხელი მოაწერა აღმასრულებელ ბრძანებას „ირანის ნავთობის ექსპორტის ნულამდე დაყვანის“ შესახებ. ამავე ბრძანებით, ირანს არასდროს უნდა მიეცეს საშუალება შეიძინოს ან შექმნას ბირთვული იარაღი.

როგორც 24 თებერვალს სახელმწიფო სახაზინო დეპარტამენტის მდივანმა, სკოტ ბესენეტმა განაცხადა, „ირანი აგრძელებს გემების, გამგზავნებისა და ბროკერების ჩრდილოვანი ქსელის საშუალებით ნავთობის გაყიდვას და დესტაბილიზაციის გამოსწორებას. აშშ გამოიყენებს ყველა ხელმისაწვდომ ინსტრუმენტს, რათა მოიძიოს ირანის ნავთობის მიწოდების ჯაჭვის ყველა ასპექტი და სამიზნე და შესაბამისი სანქციებიც დაუწესოს“.

ირანის საბაჟო ადმინისტრაციის მონაცემებით, ქვეყანა ჩინეთში ნავთობის გაყიდვიდან თვეში თითქმის 2 მილიარდ აშშ დოლარს იღებს, რაც ირანის ეკონომიკური წარმოების დაახლოებით 5 პროცენტს შეადგენს. ჩინეთი ბოლო წლებია დიდი ფასდაკლებით ყიდულობს ირანის მიერ ექსპორტზე გატანილი ნავთობის დაახლოებით 90%-ს.

ამ თვის დასაწყისში, სახაზინო დეპარტამენტმა სანქციები დაუწესა ათზე მეტ ინდივიდსა და ფირმას ჩინეთიდან, ინდოეთიდან და არაბთა გაერთიანებული საამიროებიდან, რომელთაც ბრალს სდებდა ჩინეთში მილიონობით ბარელი ირანული ნავთობის გადაზიდვის ხელშეწყობაში.

ახალი სანქციები ინდოეთსა და ჩინეთს – ტრამპის ადმინისტრაცია ირანზე ზეწოლას ამკაცრებს Read More »

უკრაინის ომიდან სამი წლის შემდეგ პუტინი და სი ძინპინი კავშირებს აძლიერებენ

ჩინეთის სახელმწიფო მედიის ცნობით, რუსეთ-უკრაინის ომის მესამე წლისთავზე, ჩინეთის პრეზიდენტმა, სი ძინპინმა რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმერ პუტინთან სატელეფონო საუბრისას კიდევ ერთხელ დაადასტურა მათი პარტნიორობა.  ორ ლიდერს შორის დისკუსია გაიმართა მას შემდეგ, რაც აშშ-ის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი უკრაინის კონფლიქტის სწრაფ გადაწყვეტას მიემხრო.

ტრამპის მიერ სამშვიდობო შეთანხმების მხარდაჭერა ვარაუდს აჩენს, რომ ვაშინგტონი შესაძლოა ცდილობდეს პეკინის მოსკოვისაგან გამოყოფას. ამ გზით, მას შესაძლებლობა ექნება, უფრო დიდი ყურადღება გაამახვილოს ჩინეთთან (მსოფლიოს სიდიდით მეორე ეკონომიკასთან) კონკურენციაზე.

ლიდერებს შორის განხორციელებული სატელეფონო ზარი წინასწარ დაგეგმილი ნაბიჯი იყო, რათა მოკავშირეებს მათი პარტნიორობის სიძლიერე ეჩვენებინათ. ორივე ლიდერმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ მათი ურთიერთობა ძლიერი და გრძელვადიანია. სი ძინპინმა ხაზი გაუსვა მათი ალიანსის სტაბილურობას და თქვა: „ჩინეთისა და რუსეთის განვითარების სტრატეგიები და საგარეო პოლიტიკა გრძელვადიან პერსპექტივაზეა გათვლილი“.

სი ძინპინის გადაწყვეტილებამ, არ დაეგმო რუსეთის შეჭრა უკრაინაში სამი წლის წინ, ჩინეთს საშუალება მისცა, გამხდარიყო მოსკოვის მთავარი მოკავშირე, შეესყიდა რუსული ნავთობი და ასევე, მნიშვნელოვანი საქონელი მიეღო. თუმცა, მეორე მხრივ, ამ არჩევანმა დაძაბა პეკინის ურთიერთობები ევროპასთან და წაახალისა ამერიკის მოკავშირეები აზიაში, რომ ნატოსთან თანამშრომლობა გაეღრმავებინათ.

გაეროს უშიშროების საბჭოს სხდომაზე ჩინეთის უმაღლესმა დიპლომატმა ვანგ იიმ განაცხადა, რომ „ჩინეთი მხარს უჭერს ყველა მცდელობას, რომელიც ხელს უწყობს სამშვიდობო მოლაპარაკებებს“. ამრიგად, ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა  აშშ-სა და რუსეთს შორის სამშვიდობო მოლაპარაკებების დაწყების შესახებ „შეთანხმებას“ მხარდაჭერა გამოუცხადეს.

თუმცა, ამერიკელი ოფიციალური პირების კომენტარებით შეგვიძლია ვიმსჯელოთ, რომ შეერთებული შტატების მიზნები შეიძლება პეკინს ეხებოდეს. ამერიკელმა სენატორმა მარკო რუბიომ ხაზი გაუსვა ვაშინგტონსა და მოსკოვს შორის მომავალი „გეოპოლიტიკური და ეკონომიკური თანამშრომლობის“ პერსპექტივას, როგორც განხილვის კრიტიკულ საკითხს. კეიტ კელოგმა, ტრამპის ადმინისტრაციის წარმომადგენელმა რუსეთ-უკრაინის ურთიერთობებში, განაცხადა, რომ აშშ მიზნად ისახავს, აიძულოს პუტინი ქმედებებისკენ, რომელიც მას “არასასიამოვნოდ” მიაჩნია, რაც პოტენციურად არღვევს რუსეთის ალიანსებს ირანთან, ჩრდილოეთ კორეასთან და, განსაკუთრებით, ჩინეთთან.

ტრამპის პოლიტიკამ უკრაინის კონფლიქტთან დაკავშირებით ვაშინგტონის ევროპელი მოკავშირეები შეაშფოთა მას შემდეგ, რაც მან ისინი გამორიცხა რუსეთთან ბოლო მოლაპარაკებებიდან და მოსკოვის 2022 წლის თავდასხმაში კიევი დააადანაშაულა.

ომის დაწყებიდან მესამე წლისთავზე, ჩინეთსა და რუსეთს შორის უერთიერთობების დინამიკა, აშშ-ს სტრატეგიულ მანევრებთან ერთად, ხაზს უსვამს რთულ გეოპოლიტიკურ ლანდშაფტს. სი ძინპინსა და პუტინს შორის გაღრმავებული კავშირები ასახავს არა მხოლოდ მათ საერთო ინტერესებს, არამედ დასავლეთის მზარდ გამოწვევებასც, რადგან ორივე ქვეყანა ახორციელებს პარტნიორულ ურთიერთობებს გარე ზეწოლის ფონზე. მათი პარტნიორობის მომავალმა შეიძლება მნიშვნელოვნად განსაზღვროს გლობალური პოლიტიკა, რაც გადამწყვეტ როლს ითამაშებს საერთაშორისო საზოგადოებისთვის. ეს უკანასკნელი, თავის მხრივ, აქტიურად უნდა ჩაერთოს სამშვიდობო დიალოგებში, რათა ხელი შეუწყოს კონტინენტზე სტაბილურობასა და გრძელვადიანი მშვიდობის დამყარებას.

ავტორი: ლიზა ბარბაქაძე

უკრაინის ომიდან სამი წლის შემდეგ პუტინი და სი ძინპინი კავშირებს აძლიერებენ Read More »

ჩინეთის საპოლიციო დიპლომატია წინააღმდეგობას აწყდება

ჩინეთის საზოგადოებრივი უსაფრთხოების სამინისტროს განცხადების მიხედვით, ონლაინ თაღლითური ოპერაციების ცენტრიდან გაათავისუფლეს ჩინეთის 200 მოქალაქე. მსგავს თაღლითურ ოპერაციებში ჩართული მოქალაქეების რეპატრიაცია მომავალ დღეებშიც გაგრძელდება. აღნიშნული მოვლენა მოჰყვა ჩინეთის საზოგადოებრივი უსაფრთხოების სამინისტროს ასისტენტ-მინისტრის, ლიუ ჯონგის, მრავალჯერად ვიზიტებს მიანმარსა და ტაილანდში. ლიუ აქტიურად თანამშრომლობს ამ ქვეყნების ოფიციალურ პირებთან კიბერთაღლითური ქსელების წინააღმდეგ ბრძოლაში, რომლებიც არა მხოლოდ ფინანსურ დანაშაულთან, არამედ ადამიანის უფლებების დარღვევებთანაც არიან დაკავშირებული.

პარალელურად, ჩინეთის საკონსულო ოფიცრებმა სულ ახლახან დაასრულეს პოლიციის წვრთნის პროგრამა სოლომონის კუნძულებზე. ამ ტიპის თანამშრომლობამ შესაძლოა განვითარებად ქვეყნებში ჩინეთის, როგორც უსაფრთხოების საკითხებში პარტნიორის რეპუტაცია განამტკიცოს. 11 თებერვალს ჩინეთის საელჩომ ჰონიარაში, სოლომონის კუნძულების დედაქალაქში, გაავრცელა ინფორმაცია, რომ 30 ადგილობრივმა ოფიცერმა გაიარა აღნიშნული წვრთნა. პროგრამა მოიცავდა ისეთი საკითხების სწავლებას, როგორიცაა დნმ-ის მტკიცებულებების ანალიზი, ტელეკომუნიკაციური თაღლითობების გამოძიება და დანაშაულის პრევენცია სექსუალური ძალადობისა და ნარკოდანაშაულის კუთხით. სწავლების მიზანი იყო ოფიცრების ტაქტიკური უნარების გაუმჯობესება, უსაფრთხოების შესახებ ცნობიერების გაძლიერება და ოპერატიული ეფექტიანობის ამაღლება.

პეკინის ბიზნესისა და ეკონომიკის საერთაშორისო უნივერსიტეტის პროფესორი, ლი ჟიონგი, აღნიშნავს, რომ ჩინეთის გლობალური ეკონომიკური ექსპანსიის პარალელურად იზრდება საჭიროება სახალხო რესპუბლიკამ დაიცვას საკუთარი მოქალაქეები და ბიზნესინტერესები საზღვარგარეთ. საპოლიციო დიპლომატია, რომელიც ტრადიციულად საგარეო პოლიტიკის სპეციალიზებული ასპექტია, სამართალდამცავ ორგანოებს საშუალებას აძლევს, შეასრულონ დიპლომატიური ფუნქციები, როგორიცაა სადაზვერვო ინფორმაციის გაზიარება, კონფლიქტების მოგვარება და თანამშრომლობა უსაფრთხოების საკითხებში. ჩინელი პოლიციელები განლაგებულნი არიან სულ მცირე 48 ქვეყანაში არსებულ ჩინეთის საელჩოებში. მათ ევალებათ ადგილობრივ ხელისუფლებასთან თანამშრომლობა ჩინეთის მოქალაქეებთან დაკავშირებული დანაშაულების გამოსაძიებლად.

ჩინეთი ძირითადად ახორციელებს საერთაშორისო პოლიციურ თანამშრომლობას ისეთი მექანიზმების საშუალებით, როგორიცაა ინტერპოლი და რეგიონული უსაფრთხოების ინიციატივები. მექანიზმებს შორისაა 2001 წელს დაარსებული შანხაის თანამშრომლობის ორგანიზაცია, რომლის დამფუძნებლები ჩინეთთან ერთად რუსეთი და რამდენიმე ცენტრალური აზიის ქვეყანაა.

აშშ-სთან დაძაბული ურთიერთობების ფონზე, ჩინეთი ცდილობს შეიქმნას პარტნიორის იმიჯი უსაფრთხოების საკითხებში. საპოლიციო დიპლომატია კი სულ უფრო მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ამ სტრატეგიაში. 2022 წელს პრეზიდენტმა სი ძინპინმა წამოაყენა გლობალური უსაფრთხოების ინიციატივა, რომელიც “განუყოფელი უსაფრთხოების” კონცეფციას ემყარება და განსხვავდება აშშ-ის ხელმძღვანელობით მოქმედი “კოლექტიური უსაფრთხოების” მიდგომისგან. ეს ინიციატივა მოუწოდებს საერთაშორისო თანამშრომლობის გაძლიერებას ისეთ სფეროებში, როგორიცაა ტერორიზმთან ბრძოლა, კიბერუსაფრთხოება, ბიოუსაფრთხოება, განვითარებადი ტექნოლოგიები და სამართალდამცავ უწყებებთან თანამშრომლობა.

გასული წლის სექტემბერში ჩინეთში ჩატარებულ საზოგადოებრივი უსაფრთხოების თანამშრომლობის ფორუმზე (Global Public Security Cooperation Forum) ჩინეთის საზოგადოებრივი უსაფრთხოების მინისტრმა, ვან სიაოჰუნმა განაცხადა, რომ 2023 წელს ჩინეთმა 2,700 უცხოელი სამართალდამცველი ოფიცერი გაწვრთნა და 2025 წლისთვის ეს რიცხვი 3,000-მდე გაიზრდება. მან ასევე აღნიშნა, რომ ჩინეთი უსაფრთხოების სფეროს კონსულტანტებს გაგზავნის იმ ქვეყნებში, რომლებსაც დახმარება ესაჭიროებათ.

საერთაშორისო სტრატეგიული კვლევების ინსტიტუტის (IISS) მიერ ოქტომბერში გამოქვეყნებულმა ანგარიშის მიხედვით, საპოლიციო წვრთნებისა და აღჭურვილობის მიწოდებით, ჩინეთს შეუძლია გააძლიეროს დიპლომატიური გავლენა ისე, რომ პირდაპირ არ აიღოს უსაფრთხოების გარანტორის როლი. ანგარიშში ხაზგასმულია, რომ ჩინეთი ამყარებს კავშირებს უსაფრთხოების სფეროში სტრატეგიულად მნიშვნელოვან რეგიონებში, მათ შორის აფრიკასა და ლათინურ ამერიკაში, სადაც ჩინურ ბიზნესს დიდი წარმომადგენლობა აქვს. ჩინეთმა ასევე პრიორიტეტად აქცია საპოლიციო წვრთნები მეზობელ ქვეყნებში. 2023 წელს ყირგიზეთის შსს-ს დელეგაცია ეწვია ჩინეთის სინძიანის რეგიონს, რათა განეხილათ საზღვრის დაცვის წვრთნების გაფართოების შესაძლებლობები. გარდა ამისა, ჩინეთის სამართალდამცავი უწყებები ერთობლივ პატრულირებებს ახორციელებენ ლაოსთან, მიანმართან, ტაილანდთან, ვიეტნამთან და კამბოჯასთან ერთად.

ამ მცდელობების მიუხედავად, ჩინეთის საპოლიციო დიპლომატია მზარდ საერთაშორისო კრიტიკას განიცდის. 2022 წლის დეკემბერში იტალიამ დაასრულა ერთობლივი საპოლიციო პატრულირების პროგრამა ჩინეთთან მას შემდეგ, რაც უფლებადამცველმა აქტივისტებმა პეკინი დაადანაშაულეს ჩინელი ემიგრანტების სამშობლოში სადამსჯელო ღონისძიებების განხორციელების მიზნით დაბრუნების მცდელობაში. ანალოგიურად, 2023 წლის იანვარში პაპუა-ახალმა გვინეამ ავსტრალიისგან კრიტიკისა და წინააღმდეგობის ფონზე მოლაპარაკებები შეაჩერა. ორი თვის შემდეგ, ფიჯიმ 2011 წლის შეთანხმება შეცვალა და სამართალდამცავ უწყებებში გამწესებული ჩინელი ოფიცრების ჩანაცვლება გადაწყვიტა.

ჩინეთის საპოლიციო დიპლომატია წინააღმდეგობას აწყდება Read More »

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ამერიკულ ბიზნეს ჯგუფებს შეხვდა

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა, ვანგ იმ, 18 თებერვალს, ამერიკულ ბიზნეს ჯგუფებთან შეხვედრისას აღნიშნა, რომ ვაშინგტონმა და პეკინმა ურთიერთობების დასტაბილურებისთვის გზა უნდა გამონახონ. მისი თქმით, ქვეყნებმა ყურადღება ორი მხარისთვის და მსოფლიოსთვის უფრო მნიშვნელოვანი, პრაქტიკული და მომგებიანი საკითხებისკენ უნდა მიაპყრონ.

მინისტრის ვიზიტი ნიუ იორკში გაეროს უშიშროების საბჭოს პრეზიდენტის პოსტს უკავშირდება, რომელიც მიმდინარე თვეში ჩინეთს ეკუთვნის. ვანგ ის გარდა შეხვედრებს აშშ-ში ჩინეთის ელჩიც ესწრებოდა. მათ შეხვედრები გამართეს აშშ-ჩინეთის ბიზნეს საბჭოს, აშშ-ს სავაჭრო პალატის, აშშ-ჩინეთის ურთიერთობების ეროვნული კომიტეტის, აზიის საზოგადოებისა და საგარეო ურთიერთობების საბჭოს წარმომადგენლებთან.  

ამერიკული ბიზნესის წარმომადგენლებმა ყურადღება გაამახვილეს ისეთ საკითხებზე, როგორებიცაა ამერიკული კომპანიებისთვის, ფერმერებისა და მშრომელებისთვის არსებული გრძელვადიანი ეკონომიკური ბარიერები და მხარეებს აღნიშნულ სექტორში კოორდინაციისკენ მოუწოდეს.

გარდა ზემოაღნიშნულისა, ვანგ იმ გაეროს სათაო ოფისშიც ისაუბრა მსოფლიოში მიმდინარე მოვლენებზე და ხაზი გაუსვა მშვიდობის შესახებ მოლაპარაკებების მნიშვნელობას, როგორც უკრაინაში, ისე ახლო აღმოსავლეთში და დაამატა, რომ ღაზა და დასავლეთ სანაპირო „პოლიტიკური ვაჭრობებისთვის იარაღი არ უნდა ყოფილიყო“. ჩინეთის წარმომადგენელმა კონსენსუსზე დაფუძნებულ პოლიტიკას გაუსვა ხაზი და განაცხადა, რომ „ძლიერს არ უნდა მიეცეს საშუალება მართოს სუსტი, არ უნდა დავუბრუნდეთ ჯუნგლების კანონებს“.

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ამერიკულ ბიზნეს ჯგუფებს შეხვდა Read More »

ტრამპის მოთხოვნების ფონზე, ჩინეთი ლათინურ ამერიკას “სანდო” პარტნიორობას ჰპირდება

ჩინეთმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა თავისი ერთგულება, როგორც ლათინური ამერიკის „სანდო“ მეგობარმა და პარტნიორმა. ეს განცხადება ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ვანგ იიმ თავის ბოლივიელ კოლეგასთან გაეროში გამართული შეხვედრისას გააკეთა. ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს თქმით, ვანგმა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ლათინური ამერიკა მის მოსახლეობას ეკუთვნის და არ უნდა ჩაითვალოს რომელიმე ქვეყნის „უკანა ეზოდ“. პეკინი აგრძელებს გავლენის განმტკიცებას რეგიონში, რომელიც ტრადიციულად აშშ-ის გავლენის სფეროდ ითვლებოდა.

ვანგ იმ გამოხატა ჩინეთის სურვილი, სტრატეგიული პარტნიორობა ბოლივიასთან კიდევ უფრო განამტკიცოს. წლების განმავლობაში ბოლივიამ ჩინეთთან ძლიერი ეკონომიკური კავშირები განავითარა, განსაკუთრებით ვალის აღებისა და ინვესტიციების მეშვეობით. მსოფლიო ბანკის მონაცემებით, ბუნებრივი რესურსებით მდიდარ ქვეყანას ჩინეთისგან 1.7 მილიარდ დოლარზე მეტი ვალი აქვს აღებული. ამასთან, ამერიკული კვლევითი ცენტრის, American Enterprise Institute-ის მონაცემების მიხედვით, ჩინურმა კომპანიებმა ბოლივიის მეტალურგიის, ენერგეტიკისა და სატრანსპორტო სექტორებში დამატებით 6 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია განახორციელეს.

მეორე მხრივ, აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის მონაცემებით, აშშ-ის პირდაპირი უცხოური ინვესტიციები ბოლივიაში დაახლოებით 430 მილიონ დოლარს შეადგენს და ძირითადად ნავთობის, გაზისა და წარმოების სექტორებზეა კონცენტრირებული. ჩინეთის ინვესტიციების ზრდასთან ერთად, რეგიონში აშშ-სა და ჩინეთს შორის კონკურენცია სავარაუდოდ გამწვავდება პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობის მეორე ვადის განმავლობაში. გასულ კვირებში აშშ-ს პრეზიდენტი პანამას დაემუქრა ჩინეთთან კავშირების გამო.  ტრამპის მიერ წარგზავნილმა სახელმწიფო მდივანმა, მარკო რუბიომ პანამას მოუწოდა შეეწყვიტა ჩინეთის გავლენა პანამის არხზე.

ტრამპის გაფრთხილების შემდეგ, პანამის პრეზიდენტმა, ხოსე რაულ მულინომ განაცხადა, რომ მისი ქვეყანა აღარ გააგრძელებს მონაწილეობას ჩინეთის პრეზიდენტ სი ძინპინის „სარტყლისა და გზის ინიციატივაში“, რამაც პეკინის უკმაყოფილება გამოიწვია. 

რუბიოს ვიზიტამდე, ტრამპმა არ გამორიცხა სამხედრო ძალის გამოყენება პანამის არხზე კონტროლის დასამყარებლად. საპასუხოდ, ვანგ იმ დაადასტურა ჩინეთის მხარდაჭერა ლათინური ამერიკის ქვეყნების სუვერენიტეტის, დამოუკიდებლობისა და ეროვნული ღირსების დაცვის საკითხებში. მან ასევე ბოლივიას BRICS-ში გაწევრიანება მიულოცა. თავდაპირველად BRICS ბრაზილიის, რუსეთის, ინდოეთისა და ჩინეთის მიერ შეიქმნა, როგორც ალტერნატივა “დასავლეთის მიერ მართული გლობალური წესრიგისთვის”. მოგვიანებით ჯგუფს შეუერთდნენ სამხრეთ აფრიკა, ეგვიპტე, ეთიოპია, ინდონეზია, ირანი, საუდის არაბეთი და არაბთა გაერთიანებული საამიროები.

ტრამპმა რამდენჯერმე გააფრთხილა BRICS-ის წევრები, რომ თავი შეიკავონ დოლარის დომინანტური პოზიციის შერყევის მცდელობებისგან, წინააღმდეგ შემთხვევაში მათ 100%-იანი ტარიფებით დაემუქრა. ტრამპის საპასუხო რეაქციის თავიდან ასაცილებლად, ბრაზილიამ, რომელიც ამჟამად BRICS-ის თავმჯდომარე ქვეყანაა, უკან დაიხია საერთო ვალუტის შექმნის გეგმიდან. მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთი ბრაზილიის ყველაზე დიდი სავაჭრო პარტნიორია და აშშ-ზე 70 მილიარდი დოლარით მეტ საქონელს შეისყიდის ამ ქვეყნიდან, ბრაზილია მაინც აფასებს 37 მილიარდი დოლარის ღირებულების ექსპორტს ამერიკულ ბაზარზე და სავარაუდოდ, არ სურს ამ სავაჭრო ურთიერთობების საფრთხეში ჩაგდება.

ჩინეთის მცდელობების ფონზე, უფრო გააღრმავოს ეკონომიკური და სტრატეგიული გავლენა ლათინურ ამერიკაში, ტრამპი აგრძელებს სავაჭრო ზეწოლის გამოყენებას აშშ-ის გავლენის შესანარჩუნებლად. აშშ-ის პრეზიდენტი მექსიკასა და კოლუმბიას სავაჭრო სანქციებით დაემუქრა, თუ ისინი არ გააძლიერებდნენ ზომებს აშშ-ში არალეგალური მიგრაციის წინააღმდეგ. მექსიკამ რეაგირება მოახდინა და თავის ჩრდილოეთ საზღვარზე 10,000 ეროვნული გვარდიის წევრი განალაგა, რათა შეეჩერებინა მიგრანტებისა და ნარკოტიკების ნაკადი. ანალოგიურად, კოლუმბიის პრეზიდენტმა გუსტავო პეტრომ უკან დაიხია და უარი თქვა ამერიკული სამხედრო თვითმფრინავების დაბლოკვაზე, რომლებსაც დეპორტირებული მიგრანტები გადაჰყავდათ. პეტრომ ამ ზომებით თავიდან აიცილა სავაჭრო კონფლიქტი ქვეყნის უმსხვილეს საექსპორტო ბაზართან.

ტრამპის მოთხოვნების ფონზე, ჩინეთი ლათინურ ამერიკას “სანდო” პარტნიორობას ჰპირდება Read More »

ტრამპის გადაწყვეტილება USAID-ის დახურვის შესახებ – ჩინეთისთვის ახალი შესაძლებლობა?

დონალდ ტრამპმა 2025 წლის თებერვალში USAID-ის დაუყოვნებლივ დახურვა მოითხოვა მაშინ, როცა თანამშრომლების დიდი ნაწილი ანაზღაურებად, დროებით დათხოვნას ელოდებოდა. ტრამპის ადმინისტრაცია ორგანიზაციას გავრცელებულ კორუფციასა და თაღლითობაში ადანაშაულებს. მისი თქმით, სააგენტოს „რადიკალური გიჟები მართავენ“.

USAID-ის პორტალზე განთავსებული განცხადების მიხედვით, პირდაპირ დაქირავებული პერსონალი ადმინისტრაციულ შვებულებაში იქნება გაშვებული გლობალურად, გამონაკლისი მხოლოდ ის პერსონალია, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან კრიტიკულ მისიებზე, მთავარ ხელმძღვანელობასა და სპეციალურად დანიშნულ პროგრამებზე.

ტრამპის გეგმის მიხედვით, USAID, რომელიც 60 წელია დამოუკიდებლად ფუნქციონირებს, უნდა შეერწყას სახელმწიფო დეპარტამენტს, მისი სამუშაო ძალა უნდა შემცირდეს და ხარჯები პრიორიტეტების შესაბამისად განაწილდეს. თუმცა, კრიტიკოსების აზრით, ტრამპის ეს გადაწყვეტილება მხოლოდ ერთი პრიორიტეტის საზიანოდ მოქმედებს – ესაა ჩინეთის წინააღმდეგ მუშაობა.

როგორც პროფესორი ჰუანგ იანჟონგი, აშშ-ს საგარეო ურთიერთობათა საბჭოს გლობალური ჯანდაცვის უფროსი თანამშრომელი აღნიშნავს, შტატები, ფაქტობრივად, ვერცხლის ლანგრით მიართმევს ჩინეთს შესანიშნავ შესაძლებლობას, რომ თავისი გავლენა გააძლიეროს და განავრცოს იმ დროს, როცა ჩინეთის ეკონომიკას კარგი დღე არ უდგას.

USAID-ის ჩინური ალტერნატივა, China International Development Cooperation Agency, შემოკლებით, China Aid, 2018 წელს ჩინეთის მთავრობამ დააარსა, რათა შეემცირებინა სახელმწიფო ხარჯები, მათ შორის საერთაშორისო საინვესტიციო პროგრამებში, როგორიცაა Belt and Road ინიციატივა. მართალია, პეკინი საიდუმლოდ ინახავს სააგენტოს უცხოური დახმარებების ბიუჯეტებს, თუმცა William & Mary’s Global Research Institute-ის მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ჩინეთმა 1,34 ტრილიონი დოლარი გადასცა განვითარებად ქვეყნებს 2000-დან 2021 წლამდე, ძირითადად BRI-ის მეშვეობით.

მიუხედავად იმისა, რომ China Aid USAID-ისგან განსხვავებულად მოქმედებს და უფრო მეტად სესხებსა და თვალსაჩინო ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე ფოკუსირდება, ვიდრე ადგილობრივ ორგანიზაციებთან პარტნიორობასა და თანამშრომლობაზე, მისი მიზანი მთავრობის რბილი ძალის და გავლენის გაზრდაა. China Aid ძირითადად ფოკუსირდება წყნარ ოკეანეაზე, სადაც აშშ, ავსტრალია და სხვა მოკავშირე სახელმწიფოები ცდილობენ, დაუპირისპირდნენ ჩინეთის მცდელობებს, გააფორმოს უსაფრთხოების გარანტიების მიმცემი ხელშეკრულებები პატარა, მაგრამ სტრატეგიულად მნიშვნელოვან ქვეყნებთან.

5 თებერვალს, CMAC-მა (კამბოჯის ნაღმების მოქმედების ცენტრმა) განაცხადა, რომ მან მიიღო დაპირება პეკინისგან 4,4 მილიონი დოლარის წვლილის შეტანის შესახებ, რაც აჭარბებს აშშ-ს მიერ გასულ წელს შემოწირულ 2 მილიონ დოლარს. რატანამ აღნიშნა, რომ ჩინეთს კარგად ესმის, რომ ასეთი მხარდაჭერა ხელს უწყობს „ადამიანური ქსელების ჩამოყალიბებასა“ და ეკონომიკურ მოგებას.

როგორც ჯოშუა კურლანციკი, ნიუ იორკში საგარეო ურთიერთობათა საბჭოს ანალიტიკოსი აცხადებს, საერთო ცვლილება იქნება ჩინეთის სასარგებლოდ და აშშ ამ პროცესებს ჩამოშორდება. მისი აზრით, პეკინის მიერ მეტი დახმარების გაწევა და ვაშინგტონის მიერ სამოქალაქო პროგრამების დაფინანსებაზე უარის თქმა, „არღვევს დემოკრატიულ პოტენციალს რეგიონის პრაქტიკულად ყველა ქვეყანაში“.

გავრცელებული ინფორმაციით, ნეპალში ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა ნეპალის მთავრობას მინიშნება მისცეს, რომ პეკინი მზადაა ჩაანაცვლოს USAID საკუთრი ფინანსებით, იუწყება Annapurna Express. ოფიციალური პირებმა კუკის კუნძულებზე (სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი კუნძულების ჯაჭვი ინდო-წყნარ ოკეანეში), განაცხადეს, რომ ისინი ელიან USAID-ის რეგიონიდან გაყვანას, რაც ჩინეთისთვის გახსნის გზას. დელეგაცია კუკის კუნძულებიდან, პრემიერ-მინისტრ მარკ ბრაუნის ხელმძღვანელობით, ამ კვირაში ეწვევა ჩინეთს, რათა ხელი მოაწეროს შეთანხმებას სავაჭრო და ეკონომიკური თანამშრომლობის გაღრმავებაზე, მათ შორის ჩინეთის ინვესტიციების გაზრდაზე ქვეყნის ინფრასტრუქტურაში.

კოლუმბიაში, რომელმაც მიიღო დაახლოებით 385 მილიონი აშშ დოლარის დაფინანსება 2024 წელს, არასამთავრობო ორგანიზაციები აცხადებენ, რომ ჩინეთის მთავრობა დაინტერესებულია მათ გარკვეული თანხები გამოიყოს, რათა სიცარიელე შეუვსოს.

Phoenix TV-სთან ინტერვიუში, CIDCA-ის ვიცე-თავმჯდომარემ ჰუ ჟანგლიანგიმ პირდაპირ არ ახსენა შეერთებული შტატები, მაგრამ გადაკვრით აღნიშნა: “ჩვენ არ ვიქცევით ისე, როგორც ზოგიერთი ქვეყანა, რომელიც დახმარების მიმღებებს, რომლებიც მოუმზადებელი ხვდებიან ასეთ სიტუაციებს, უმწეოდ აგრძნობინებს თავს”. ჰუმ ასევე განაცხადა, რომ ჩინეთი გაზრდის საერთაშორისო განვითარებისთვის საჭირო ინვესტიციებს და ასევე განაახლებს თავის მიდგომებს საგარეო დახმარებების შესახებ.

ტრამპის გადაწყვეტილება USAID-ის დახურვის შესახებ – ჩინეთისთვის ახალი შესაძლებლობა? Read More »

ჩინეთი მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე

14 თებერვლიდან 16 თებერვლამდე მიუნხენში უსაფრთხოების კონფერენცია გაიმართა, რომელზეც ქვეყნების წარმომადგენლებმა მსოფლიოს წინაშე მდგომი საფრთხეებისა და სირთულეების შესახებ ისაუბრეს. ფორუმზე ისაუბრა ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმაც, ვანგ იმ, რომელმაც ქვეყნის ხედვა განიხილა. მისი გამოსვლის გარდა, ჩინეთის პერსპექტივაზე ინფორმაცია Deutsche Welle-მ ჩინელი სამხედრო ექსპერტის, ჭოუ პოსგანაც მიიღო.

ვანგ ის გამოსვლის ერთ-ერთი მთავარი საკითხი აშშ-სთან ურთიერთობა იყო – მინისტრის განცხადებით, მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთს ვაშინგტონთან კონფლიქტი არ სურს, ის მაინც „ბოლომდე მიჰყვება“ ამ დაპირისპირებას და უპასუხებს „ცალმხრივი ბულინგის პრაქტიკას“, თუ ქვეყანა გააგრძელებს ჩინეთის გავლენების ჩახშობის მცდელობებს. ჭოუ პოს მიხედვით, ჩინეთი, ისევე როგორც სხვა ქვეყნები, აშშ-ს ვიცე პრეზიდენტისგან, ჯეი დი ვენსისგან, აშშ-სა და ჩინეთის დაპირისპირებაზე საუბარს ელოდნენ და გაკვირვებულები დარჩნენ, როდესაც ასე არ მოხდა.  

ჩინეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ხაზი გაუსვა რუსეთ-უკრაინის ომის თემასაც და აღნიშნა, რომ მოლაპარაკებების პროცესში კონფლიქტის ყველა დაინტერესებული მხარე უნდა იყოს ჩართული. მისი თქმით, ჩინეთი პოზიტიურად აფასებს ყველა ძალისხმევას, რომელიც კონფლიქტის მშვიდობიანი გადაწყვეტისკენაა მიმართული, მათ შორის ნებისმიერ კონსენსუსს, რომელსაც აშშ და რუსეთი მიაღწევენ. პოს მიხედვით, ჩინეთის როლი კონფლიქტის გადაწყვეტაში იმ მხრივაც იკვეთება, რომ დონალდ ტრამპმა თავის მხრივ მას ჩართვისაკენ მოუწოდა. მისი აზრით, ჩინეთი უნდა ჩაერთოს უკრაინისთვის და რუსეთისთვის კოლექტიური უსაფრთხოების გარანტიის შექმნაში. მან ასევე განაცხადა, რომ როდესაც საუბარი ცეცხლის შეწყვეტამდე მივა, მნიშვნელოვანი იქნება „ჩინეთისა და ჩინეთის მსგავსი ქვეყნების, [მაგალითად], ინდოეთის“ როლი, ვინაიდან სხვა ქვეყნების მიერ გაგზავნილი მშვიდობისმყოფელები რუსეთმა შესაძლოა აგრესიად აღიქვას. კიდევ ერთი გზა, რომლითაც ჩინეთი შესაძლოა ამ პროცესში ჩაერთოს, პოს აზრით, ომის შემდეგი ქვეყნის რეკონსტრუქციაა – „ჩინეთს ამის გაკეთება უფრო სწრაფად და იაფად შეუძლია“.

გარდა ზემოაღნიშნულისა, მინისტრმა ევროკავშირზეც ისაუბრა და განაცხადა, რომ ჩინეთი მზადაა გაზარდოს სტრატეგიული კომუნიკაცია ბლოკთან. იმ განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილა გერმანიასთან კოოპერაციაზე ოლაფ შოლცთან შეხვედრისას და იმედი გამოთქვა, რომ გერმანია „განაგრძობდა კონსტრუქციული როლის თამაშს სავაჭრო დაძაბულობებისა თუ ჩინეთსა და ევროკავშირს შორის არსებული სხვა პრობლემების სწრაფად გადასაჭრელად“. აღნიშნული საკითხი პომაც განიხილა და თქვა, რომ ევროპასთან ცუდი ურთიერთობა ჩინეთის ინტერესებში არ შედის.

ჩინეთი მიუნხენის უსაფრთხოების კონფერენციაზე Read More »

აშშ-ის ტარიფების ფონზე, ჩინეთმა ცენტრალურ აზიაში სავაჭრო დელეგაცია გაგზავნა 

ჩინეთის სახელმწიფო მაუწყებლის, CCTV-ის ცნობით, აშშ-ის ენერგეტიკულ იმპორტზე ჩინეთის საპასუხო ტარიფების დაწესებიდან რამდენიმე საათში, ენერგორესურსების დარგის აღამასრულებელი დირექტორები ჩინეთიდან ყაზახეთში გაემგზავრნენ. დელეგაციის ვიზიტის მიზანი ახალი სავაჭრო შესაძებლობების გამოკვლევა იყო. 

დელეგაცია უფრო ფართო ბიზნესჯგუფის შემადგენლობაში შედიოდა, რომელსაც ჩინეთის საერთაშორისო ვაჭრობის ხელშეწყობის საბჭო (CCPIT) — ნახევრადოფიციალური სავაჭრო ორგანიზაცია ხელმძღვანელობდა. დელეგაციაში წარმოდგენილი იყო 30-ზე მეტი კომპანია ენერგეტიკის, ნავთობქიმიისა და სამრეწველო ტექნიკის სექტორებიდან. CCTV-სთან დაკავშირებული სოციალური მედიის პლატფორმა Yuyuan Tantian-ის მიხედვით, ვიზიტის მიზანი კომერციული კავშირების გაძლიერება იყო..

CCPIT გეგმავს დამატებითი სავაჭრო მისიების ორგანიზებას, რათა ხელი შეუწყოს ჩინური კომპანიების ბიზნესის გაფართოებას ახლო აღმოსავლეთში, ცენტრალურ აზიაში, ევროპაში, აფრიკაში და სხვა რეგიონებში. განსაკუთრებით, ეს შეეხება ისეთ დარგებს, როგორიცაა ნავთობი და გაზი, ავტომობილები და სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკა.

პეკინმა ორშაბათს 15%-ით გაზარდა ტარიფები აშშ-ში წარმოებულ რვა პროდუქციაზე, მათ შორის ქვანახშირსა და თხევად ბუნებრივ აირზე (LNG). ასევე 10%-ით გააძვირა დამატებით 72 პროდუქტი, როგორიცაა ნედლი ნავთობი და სასოფლო-სამეურნეო ტექნიკა.

ეს ნაბიჯები წარმოადგენს ჩინეთის საპასუხო ღონისძიებებს ვაშინგტონის მიერ ყველა ჩინურ იმპორტზე 10%-იანი ტარიფის დაწესების წინააღმდეგ.

დასავლეთთან მზარდი დაძაბულობის ფონზე, ექსპორტის მიმართულებების გაფართოების მიზნით, ჩინეთი აქტიურად ავითარებს პარტნიორობას ლათინურ ამერიკასთან, ახლო აღმოსავლეთსა და სხვა განვითარებად ბაზრებთან. როგორც მსოფლიოს უმსხვილესი ენერგომომხმარებელი, ქვეყანა ასევე ცდილობს ენერგორესურსების იმპორტის დივერსიფიკაციასა და ენერგეტიკული უსაფრთხოების გაძლიერებას.

ყაზახეთი ჩინეთისთვის ბუნებრივი გაზის ერთ-ერთ მთავარ მიმწოდებლად რჩება. ჩინეთის საბაჟო მინაცემების მიხედვით, 2024 წელს ორ ქვეყანას შორის სავაჭრო ბრუნვამ 43.8 მილიარდ აშშ დოლარს მიაღწია, რაც წლიურად 6.8%-იანი ზრდაა.

აშშ-ის ტარიფების ფონზე, ჩინეთმა ცენტრალურ აზიაში სავაჭრო დელეგაცია გაგზავნა  Read More »

ჩინეთი პუტინსა და ტრამპს სამიტის ორგანიზებას სთავაზობს უკრაინაში ომის დასრულების შესახებ მოლაპარაკებისთვის

Wall Street Journal-ის ცნობით, ჩინეთმა წინადადება წამოაყენა სამიტის გამართვის შესახებ რუსეთის პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინსა და აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს შორის, რაც უკრაინაში ომის დასრულების მცდელობის ნაწილს წარმოადგენს. 

გამოცემა, ვაშინგტონსა და პეკინში წყაროებზე დაყრდნობით, იუწყება, რომ ბოლო კვირების განმავლობაში ჩინელმა ოფიციალურმა პირებმა ტრამპის გუნდს შუამავლების მეშვეობით მიმართეს და შესთავაზეს, რომ პეკინს შეეძლო ორი ლიდერის შეხვედრის ორგანიზება და დახმარება შესაძლო სამშვიდობო ზავის მიღწევაში. 

როცა ჩინეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელს ხუთშაბათს გამართულ ბრიფინგზე ამ საკითხზე ჰკითხეს, მან განაცხადა, რომ “არ აქვს ინფორმაცია გასაზიარებლად.”

ტრამპმა განაცხადა, რომ ოთხშაბათს ცალ-ცალკე ესაუბრა როგორც პუტინს, ისე უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის, და ორივემ გამოხატა სურვილი მშვიდობის მიღწევის შესახებ. სატელეფონო საუბრის შემდეგ ტრამპმა აშშ-ის უმაღლეს ოფიციალურ პირებს დაავალა “დაიწყონ მოლაპარაკებები უკრაინაში ომის დასრულებაზე.”

კრემლმა დაადასტურა, რომ პუტინი და ტრამპი შეხვედრაზე შეთანხმდენენ, ხოლო პუტინმა ტრამპი მოსკოვში მიიწვია. ტრამპის თქმით, მათი პირველი შეხვედრა “ალბათ” საუდის არაბეთში გაიმართება.

ჩინეთი, მოვლენებზე საპასუხოდ, მიესალმება ვაშინგტონსა და მოსკოვს შორის კომუნიკაციის გაძლიერებას. “ჩინეთი მოხარულია, რომ რუსეთი და შეერთებული შტატები აძლიერებენ კომუნიკაციას საერთაშორისო საკითხებზე,” – განაცხადა საგარეო საქმეთა სამინისტროს წარმომადგენელმა გუო ჯიაკუნმა და დაამატა, რომ “რუსეთი და შეერთებული შტატები ორივე გავლენიანი დიდი ქვეყნები არიან.”

სამწლიანი ომის ადრეული ეტაპების შემდეგ, მხარეებს შორის პირდაპირი სამშვიდობო მოლაპარაკებები არ გამართულა. ტრამპის წინამორბედი, ჯო ბაიდენი, უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ პუტინთან პირდაპირი კომუნიკაციისგან თავს იკავებდა.

“ჩინეთი ყოველთვის მიიჩნევდა, რომ დიალოგი და მოლაპარაკებები ერთადერთი შესაძლო გზაა კრიზისის გადასაჭრელად და ყოველთვის იდგა მშვიდობისა და დიალოგის ხელშეწყობის პოზიციაზე,” – განაცხადა გუომ. “ჩინეთი უჭერს მხარს ყველა ძალისხმევას, რომელიც ხელს შეუწყობს კონფლიქტის მშვიდობიან გადაწყვეტას და გააგრძელებს კომუნიკაციას შესაბამის მხარეებთან, რათა კონსტრუქციული როლი შეასრულოს კრიზისის მოგვარების ხელშეწყობაში.”

დასავლეთის ქვეყნებმა რამდენჯერმე მოუწოდეს ჩინეთს, რუსეთთან მჭიდრო კავშირები  გამოყენებინა ომის დასასრულებლად. პეკინი ამტკიცებს, რომ თავად არ არის კონფლიქტის მხარე, თუმცა მუდმივად ცდილობს სამშვიდობო მოლაპარაკებების წახალისებას თავისი პირობებით. 

თუმცა, ესტონეთის საგარეო დაზვერვის სააგენტოს მიერ 13 თებერვალს გამოქვეყნებული ანგარიში ჩინეთის ჩართულობის სხვა მხარეს აჩვენებს. სააგენტოს ცნობით, ჩინეთი მნიშვნელოვან როლს ასრულებს რუსეთის სამხედრო დრონების წარმოებაში და მოქმედებს როგორც ჰაბი, რომელიც კრიტიკულად მნიშვნელოვანი დასავლური ნაწილების მოსკოვის შეიარაღებულ ძალებამდე კონტრაბანდული გზით მიწოდებას უზრუნველყოფს.

ესტონეთის წლიური ეროვნული უსაფრთხოების ანგარიშის მიხედვით, რომელიც ოთხშაბათს გამოქვეყნდა, ამჟამად რუსეთში აღმოჩენილი ამგვარი ნაწილების დაახლოებით 80% ჩინეთიდან შედის. ამასთან, უკრაინული ანგარიშების თანახმად, საბრძოლო ველზე აღმოჩენილი რუსული იარაღის უცხოური ნაწილების დაახლოებით 60% ასევე ჩინეთის მეშვეობით იყო მიწოდებული.

გასულ წელს, ჩინეთმა და ბრაზილიამ ერთობლივად წამოაყენეს შეთავაზება საერთაშორისო სამშვიდობო კონფერენციის გამართვის შესახებ “შესაბამის დროს,” და  უკრაინასა და რუსეთს “თანაბარი მონაწილეობისკენ” მოუწოდეს. 

რუსეთი ამ დროისთვის უკრაინის ტერიტორიის დაახლოებით მეხუთედს აკონტროლებს და ამტკიცებს, რომ კიევმა უნდა დათმოს დამატებითი ტერიტორიები და მიიღოს მუდმივი ნეიტრალიტეტი, როგორც ნებისმიერი სამშვიდობო შეთანხმების ნაწილი. უკრაინა, თავის მხრივ, მოითხოვს რუსეთის სრულ გაყვანას ოკუპირებული ტერიტორიებიდან და ცდილობს ნატოში გაწევრიანებას ან შესაბამისი უსაფრთხოების გარანტიების მიღებას, რათა მომავალში მოსკოვის მხრიდან მორიგი თავდასხმა თავიდან აიცილოს.

ჩინეთი პუტინსა და ტრამპს სამიტის ორგანიზებას სთავაზობს უკრაინაში ომის დასრულების შესახებ მოლაპარაკებისთვის Read More »

ვაშინგტონის გავლენების ცვლილების ფონზე, ჩინეთი კოსმოსურ პარტნიორობას აძლიერებს აფრიკის ქვეყნებთან

პეკინმა აფრიკის 23 ქვეყანასთან კოსმოსური თანამშრომლობის შეთანხმებები გააფორმა, რომლის ფარგლებშიც თანამგზავრებსა და სახმელეთო სადგურებს დააფინანსებს.

პრეზიდენტი სი ძინპინი 50 მილიარდი დოლარის ინვესტიციებს დაჰპირდა აფრიკის ქვეყნებს და პრიორიტეტებად თანამგზავრების განვითარება, მთვარის და სხვა ღრმა კოსმოსური კვლევები დაასახელა.

სატელიტური ტექნოლოგიებისა და კოსმოსური ინფრასტრუქტურის მნიშვნელოვანი ინვესტიციების მეშვეობით, პეკინი თავის გავლენას გაზრდის კონტინენტზე და და გააძლიერებს თავის სათვალთვალო და საკომუნიკაციო შესაძლებლობებს.

დღესდღეობით დაახლოებით 90 ქვეყანას აქვს საკუთარი კოსმოსური პროგრამა და მათ შორის, ბევრი პატარა სახელმწიფო თავის ეროვნულ პოლიტიკას ვაშინგტონის ან პეკინის მიერ დადგენილ ჩარჩოებში ადგენს. თავის მხრივ, განვითარებად ქვეყნებში კოსმოსური ინდუსტრიების აშენება ჩინეთის ალიანსებს საგრძნობლად გააძლიერებს.

საგულისხმოა ისიც, რომ აშშ-ს მოკავშირეებმა ჩინეთთან კოსმოსური პარტნიორობა შეაჩერეს. კერძოდ, 2020 წელს შვედეთმა უარი თქვა ჩინეთთან კონტრაქტის განახლებაზე, რომელიც პეკინს საშუალებას აძლევდა, შვედეთსა და ავსტრალიაში მდებარე სატელიტური სახმელეთო სადგურები გამოეყენებინა. ეს გადაწყვეტილება გეოპოლიტიკური ფაქტორებმა, განსაკუთრებით  ჩინეთსა და დასავლეთის ქვეყნებს შორის მზარდმა დაძაბულობამ განსაზღვრა.

როგორც ,,როიტერსთან“ ინტერვიუში პენტაგონის აშშ-ს  კოსმოსური ძალების სარდლობის მეთაურმა სტეფან უაიტინგმა განაცხადა, პეკინი აშშ-ს ინოვაციურობის დონის მიღწევას ცდილობს თანამგზავრებით, მთვარეზე დაშვებითა თუ იარაღების განვითარებით, რომლებსაც თანამგზავრების განადგურება შეეძლებათ.

ბოლო ორი წლის განმავლობაში, დედამიწის დაბალ ორბიტაზე ჩინეთმა საკომუნიკაციო თანამგზავრების გაშვება დააჩქარა, რათა კონკურენცია გაუწიოს მასკის Starlink-ს რომელსაც  კომპანია SpaceX ფლობს. ის  კომერციულ ინტერნეტ სერვისს უზრუნველყოფს და, ამავე დროს, ეროვნული სადაზვერვო ოფისისათვის ასობით ჯაშუშური თანამგზავრის ქსელს აშენებს.

ჩინეთის წინსვლა კოსმოსურ რბოლაში გამოწვევას უქმნის ტრამპს. პრეზიდენტობის პირველი ვადის განმავლობაში ტრამპმა შექმნა აშშ-ს კოსმოსური ძალები – სამხედროების ახალი ჯგუფი, რამაც ხაზი გაუსვა კოსმოსის მნიშვნელობას მომავალ კონფლიქტებში.

მიმდინარე მოვლენების პარალელურად, სავარაუდოა, რომ ტრამპი ილონ მასკთან თანამშრომლობით კოსმოსურ „რბოლაში“ წინსვლას განაგრძობს. ამასთანავე, NASA-ს Artemis-ის პროგრამა, მხარს უჭერს რაკეტების გაშვებას კერძო კომპანიების მიერ და მიზნად ისახავს ასტრონავტების დაბრუნებას მთვარეზე 2028 წლისთვის. NASA, არაბთა გაერთიანებულ საემიროებთან, კანადასთან, იაპონიასთან და ევროპის კოსმოსურ სააგენტოსთან პარტნიორობით, ასევე გეგმავს კოსმოსური სადგურის აშენებას მთვარის ორბიტაზე.

ამრიგად, რამდენადაც ქვეყნები სულ უფრო და უფრო მეტად აღიარებენ კოსმოსური ტექნოლოგიებისა და კვლევის როლს, ამერიკის შეერთებულმა შტატებმა არა მხოლოდ უნდა გააღრმავოს მოკავშირეებთან თანამშრომლობა, არამედ უნდა განავითაროს ინოვაციები საკუთარ კოსმოსურ ინიციატივებში, რათა კოსმოსური მეტოქეობის ახალ ერას ეფექტურად გაუმკლავდეს. ამ ძალისხმევის შედეგები მნიშვნელოვან გავლენას იქონიებს ძალთა ბალანსზე და კოსმოსში ლიდერობის მომავალს მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს.

ავტორი: ლიზა ბარბაქაძე

ვაშინგტონის გავლენების ცვლილების ფონზე, ჩინეთი კოსმოსურ პარტნიორობას აძლიერებს აფრიკის ქვეყნებთან Read More »

Scroll to Top