წვრთნები ბელორუსში: რატომ არის მნიშვნელოვანი?
როგორც ზემოთ უკვე ავღნიშნეთ, ჩინეთი სამხედრო თანამშრომლობას სულ უფრო ააქტიურებს რუსეთის მოკავშირე ბელორუსთანაც, რაც საუკეთესოდ გამოჩნდა, ქალაქ ბრესტთან 8 ივლისს ჩინეთისა და ბელორუსის ჯარების მონაწილეობით, ჩატარებული ერთობლივი სამხედრო წვრთნებით, რომელიც 11 დღე გრძელდებოდა. ნიშანდობლივია, რომ წვრთნები პოლონეთის საზღვრიდან სულ რაღაც ხუთ კილომეტრში მიმდინარეობდა, ვაშინგტონში დაგეგმილი ნატოს სამიტის წინა დღეს. არავინ დავობს, რომ ამ ოპერაციის მთავარი მიზანი ძალის დემონსტრირება და მუქარა იყო.ბელორუსის შეიარაღებული ძალების უფროსის მოადგილის თქმით, ეს მანევრები იყო ერთგვარი პასუხი დასავლეთის აგრესიული საგარეო პოლიტიკისა და უკრაინის პროვოკაციების წინააღმდეგ. წვრთნები ხაზს უსვამს ჩსრ–ის სტრატეგიულ მიზანს.
წვრთნები, რომელიც ჩინურმა მედიამ ანტიტერორისტულ ოპერაციად მოიხსენია, წარმოადგენდა არა უბრალოდ რუტინულ სამხედრო მოქმედებას, არამედ, გამაფრთხილებელ სიგნალს. ვინაიდან ჩინეთის მხრიდან ამ ტიპის „ანტიტერორისტული მისიები “ არც თუ ისე ხშირია. ბოლოს მსგავსი რამ 2015 წელს მოხდა, რაც ბევრად უფრო საგანგაშო სურათს იძლევა, და სრულიად რეალისტურს ხდის, ენტონი ბლინკენის მოლოდინს, რომ ჩინეთი მზადაა, არა მხოლოდ მხარი დაუჭიროს რუსეთს, არამედ, შეუქმნას საფრთხე ნატოსა და მის გავლენას აღმოსავლეთ ფლანგზე.
„ჰიბრიდული ომი მიმდინარეობს პოლონეთ–ბელორუსის საზღვარზე, ასევე ლატვიის, ლიეტუვის და ესტონეთის საზღვრებზე,” და შესაბამისად, პოლონეთი და ლიეტუვა სამიტზე დასვამდნენ საზღვრების დაცვის საკითხს.
პოლონეთის თავდაცვის მინისტრი, ვლადისლავ კოსინიაკ–კამიში,
მას შემდეგ, რაც 2024 წლის 15 ივლისს სამხრეთ ჩინეთის ზღვაში ჩინეთმა და რუსეთმა ერთობლივი წვრთნები დაიწყეს, ნატო–ს ლიდერებმა მიიღეს ერთობლივი დეკლარაცია, რომელშიც სიტყვასიტყვით ჩაიწერა, რომ ჩინეთი უკრაინის წინააღმდეგ რუსეთის ომში „გადამწყვეტი ძალაა“.
გასათვალისწინებელია ისიც, რომ პოლონეთის პრეზიდენტის, ანჯეი დუდას, ვიზიტმა ჩინეთში და პოლონეთ–ბელორუსიის საზღვრის ჩაკეტვის საფრთხემ ბელორუსი აიძულა, მნიშვნელოვანი სამთავრობო ცვლილებები განეხორციელებინა. ლუკაშენკომ წამყვან თანამდებობებზე დანიშნა პროჩინური პოლიტიკის გამტარებელი ოფიციალური პირები, როგორიცაა, დიმიტრი კრუტოი, პეკინთან და მოსკოვთან კავშირების გასამყარებლად. კრუტოი, რომელსაც ევალება რუსეთთან და ჩინეთთან ურთიერთობების ზედამხედველობა და ჩინეთში ბელორუსის ახალი ელჩის მრჩევლობა, ჩინეთისთვის სასარგებლო ტექნოკრატი გახლავთ. მისი დავალებაა უზრუნველყოს, რომ ბელორუსი დარჩეს მთავარ სატრანზიტო მარშრუტად ჩინეთის სავაჭრო გზაზე, გაგრძელდეს „სარტყელისა და გზის ინიციატივის“ ფუნქციური უზრუნველყოფა, გაძლიერდეს ჩინეთთან სტრატეგიული პარტნიორობა და, ასევე, შენარჩუნდეს რუსეთის მხრიდან მხარდაჭერა.
აღმოსავლეთ ევროპა ერთადერთი ტერიტორია არ არის სადაც მოსკოვი და პეკინი თანამშრომლობენ. ივლისის ბოლოს და აგვისტოს პირველი კვირების განმავლობაში მასშტაბური საზღვაო ოპერაციები განხორციელდა ინდო–წყნარი ოკეანის რეგიონში, სადაც ერთობლივ წვრთნებსა და პატრულირებაში ჩინეთისა და რუსეთის 18-ზე მეტი სამხედრო გემი მონაწილეობდა. ამასთან, ჩინეთის ავიამზიდმა, Shandong-მა, ახლახანს წარმატებით დაასრულა წვრთნები ტაივანის აღმოსავლეთით, რაც ხაზს უსვამს წყნარი ოკეანის რეგიონში ჩინეთის, მინიმუმ, დროებით გაძლიერებას.
პეკინისა და კრემლის დაახლოების კვალდაკვალ, დასავლეთი, აშშ–ისა და მისი მოკავშირეების ტრადიციული დომინაციისთვის რეალური საფრთხის მატარებელი რთული გეოპოლიტიკური რეალობის წინაშეა. ნატო–ს გენერალური მდივნის იენს სტოლტენბერგის ბოლო განცხადებები ხაზს უსვამს, სწორედ, ამ დაძაბულობას და გვაფრთხილებს, რომ მსოფლიო შევიდა „ჩინეთთან გრძელვადიანი კონკურენციის“ ახალ ეპოქაში და ყურადღებას ამახვილებს ევროპისა და აზიის უსაფრთხოების ურთიერთდამოკიდებულებაზე, რაც გამოკვეთს ნატოს სტრატეგიულ მიზნებს.
ნატოს 2024 წლის დეკლარაცია გვერდს ვერ აუვლიდა ახალ რეალობას. შესაბამისად, მასში ხაზგასმულია ჩინეთის მიერ რუსეთის მზარდი მხარდაჭერა უკრაინის ომში, რაც მიუთითებს ნატოს მხრიდან მეტი სიფხიზლის საჭიროებაზე ინდო–წყნარი ოკეანის რეგიონში, რაც სხვა ღონისძიებებთან ერთად წვრთნებითა და მედეგობის ოპერაციებით უნდა გამყარდეს.
ლიდერებმა კიდევ ერთხელ დაადასტურეს თავიანთი ვალდებულება აღნიშნული საფრთხეების აღმოფხვრის, კიბერთავდაცვის გაძლიერებისა და ინდო–წყნარი ოკეანის პარტნიორებთან თანამშრომლობის გაღრმავების მიზნით. მეტიც, სამიტის შემდეგ ნატომ შეიმუშავა ახალი გეგმა, რომლის ფარგლებშიც გათვალისწინებულია როგორც კონტინგენტის ზრდა, ასევე კრიტიკული ინფრასტრუქტურის მეშვეობით უზარმაზარი ლოჯისტიკური დახმარების გაწევას უკრაინისთვის.
